سنگ نوشته ساسانی در یكی از دره های رودخانه خیاو چای معروف به نوروز یاماجی در حدود ۱۵۰ متری ضلع شمال غربی كهنه قلعه (كهنه قالا) و۱۰۰ متری شرق میدان اصلی مشگین شهر و در درون باغ نوروز قرار دارد. این سنگ نبشته به شماره ۶۱۹ به ثبت آثار ملی رسیده است. این كتیبه در محل به «سوروشكن داشی» معروف است.سنگ نوشته ساسانی مشگین شهر به ابعاد ۱۰/۱ سانتی متر و ۳۰/۲ سانتی متر به خط پهلوی ساسانی است كه در ماه ۷ سال ۲۷ سلطنت شاپور دوم ساسانی یعنی به سال ۳۳۷ میلادی به امر نرس هرمزد نام شهردار یا والی این نواحی نوشته شده‌است. به طور كلی متن كتیبه حاكی از تاریخ بنای قلعه و نام بانی آن و شامل اندرزی است بر بزرگان و فرمانروایان. كتیبه ساسانی دارای دو ستون و مشتمل بر ۱۵ سطر در سمت چپ و ۶ سطر در سمت راست است كه در قسمت بالا علائمی به صورت دو زاویه حاد كه هر ضلع آن عمود بر راس خود دارد، دیده می‌شود. این كتیبه به زمان سلطنت شاپور دوم ساسانی مربوط می‌شود و از سه بخش تشكیل شده است : سطر اول تا سطر سوم، تاریخ آن است. از سطر سوم تا نهم كتیبه، از شخصی به نام نارسه هرمزد یاد شده است كه شش سال برای ساختن قلعه كار كرد؛ شاید این شخص مسئول قلعه بود. اسم قلعه در این سنگ نوشته شده ولی خوانا نیست.از سطر نهم تا بیست و یكم، اندرزی از نارسه هرمزد آمده كه در آن از شهریاران و بزرگان خواسته شده است اگر قلعه مورد پسندشان قرار گرفت به آن آفرین بگویند و در غیر این صورت قلعه بهتری بسازند.این سنگ نوشته در تابستان ۱۳۴۵ شمسی توسط آقای كامبخش فرد، باستان شناس ایرانی در خیاو كشف گردید سیاهه و دست نویس و عكس از این كتیبه برای خواندن مطالبش در اختیار چند نفر از متخصصین خط شناس در دانشگاه تهران و خارج از كشور در سال ۱۳۴۶ شمسی قرار داده شد و در ببن آنها آقای دكتر گیرد گروپ آلمانی باستان شناس معروف موفق به ترجمه متن حك شده بر روی این سنگ شد و شخصا به منظور كسب اطلاعات بیشتر از صحت متن كتیبه در تابستان ۱۳۴۶ به مشكین شهر آمده و از نزدیك مطالعاتی انجام داده است.مضمون این نوشته در مورد فرمان و تاریخ ساخت قلعه است كه به نرسه هرمزد نوشته شده است. این سنگ نبشته به مرور زمان در نتیجه فرسایش طبیعی و غیر طبیعی از جمله روشن كردن آتش در زیر آن و كندن زیر آن توسط حفاران غیر مجاز به اعتقاد واهی و خرافی عده ای مبنی بر وجود گنجینه در زیر این سنگ، سبب شده هم اكنون لایه های سطحی این سنگ و نوشته های روی آن تقریبا از بین برود .سنگ نوشته ی پهلوی شاپور دوم ساسانی لفظ به لفظ به خط فارسی و لاتین برگردانده شده و هزوارش های آن مشخص و با نهادن پازند آنها در میان دو پرانتز برای مطابقت با متن پهلوی تحت الفظی ترجمه شده است .