روستای هرایرز در ۱۵كیلومتری جنوب شرقی شهر نورآباد ممسنی واقع شده است.این روستا كه دارای قدمتی تاریخی است،درسال ۱۳۶۴ دراثر زلزله ای ۵ ربشتری قابلیت سكونت را از دست داد و ساكنان آن به شهركی كه توسط بنیاد مسكن انقلاب اسلامی در جوار روستای خومه زار ساخته شد منتقل شدند و اكنون به استثنای عده ای از دامداران، تقریباً خالی از سكنه است. ابن روستا در سالهای پر باران یكی از زیباترین تفرجگاهای منطقه،خصوصاًدر فصل بهار است . در این منطقه دو رودخانه پر آب فصلی و چندین چشمه دائمی جریان دارد كه محیط سرسبز و دل انگیزی را در مسیر خود به وجود آورده اند.
در سالیان نه چندان دور حتی تا یك دهه پس از وقوع زلزله مذكور ، تمامی باغات روستا پابرجا بود.باغاتی كه یك كمربند سبز بر كوه ایجاد نموده بود و چشم هر بیننده ای را نوازش می داد.اما پس از نقل مكان صاحبان آنها به شهرك هرایرز ،روند تدریجی زوال و نابودی این باغات نیز آغاز شد تا اینكه در نیمه اول دهه هفتاد پس از خالی شدن تقریبی روستا از سكنه ،این روند شدت گرفت و ظرف مدت كوتاهی تمامی آنها ویران شده و به زمین كشاورزی تبدیل شدند(البته در سالهای اخیر كمتر بدین منظور از آنها استفاده می شود).باغ “تاج” تنها بجا مانده این باغات است كه موجودیت آن هم مدیون محافظت مستمر مالك باغ است.
روستای هرا یرز در منطقه ای كوهستانی واقع شده است و موقعیتی كوهپایه ای دارد. در شرق و غرب اَن دو دروازه وجود داشته، كه به همراه بافت بسیار قدیمی روستا،در اثر وقوع زلزله های متعدد و عدم محفاظت ،تنها خرابه ای از اَن باقی مانده است.این روستا دارای یك قبرستان بسیار قدیمی است كه در آن سنگ قبرهایی مربوط به قرن اول و دوم هجری دیده می شود.دركنار این قبور قدیمی ،حرم مطهر امامزاده علی علیه السلام نیز واقع شده است كه همه ساله در روز عاشورا پذیرای عزاداران است.
چشمه ی سراب باغ كه از جمله چشمه های دائمی این منطقه است،حتی در فصل تابستان نیز به لحاظ محیط خنك و سرسبز اَن و بركه ای كه در سرچشمه اَن ساخته شده است،تفرجگاه بسیار مناسبی برای گذران اوقات گرم سال است.مشابه همین چشمه و محیط اَن به فاصله ی هزار متری در منطقه ای به نام هرایرز بالایی قرار دارد،كه قسمتی از اَب روستا نیز از اَن تأمین می شود.
یكی دیگر از ویژگیهای منطقه هرایرز،تنوع گونه های گیاهی است.این منطقه همانند بسیاری از مناطق دیگر زاگرس،دارای كوههای پوشیده از درخت بلوط است .درختان بلوط این منطقه برخلاف مناطق سردسیر رشته كوه زاگرس –كه عموماً دارای جثه ریزی هستند-به مراتب از تنه و ساقه بزرگتری برخوردار هستند.
