دشمن زیاری نگین تاریخ جنوب است . این مردم خود را از بازماندگان آل بویه(دشمنان آل زیار) و نخستین حكومت ایرانی قدرتمند و اتفاقاً شیعه مذهب پس از اسلام می دانند. ابوجعفر دشمن زیار ملقب به ابن كاكویه و جد اعلای دشمن زیاری ها در دربار خویش از وجود ابوعلی سینا دانشمند بلند آوازه ایران و جهان اسلام بهره می برد. آل بویه بر تفكری كه اعراب را بر ایرانیان برتر می دانست پایان دادند و دستگاه خلافت عباسی را خوار و زبون نموده، اولین بار در كربلا علم سیاه برپا كرده و مراسم سینه زنی و سوگواری امام حسین(ع) را باب كردند. این امرای دیلمی كه به گفته ویل دورانت یكی از درخشان ترین اعصار اسلامی را رقم زدند در ایران باعث و بانی خدمات فرهنگی و اجتماعی فراوانی شدند كه ذكر آنها از حوصله این یادداشت خارج است. بازماندگان این قوم ایرانی اما روزگاری متفاوت دارند؛
وجود هشتاد شهید و تعداد زیادی جانباز و ازاده سرافراز ،فرماندهان متهور و شجاع ، انسان های فرهیخته و نخبه فراوان ، جمعیت لازم در كنار هكتار ها زمین زیر كشت مركبات و زیتون و شالیزارهای وسیع برنج كه دشمن زیاری را به یكی از مهمترین قطب های كشاورزی استان تبدیل نموده همچنین منابع و ذخایر فراوان آب و طبیعت باشكوه هیچ گاه باعث نشد تا این منطقه علیرغم پتانسیل های فراوان دیگر تبدیل به یك بخش یا شهرستان شود. بی توجهی به خواست مردم و عدم انعكاس این خواست به مدیران عالی باعث مهاجرت بی رویه اهالی دشمن زیاری به سمت بنادر و شهرستان های جنوبی وشهریاسوج مركز استان كهگیلویه و بویراحمد شده است.
عبور جاده ترانزیتی اصفهان- بندر امام هم نتوانسته مسئولان را متقاعد كند تا دشمن زیاری مانند یك رباط عمل نموده و با تبدیل شدن به بخش و شهرستان جلوی مهاجرت ها گرفته و بهره وری های كشاورزی و معدنی و صنعتی در آن افزایش یابد.
