روستای اكبرآباد

محل زندگی مردم در گذشته در جنوبی ترین نقطه اكبرآباد یا همان «قلعه» بوده است. محدوده قلعه قدیم از حسینیه كنونی به سمت پایین یعنی از سمت جنوب به مدرسه دبیرستان دخترانه كنونی و از سمت غرب به باغ منتخب كه در مجاور جاده اكبرآباد-كوار كه هنوز آثاری از آن باقیست و از سمت شرق به باغ لشكری كه حدوداً در انتهای كوچه افسران قرار داشته است ختم می شده است. قلعه قدیم دارای درب چوبی بزرگی بوده كه در شمال قلعه یعنی تقریبا در كنار حسینیه كنونی وسط خیابان امام حسین(ع) قرار داشته است كه هنگام غروب آفتاب درب قلعه بسته و هنگام طلوع خورشید باز می شده است. یك نفر نیز مسئول این درب بوده است كه به وی دروازه بان می گفته اند و در كنار درب ورودی، داخل قلعه اتاقك كوچكی محل اسكان او بوده است. در دو طرف درب ورودی، دو برج اصلی وجود داشته و نیز در شرق و غرب و جنوب قلعه نیز هر كدام دو برج و همچنین در چهار گوشه نیز ۴ برج بوده است. قلعه مجموعاً ۱۲ برج داشته است كه هر كدام از برج ها نامی ازبزرگان بر روی آن بوده است. مثلاً برج واقع بر گوشه ی جنوب شرق به برج بی بی خاتون معروف بوده است و در هر كدام از این برجها خصوصاً در هنگامی كه احتمال هجوم و غارت زیاد بوده از هر فامیلی دو نفر با تفنگ (تفنگچی) نگهبانی می داده اند كه مجموعاً ۲۴ نفر می شده اند و هنگام بروز خطر با فریاد یكدیگر را آگاه می كرده اند. از لحاظ فیزیكی قلعه بسیار مستحكم بوده چرا كه بلندای دیوار حدوداً ۵ متر و قطر آن ۱ متر بوده است و گویا در یك هجوم سراسری به روستا های منطقه تنها قلعه ی اكبر آباد به دلیل استحكام خاص از تعرض مصون می ماند و در اطراف قلعه نیز به خاطر استفاده از گل آن برای تعمیر و اصلاح قلعه خندق هایی ایجاد شده بوده است كه به گفته ی بعضی حتی آب را به داخل آن هدایت می كرده اند تا غارتگران نتوانند به راحتی نفوذ كنند. هم چنین در داخل قلعه نیز هر فامیلی جای مشخصی برای زندگی داشته اند و…

نشریه خشت اول

با تشكر از مهندس مهدی هاشمی

آب قلعه قدیم اكبرآباد

شاید تا به حال این سوال براتون پیش آمده باشد كه آب آشامیدنی و كشاورزی اكبرآباد چگونه و از كجا تامین می شده است؟ برای جواب این سوال باید كمی به عقب برگردیم . از دوران باستان تا كنون مهمترین و اولین عامل یكجا نشینی و پیدایش روستاها و شهرها آب بوده كه همین عامل در پیدایش قلعه اكبرآباد سهم بسزایی داشته است.در دوران حكومت ساسانیان بر روی رودخانه قره آقاج بندی ساخته شد ( امروز آن را به اسم بند بهمن می شناسیم) كه آب منطقه كوار را تامین می كرده و آب روستای اكبرآباد هم از طریق بند اكبرآباد تامین می شده است. ولی بخاطر موقعیت جغرافیایی خاص منطقه مجبور به حفر و ایجاد رشته قنات بوده اند تا بتوانند آب را به كل روستاها برسانند. برای تامین ورساندن آب به اكبرآباد بدین صورت بوده كه آب یكی از رشته قنات ها در نزدیكی روستای زیجرد دو قسمتی می شده كه یك مسیر آن مستقیماً زمینهای لشكری را تحت پوشش قرار می داده است.آب قنات از طرف غرب زمین های پلاك ۲۲۷(ارباب سفلی) بر زمین جاری می شده كه معروف به جوی تُله چُغا بوده و از كنار راه قدیمی اهركی به سمت مشرق(اكبرآباد) حركت می كرد، كه در این مسیر زمین های پسّوان و اطراف پاسگاه قدیم(كنار قبرستان كنونی) را تحت پوشش خود قرار می داد و سپس از مسیر راه خفری قدیم به سمت اكبر آباد سرازیر می شده. تا اینكه به آب انبار قلعه كه در كنار حسینیه اباالفضل(ع) قرار داشته می ریخته و بعد از پر شدن آب انبار و آبیاری دو باغ بزرگ كه در دو طرف قلعه واقع بوده و آبیاری زمین های كشاورزی همان اطراف به سمت زمین های لشكری كه به تل دزد مشهور می باشد ادامه مسیر می داده است.ذكر این نكته لازم است كه به خاطر ارتفاع بالاتر اكبرآباد نسبت به ارباب بوده است كه آب مستقیماً به سمت اكبرآباد روانه نمی شده است.به همین دلیل آب به طرف راه اهركی كه شیب بالاتری داشته حركت میكرده تا وارد قلعه اكبرآباد شود.

*************

راه اهرك: راهی كه از كنار ارباب سفلی به سمت پاسگاه قدیم امتداد پیدا میكرده است.

راه خفری قدیم: اگر كوچه جنب مسجد ولی عصر(عج) را به طرف حسینیه و تا آخر مستقیماً امتداد بدهیم و به طرف زمین ها زراعتی برویم راهی كه مابین زمین های پسوان قرار دارد را راه خفری گویند. كه در قدیم از این راه به طرف خفر و جهرم می رفته اند.