روستای سرمشك

اگر از بخش رابر از توابع شهرستان بافت استان كرمان به سمت جیرفت حركت كنی، بعد از طی ۲۰ كیلومتر به جاده ای خاكی می رسی . ۱۲ كیلومتر كه این جاده خاكی پرپیچ و خم را طی كنی به منطقه خوش آب و هوایی برمی خوری كه آن را روستای سرمشك می نامند.

این روستا كه جمعی از عشایر غیور میهن عزیزمان در آن زندگی می كنند از چند آبادی تشكیل شده كه عبارتند از:

باغ قلق-اسفنا- برف انبار-خمروط و….

در این روستا ۷ طایفه كه از فرزندان امیرشكار قربان (از دلاوران زمان كریم خان زند) می باشند زندگی می كنند.

**************

سرمشك (به كسر میم) یكی از مناطق بخش هنزا در شهرستان رابر در استان كرمان است. بنابرسرشماری مركز آمار ایران، جمعیت سرمشك در سال ۱۳۹۰ برابر با ۱۶۹۹ نفر بوده است .

موقعیت

این منطقه از طرف شمال به راین_(شهر) و قریه العرب- از شرق به دهستان هنزا- از جنوب به دهستان اسفندقه بهرآسمان- از غرب به دهستان جواران و شهر رابر محدود می باشد. از نظر اب وهوایی دارای آب وهوای معتدلی می باشد كه در فصل تابستان به دلیل چشمه سارها و باغهای میوه و كوهای دیدنی همچون كوههای هنزا، تخت سرتشتك و وجود معدن مس درآلو و دره گلی هوك توجه گردشگران زیادی رابه خود جلب نموده است.

وجه تسمیه

به گفته بعضی از ساكنان قدیمی سرمشك به خاطر همین آب وهوا ودرختان میوه سردسیری وبوی خوش همچون مشك به سردمشك تغییر نام پیداكرده كه امروزه بنام سرمشك معروف است.

ویژگی های جمعیتی

اكثر فامیل ساكن سرمشك عبارتند از سلیمانی ،

بنا به نقل راویان ، جد سلیمانی ها شخصی بنام امیر محبت، فرزند كمال ،ازعشایر خمسه فارس_(سرزمین) (بهارلو، اینانلو، عرب، باصری، ونفر) كه در اطراف داراب، نی ریز، فسا، استیمان (استهبان) در استان_فارس‎ سكونت داشته اند، بوده است.

وی یكی از سرداران سپاه نادر شاه افشار در جنگ با هندوستان بوده كه هنگام بازگشت نادر از هند ،ازطریق ساردوئیه ،رابر ،بافت_(شهر) و سیرجان به موطن خود(فارس_(سرزمین)) میرودودر آنجا برای فرزندان و اقوام خود از منطقه ی سرسبز و خوش آب وهوای ساردوئیه و رابر و نیز موقعیت سوق الجیشی آن تعریف می كند

از انجا كه نادرشاه در اواخر عمر یا پایان دوره سلطنت تند خو و بد اخلاق شده بود به همه به خصوص سران سپاه خود بد می شود ،به حاكم فارس دستور می دهد كه قدرت و اتحاد عشایر خمسه در هم شكسته شود و امیر محبت كشته و یا تبعید شود.

حاكم فارس راه دوم را انتخاب می كند و امیر محبت و فرزند او قربان خان را مجبور به ترك استان فارس می نماید.

امیر محبت كه در سفر بازگشت از هندوستان منطقه ی ساردوئیه ورابر را برای سكونت مناسب دیده بود ، با فرزند خود به منطقه ی اقطاع ( بین سیرجان وبافت )كوچ می كند.

پس از مرگ نادر شاه ، امیر محبت به فارس بر می گردد ، ولی قربان خان با تعدادی از بستگان خود منطقه ی كنونی سكونت سلیمانی ها ( ساردوئیه و رابر ) را برای سكونت انتخاب می نماید.

در اثر كاردانی ، لیاقت و شایستگی ، قربان خان در زمان كوتاهی برمنطقه ای وسیع از سرچشمه های هلیل رود ، ساردوئیه ،رابر ، ارتفاعات بندر هنزا ،تخت سرطشتك تا دشت های وسیع و گرمسیری اطراف كهنوج ، فاریاب_(شهر) ،غرب هامون_جازموریان دست می یابد و املاك ومراتع زیادی را خریداری می كند و مالك می گردد.

از طرف سارم السلطان ،حاكم وقت جیرفت،ساردوئیه،رابر و اسفندقه ، لقب ” امیر شكار ” می گیرد و به امیر شكار قربان معروف می گردد.

امیرشكارقربان با دو ایل بزرگ منطقه ( مهنی و لری ) رابطه ی خویشاوندی برقرار می كند و پیوند خود را با این دو قدرت بزرگ منطقه محكم و استوار می سازد و سرانجام در سال ۱۱۵۸ هجری خورشیدی دارفانی را وداع می گوید و در قریه ی ده ملك ازتوابع رابر به خاك سپرده می شود.

پس از مرگ امیرشكارقربان ، فرزندان او هر یك در قسمتی از املاك و مراتع پدرشان كه به انها ارث رسیده بود به كشاورزی ،باغ داری ، دام داری ، دام پروری مشغول می شوند.

