موقعیت و تاریخچه
روستای ده چناشك از توابع بخش مركزی شهرستان مینودشت، در ۳۰ كیلومتری شهر مینودشت و ۱۳۰ كیلومتری شهر گرگان قرار دارد.
از مینودشت كه به طرف تنگه چهل چای آمدی و حدود ۲۰ كیلومتر راه را كه طی كردی پلی وجود دارد كه راه را به دو نیم تقسیم می كند سمت راست به روستای قلعه قافه و توابع می رود و سمت چپ به روستای ده چناشك می رسد.
این روستا، در محدودهای كوهستانی استقرار یافته و در بین دو روستا به نام دوزین و قلعه قافه قرار گرفته است . این روستا تحت تأثیر اقلیم كوهستانی دارای زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل است. مردم روستای ده چناشك به زبان فارسی با لهجه محلی سخن میگویند، مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
الگوی معیشت و سكونت
روستای ده چناشك با جمعیت فراوانی كه دارد در بین روستاها زبانزد است .
درآمد اكثر مردم روستای ده چناشك از فعالیتهای زراعی، باغداری و دامداری تأمین میشود. تعدادی از مردم در امور خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند.
زمینهای زراعی روستا به صورت دیم كشت میشوند و محصولات عمده آن گندم، جو و یونجه است. شرایط مساعد اقلیمی موجب رونق باغداری شده و میوههای زردآلو، گردو، سیب، آلو و غیره در آن به عمل میآید. در این روستا شالی نیز كشت می شود.
پرورش گوسفند، بز و گاو در روستا رواج دارد و محصولات دامی آن شامل گوشت، پشم و فرآوردههای لبنی مانند شیر، پنیر، كره و روغن حیوانی است.
روستای كوهستانی ده چناشك با بافت مسكونی متراكم است. از همین رو، نمای ظاهری روستا بسیار زیبا و با كوچههای با عرض مناسب میباشد.
رودخانه زیبای از وسط روستا میگذرد و آن را به دو بخش تقسیم میكند. بسیاری از خانهها فاقد حیاط هستند و در ورودی آنها به كوچه باز میشود.
مصالح به كار رفته در بناهای قدیمی غالباً از گل، كاهگل، چوب، خشت و سنگ است و در ساخت خانههای جدید از مصالح سیمان، گچ، آجر، تیرآهن و مانند اینها استفاده شده است.
جاذبههای گردشگری
۱- برفچال:
از داخل روستا چند كیلو متری را به طرف آییش بالای روستا و سمت كوه و نوار مرزی گلستان با شاهرود كه حركت كردی ( البته با وسیله نقلیه نیز می شود به آنجا رفت اما با احتیاط) و از آرام گذشتی به درختان تنومند و بلند بر می خوری و از لا به لای درختان باید بگذری و از بلندی ها عبور كنی و مواظب باشی كه تمش های وحشی كه در بهار با دانه ی خوشمزه خود به آدم لبخند می زنند پایت را نیش نزنند مقداری كه از كوهپایه به بالا رفتی برفچال را نظاره خواهی كرد دنیای سرما و یخ ُ در دل تابستان با یخ و برف فراوان لحظات فرح انگیزی را به انسان می دهد سرت را به پایین برفچال خم كنی سرمای عجیبی بر بدنت می خورد كه استخوانهای را سوز سرما بی حس می كند در لحظاتی كه خارج از آنجا وسط تابستان گرما بالای ۴۰ درجه است و انسان حس عجیبی پیدا میكند ُ با تجهیزات كه باشی می توانی به وسیله طناب به پایین برفچال رفته و با تبر تكه های برف و یخ را از هم جدا كرده و خارج كنی البته لباس گرم فراموش نشود . نوش جانتان یك بار اگر تجربه كنید هر ساله به ده چناشك سفر خواهید كرد.
۲- چشمههای متعدد ُ چشمه حسن (تأمین كننده آب شرب ده چناشك) ُ
چشمه تاشته ُ
چشمه ارویس ُ
چشمه ننه قزی ُ چشمه راه پی ُ چشمه تنگه ُ چشمه سرچشمه ُ و… در داخل روستا قرار دارد.
۳- در بالای پیشانی روستا زمینی وجود دارد كه در میان جنگل محصور است و دارای چشمه ای است كه آب گوارایی دارد و نام آن را به زبان محلی تاشته می گویند كه وقتی از بالای آن زمین به روستا نگاه می كنی روستا مانند نقشه ای است كه در روی كاغذ كشیده باشی در جلوی چشمانت قرار دارد.و در آن چشمه ای وجود دارد با آبی گوارا.
دو رودخانه از ارتفاعات روستا سرچشمه میگیرد و پس از عبور از میان درهای عمیق، روستای ده چناشك را به سه قسمت تقسیم میكند و بر شگفتی و زیبایی آن میافزاید.
كوههای سر به فلك كشیده خواجه قنبر و بقعه تو و كوه دوجوز و یالهای بلندی روستای ده چناشك را در بر گرفتهاند؛ این ارتفاعات زیبا، از جنگلهای درختان سوزنی برگ و پهن برگ و انواع گونههای جنگلی و همچنین مراتع غنی با انواع گلها و گیاهان پوشیده شدهاند و چشمانداز ارتفاعات، حاشیه رودخانه و چشمهها، فضای دلانگیزی برای اقامت و جذب گردشگران پدید آوردهاند.
معماری قدیمی روستاو بافت زیبای آن كه در تمام روستاها زبانزد است ، از جمله جاذبههای روستا محسوب میشود.
۴ilxeza3se4xs8z0d98q.jpg
غذاهای محلی :
روستا مشتمل بر انواع غذاهای گوشتی مانند آبگوشت، كباب، انواع خورشت و آش است. انواع مواد لبنی شیر، ماست، پنیر و كره از غذاهای مكمل روستاییان است.
این روستا از طریق شهر مینودشت قابل دسترسی است و جادهای زیبا و جذاب دارد.
یكی از كارهای جالب و سنتی روستای ده چناشك گرفتن كره ُ دوغ و كشك و قره قروت می باشد كه در اصطلاح روستا به آن (دووره شاندن) می گویند.
۷bjj01tu88fvp4yysrq5.jpg49y78b9n2937ny2o6dml.jpg
هر ساله در وقت شروع رسیدن گندمها و در زمانی كه هنوز به زردی می زند برای تفریح و لذت از خوردن گندم چند خوشه از گندم را به هم پیچیده و بر روی آتش می گذارند ( به آن دلمل می گویند) و سپس آن را با دو دست مالش داده تا دانه های ان بریزد و آن را پاك كرده و می خورند .
rztijp7cdtnrfx564aa8.jpg
مكانهای مذهبی و زیارتی:
۱- مسجد جامع روستا
۲- مسجد صاحب الزمان (عج) .
۳- حسینیه
در روستای ده چناشك درختی تنومند وجود دارد كه بر شاخه های آن با نخ گره هایی می زنند و نذر و نیاز می كنند و به آن پیر حاجات می گویند.
و در پایین دست آبادی نیز گفته ها حكایت دارد كه امامزاده ای وجود دارد ولی هنوز اقدامی صورت نگرفته است.
چندین طایفه در روستای ده چناشك زندگی می كنند :
۱- طوسی
۲- مصطفی لو
۳- خواجه
۴- نوری
۵- غریب