صندوقچه سازی

روزگار نه چندان دور در بسیاری از خانه‌ها صندوقچه هایی بود كه “یخدن” یا” یخدان” نام داشت؛ صندوقچه هایی ساده كه مخزن خاطرات بود اما این صندوق‌ها امروز بجای خاطرات، خون دل صنعتگرانش را در خود دارد.
روزها بانوان خوش ذوق برای این صندوق‌ها از ترمه‌های اصیل ایرانی رویه ای زیبا می‌دوختند و بر تنش می‌كردند یا قطعه ای ترمه روی آن پهن می‌شد.
درونش هم كه با پارچه مخمل قرمز پوشیده شده بود خلعتی‌های عروس و داماد را در خود جا می‌داد.
علی رغم اینكه با ورود صنایع چوبی نوین از جمله گنجه‌های دیواری، كمدها و دراور‌های چوبی شیك و صنایع ام دی اف این صندوق‌های چوبی روبه فراموشی می‌رفتند اما می‌شد اثر آن‌ها را گوشه كنار خانه مادربزرگ‌ها و پدر بزرگ‌ها یافت.
صندوقچه سازی
صندوقچه ای چوبی با روكش حلبی نقاشی شده یا روكش مخملی فلز كوب.
جهیزیه عروس‌های آن روز و مادر بزرگ‌های امروز باهمین صندوقچه‌ها جابجا می‌شد، این كمدهای سنتی گاو صندوق آن‌ها هم محسوب می‌شد طلا و جواهرات، خوراكی‌های كمیاب، لباس‌های مهمانی و پلو خوری در دل همین جعبه‌ها جا می‌گرفت و یك قفل فلزی بزرگ و زیبا روی آن وسوسه برانگیز بود تا به جستجوی داخلش بپردازی.
با وجود تنوع بالای لوازم خانگی و انواع كمدهای شیك و زیبای امروزی اما چندیست مردم به سمت صنایع دستی می‌روند شاید هیچ وسیله ای نتوانسته مانع مرور دوباره خاطرات آن‌ها (حتی اگر شده با یك

جعبه چوبی) شود شاید كاربردهای این صندوق برایشان جذاب است.
به هر حال دوباره به خانه‌های آنانی كه ذوق هنری دارند بازگشته و بیشترین خرید از جانب نو عروسان است، برای چیدن لوازم و خلعتی‌های عروس و داماد. تنها محلی كه می‌توانند خریداریش كنند راسته “صندوق چی لار” واقع در بازار سنتی زنجان است، راسته ای كه روزهای نه چندان دور محل كسب صندوق سازها یا به تعبیر ترك زبانان “یخدان” سازها بود.
صندوقچه سازی
صندوقچه‌های بزرگ كه طول آن‌ها یك متر یا بیشتر بود به “هشدر خان ” معروف بودند، این اسم هم به دلیل بزرگی صندوقچه روی آن نهاده شده بود و هم مربوط به نام شهر هشدرخان واقع در باكو بود كه تولید كننده این صندوق‌ها بود.
در حال فرم دادن دسته‌های صندوقچه است با چكش قطعه فلزی را روی چیزی شبیه میز فلزی بنام “سندان” فرم می‌دهد .