بدین ترتیب نام طوایف مختلف سلیمانی ها از نام فرزندان امبرشكارقربان گرفته شده عبارت اند از:

۱- طایفه ی حسینی

تیره آقابابایی، بهرامی، زینلی، عیسایی
۲- طایفه ی عبدالعظیمی

تیره عبدالعظیمی
۳- طایفه ی میرزائی

تیره میرزائی
۴- طایفه ی ابراهیمی

تیره عبدالرضائی، ابراهیمی، امیرشكاری، میرزاجانی
۵- طایفه ی محمدی

تیره كربلایی علی، علی جانی، اولادمحیا، اولاد سلیمان، بهروزی
۶- طایفه ی مشهدی ولی

تیره ظهرعلی، بیت اللهی، حبیب اللهی
۷- طایفه ی علیدادی

تیره حاجی مرادی، عباسی، عبداللهی، حاجی محمد تقی
۸- طایفه ی میرزاخانی

تیره مجازی، میرزاخانی، دوستی
۹- طایفه ی علیمرادی

تیره نوراحمدی، علی عوضی، علیمرادی
۱۰- طایفه خداوردی

تیره خداوردی
۱۱- طایفه ی ماركی

تیره محمد رحیمی، موسایی، محمد رضایی
شش طایفه اول به نام پسران امیرشكارقربان نام گذاری شده اند و طایفه ی هفتم به نام “علی داد” داماد امیر شكارفربان ، طایفه هشتم به نام برادر امیرشكارقربان وبه قولی فرزند برادرش خوانده می شوند .

طایفه های نهم و دهم به نام دو تن از نوادگان وی نام گذاری شده اند و طایفه یازدهم براثر ازدواج برون گروهی وسكونت در محدوده ی ایل سلیمانی ،جزء طوایف ایل سلیمانی قرارگرفته است .

تقسیمات كشوری

آبادی های بخش هنزا
سرمشك،درآلوئیه،بُندر هنزاء،سه چیت،قلندارن،سرخوئیه،بیدبست،شغال،دره بید،خشك رود،باغ میری ,باغوئیه ,برف انبار,بید شیرین, پای زبز, جلال آباد ,جوز علی ,خانه رغان ,سید مرتضی ,سرچشمه ,سرهنگر ,صغین, كنگری, گلوچار, گلو گازر,گلومنان, هنزا ,هستموئیه ,زربران و ادوری ,ابراهیم آباد,اسلام اباد, امیر اباد, باب گلوئیه, بابید سفلی, بابید علیا, باغ شریعتی (نام قبلی باغ شاه) ,بنه زاری, بنه سوخته, پدوم اباد, پده بلند ,سفلی ,پده بلند علیا ,توكل اباد ,جنگل اباد ,چاله, دختك ,دره بافت,دزدان ,ده ملك ,رودبر ,زرآلوئیه ,زمین انجیر ,سرغشك ,سلطان اباد ,سنگوئیه قنات سرخ ,قنات ملك ,قنات گدار,كرنگ ,كلدان،جواران،كهنوج گرینوئیه و… از روستاهایی هستند كه هر كدام به نوبه ی خود زیبایی خاصی را در درون خود جای داده اند.

آبادی های منطقه سرمشك

آبادی های این منطقه عبارتند از باغ قلق، برف انبار، اسفنا، آبگرم، اشكنوئیه، آل غیاثی، باغ حسینی، پشته بلند، خمروئیه، درآلو، گردوستان، گنگو، بید شیرین، بندر سرمشك.

كوه سرمشك

این كوه با ارتفاع ۴۰۴۸ متر در ۱۰۵ كیلومتری شمال‌غربی جیرفت قرار داردو متعلق به شهرستان رابر هست و دومین قله از كوه‌های هزار است كه سرچشمه رودهای رود رو و هلیل رود می‌باشد. از ارتفاعات مهم این كوه قله (دندانه هنزا) است كه در غرب روستای هنزا (هنزای رابر) قرار دارد و حدود ۳۶۵۰ متر ارتفاع آن می‌باشد. جیرُفت را از سه جهت كوهستان‌هایی به ارتفاع ۴۰۰۰ متر احاطه كرده‌اند و تنها از جانب جنوب غربی به سمت تنگه هرمز در خلیج فارس سرزمین هموار دارد. این منطقه به دلیل موقعیت خاص طبیعی اش كه آن را كاملاً به محاصره در آورده‌است، از مسیر گردش‌های جهانگردان و نیز تحقیقات باستان‌شناسی به دور مانده‌است. بر حسب اتفاق آثار فراوانی از تمدن ناشناخته‌ای در جلگه هلیل‌رود از زیر خاك سر بیرون آوردند. تمدنی كه از سپیده دم بشریت منشا می‌گیرد. ویژگی منحصربه‌فرد این گلدان‌های حجاری شده كه در آن سیر تكوین جهان، انسان‌ها و حیوانات در سبكی بی نظیر به تصویر كشیده شده‌است، جای هیچ شك و تردیدی را برای باستان شناسان نسبت به قدمت و ظرافت فرهنگ هلیل رود باقی نمی‌گذارد. به نظر می‌رسد كه فرهنگ و تمدن هلیل رود به طور مستقل از تمدن دولت _ شهرهای میان‌رودان در هزاره سوم قبل از میلاد پای به عرصه حیات نهاده‌است و به این ترتیب حتی از تمدن سومر نیز چندین سده تقدم زمانی می‌یابد. بخش هنزا و تخت سرتشتك وكرفس وگارچیك بندرهنزا ورودخانه وگردوهایش متعلق به شهرستان رابر میباشد.

محصولات

محصولات آن كلیه محصولات سردسیری از جمله گردو و گیلاس وسیب درختی و زردآلو و بادام و هلو و شفتال و آلبالو و زرشك هستند. انواع درختان بید، سپیدار و بوته های بابونه، آویشن، گل گاو زبان از دیگر طبیعت سرسبز آن می باشند.