از بین منابع و مصادری كه درباره ی مزارات تألیف شده، حافظ حسین كربلایی و ملا محمد امین حشری به این بقعه اشاره ای نكرده اند، گویا مزار ایشان بعد از آن ها كشف شده است. دیدگاه بزرگان و صاحبان اندیشه در مورد شخصیت صاحب بقعه متفاوت است. عده ای دیگر وی را از اُمرای خاندان دُنبُلی كه در ردیف دراویش نعمت اللهی قرار داشت ذكر كرده اند.
اسرار علیشاه صاحب بقعه را از امامزادگان با واسطه معرفی كرده، بر خلاف اینكه عده ای ایشان را فرزند امام موسی بن جعفر (علیه السلام) دانسته اند. وی ضمن ردّ این قول می نویسد:
این بزرگوار را بعضی از اخبار، فرزند بی واسطه ی حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) می دانند و دلیل ایشان این است كه می گویند: كنیت جناب موسی بن جعفر (علیه السلام) ابوابراهیم بوده و نسبت و سبب این كُنیت از جهت همین بزرگوار است و می گوید كه در همه ی كتب امامت، نام آن بزرگوار در جریدة اسماء اولادش معین است، و در باب مدفن او كسی چیزی ننوشته كه در كدام كشور مدفون است. پس یقین توام كرد آن بزرگوار فرزند بلاواسطه ی حضرت موسی بن جعفر (علیه السلام) خواهد بود.
دلیل دیگر؛ زیارت نامه ی آن جناب است كه عرض می كند: «السلام علیك یابن موسی بن جعفر و اخا رضا غریب الغربا» اگر برادر علی بن موسی نبود مخاطب به این شرافت نمی شد.
در تابلوی نصب شده بر دیوار بقعه ی سید ابراهیم، نظر آیت الله حاج میرزا كاظم دینوری درباره شخصیت صاحب بقعه بیان شد است، ایشان می نویسند:
بسم الله الرحمن الرحیم
این مرقد شریف و مقام منیف و محل استجابت دعوات، مرقد سید جلیل صاحب كرامات باهره و مقامات عالیه، عالم نبیل و محدث جلیل سید ابراهیم بن حسین بن علی بن الحسین زین العابدین و سید الساجدین (علیه السلام) است كه نباید مؤمنین دست از دامن او كوتاه دارند و غفلت ورزند. چنانكه در كتاب بحرالانساب تألیف سید مرتضی رازی و تاریخ حشری و تاریخ اولاد اطهار و تواریخ دیگر نوشته شده و خلاصه ی آن ها این است كه قبر سید ابراهیم بن حسین بن علی بن الحسین (علیه السلام) در قبرستان شتربان تبریز است و خودش از علما و روات معظمه ی عالم تشیع بوده و از اصحاب كبار حضرت صادق آل محمد (علیه السلام) می باشد. چنانكه در كتاب شریف جامع الروات و رجال میرزا محمد استرآبادی مسطور است و حقیر روایاتی دیدم كه از صاحب این قبر شریف می باشد. نورالله مرقده الشریف و كاتب این حروف و منظم این سطور التماس دعای مخصوص در این مقام شریف دارم.
محقق و دانشمند گمنام، صدرالاسلام محمد امین امامی خویی در اثر گرانسگ خود، ضمن شمارش مقابر امرای خاندان شیعی مذهب دُنبُلی كه در آذربایجان حكومت داشته اند، صاحب بقعه را امیر ابراهیم دنبُلی شمرده است.
دكتر محمد جواد مشكور هم صاحب بقعه را ابراهیم دنبلی معرفی كرده است.
عبدالعلی كارنگ به نقل از نسخه ی خطی تاریخ دنبلیان تألیف حسینعلی شاه نعمت اللهی در مورد ایشان می نویسد:
شیخ ابراهیم در آذربایجان حكمران بود، در حین حكومت تبریز از جانب شیخ حسن آق قویونلو در سنه ی ۸۷۰ق وفات یافت. در محله ی دوه چی مدفون گردید. الان گنبدی دارد مشهور به سید ابراهیم؛ زیارتگاه خاص و عام است.
گروهی كه صاحب بقعه را از راویان اخبار و احادیث و از نوادگان امام زین العابدین (علیه السلام) و یا فرزند بلافصل امام موسی بن جعفر (علیه السلام) معرفی كرده اند سند محكمی ندارند با احتمال و حدس و گمان نمی شود یكی را به اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) منسوب نمود.
آستان متبركه امامزاده ابراهیم (علیه السلام) در شهرستان تبریز، خیابان شمس تبریزی (محله شتربان) و در قبرستان قدیمی شتربان كه به پارك و گردشگاه سید ابراهیم تبدیل شده، قرار دارد. بر اساس قرائن، تاریخ احداث بنای اولیه ی بقعه به سال های نخست وفات صاحب بقعه بر می گردد و معلوم نیست بقعه تاكنون چند بار تعمیر شده است. بر اساس نوشته اسرار علیشاه، جناب فضلعلی خان سرتیپ در سال ۱۳۰۲ق آن را تعمیر كرده است. عبدالعلی كارنگ كه بنای دهه ی چهل و پنجاه شمسی بقعه را توصف نموده، مطلبی از تعمیر و مرمت آن بیان ننموده، وی می نویسد:
اكنون این مزار، زوار و نذوری دارد. اندرون بقعه مانند بیرون آن ساده و محقر است. صندوق چوبی مشبكی بر روی قبر نهاده شده است… این بقعه حیاطی دارد وسیع، با چهار درِ ورودی كوچك از چهار سو، كه از در شرقی و غربی آن زنجیری آویزان است. مردم هنگام ورود به صحن بقعه آنها را می بوسند و روی چشم می گذارند.
دركتاب عرشیان خاك نشین درباره ی تعمیر ضریح چوبی بقعه آمده است:
بر روی تربت حضرت سید ابراهیم (علیه السلام) ضریحی از چوب به رنگ سبز قرار دارد كه دارای خانه های كوچك مستطیل شكل می باشد. روی قبر با پارچه های سبز رنگی پوشانده شده است. در قسمت شرقی ضریح و حاشیه ی بالایی آن عبارت زیر نقش بسته است:
محض تشرف و توسل به ولای این بزرگوار این ضریح را تعمیرنمود، اقل الحاج كریم بن صمد صدقیانی سنه ی ۱۳۳۱ق.
بقعه در دهه ی هفتاد و هشتاد شمسی از طرف مسؤولان مربوطه تعمیر شده كه بسیار زیبا آراسته شده است. ابعاد بقعه ۱۹/۱۲×۱۲ متر و پلان آن مستطیل شكل است. نمای بیرونی دارای ازاره ی سنگی است و بالای آن با آجرهای قرمز اجرا شده و لایه ی بین آجرها با ملاط سیمان سفید بندكشی شده است. بقعه دارای دو ورودی است؛ ورودی فرعی كه به راهروی باریكی باز می شود و با پنج پله به اتاق سرایدار، دفتر هیأت امناء و در نهایت به اتاق اصلی منتهی می شود و ورودی اصلی كه چوب است و به فضای گنبدخانه باز می شود. بالای ورودی دارای طاق كوچكی است كه با گچ و رنگ آبی و مشكی اجرا شده است. ورودی اصلی به یك سكو باز می شود كه كف آن به ارتفاع پنج پله بلندتر از سطح بقعه است. در ضلع شمالی سكو علاوه بر پله ها، قبر آیت الله شیخ حسین توتونچی قرار دارد.
در قسمت پایین دیوار جنوبی گنبدخانه، سنگ بسیار نفیسی معروف به «سنگ بسم الله» اثر میرزا سنگلاخ نصب شده است. قبر میرزا سنگلاخ در ضلع جنوبی بقعه قرار دارد. در دیوار غربی گنبدخانه سه تورفتگی قرار دارد كه از آن ها به عنوان طاقچه استفاده می شود. سقف گنبدخانه دارای دو گنبد از نوع شبدری كند است. در ضلع شمالی گنبدخانه اتاق اصلی قرار دارد كه شبیه چهار طاق ساخته شده است. طاق ها از نوع آهنگ با چفد شبدری اجرا شده و سقف اتاق اصلی با یك گنبد ضربی پوشش داده شده است. سطح درونی گنبد تزیینات بسیارعالی هنری و معماری دارد.
ضریح آلومینیومی بقعه در زیر گنبد با ابعاد ۱/۸۰×۱/۲۰ متر قرار گرفته كه روی آن با پارچه های سبزی پوشانده شده است. روی قبر نیز همچون ضریح با پارچه ی سبز پوشانده شده و با گلدان های مصنوعی زینت داده شده است. كف بقعه با فرش و پتو مفروش می باشد.
هم اكنون بقعه سید ابراهیم (علیه السلام) از بقاع زیارتی تبریز است و مردم در طول هفته به زیارت مشرف می شوند. بقعه تحت نظر هیأت امنا اداره می شود. در قبرستان قدیمی شتربان كه هم اكنون به پارك و صحن امامزاده تبدیل شده تعدادی از مشاهیر علم و ادب نظیر آیت الله سید فاضل موسوی خلخالی دفن شده اند.
بنای بقعه امامزاده سید ابراهیم (علیه السلام) در تاریخ ۱۳۸۵/۸/۲۷ ش به شماره ۱۶۴۳۸ در فهرست میراث فرهنگی ایران ثبت شده است.
آدرس :استان آذربایجان شرقی ـ شهرستان تبریز ـ خیابان شمس تبریزی (محله شتربان).
