در خراسان شمالی به دلیل وجو قومیتهای مختلف تركمن، كرد و ترك و … و هم نشینی فرهنگ‌های مختلف البسه محلی با رنگ‌های متنوع و شاد و نقوش مختلف شكل گرفته است.
جامه‌ای بافتم تار و پودش از عشق
لباس‌های محلی مردم خراسان شمالی با داشتن تنوع چشمگیر رنگ و طرح، علاوه بر اینكه پوشش اسلامی و كاملی برای زنان و مردان محسوب می‌شود، به علت اینكه غالبا برگرفته از زیبایی‌های طبیعت و رنگ‌های شاد فصل بهار هستند، سبب آرامش روحی و روانی استفاده كنندگان نیز می‌شود.
البسه زنان و دختران كرمانج این استان غالبا شامل ۵ قسمت “یاشار” و یا چارقد، “كراس” (بلوز)، “شیلوار” (دامن)، “جلیقه” و “شلیته” است.
یاشار و یا چارقد كه در اصطلاح امروزی روسری گفته می‌شود، شال حریر مخصوصی است كه به عنوان پوشش سر استفاده می‌شود و به گونه‌ای است كه سر و حتی چهره زن، به جز چشمان وی را نیز می‌پوشاند.
“سربند” نیز دستمال یزدی است كه غالبا تركیبی از رنگ‌های قرمز و مشكی بوده و برای محكم كردن یاشار بر روی آن بسته می‌شود.
كراس لباس بالاتنه بوده و به پیراهن بلند ساده‌ای گفته می‌شود كه یقه خاصی ندارد و پایین آن نیز چیندار است.
شیلوار یا پارچه، دامن پر چینی است كه در پوشش دخترها نارنجی و یا زرد رنگ بوده و در خانم‌ها نیز به رنگ قرمز و از پارچه مخملی با متراژ حدود متر تهیه می‌شد و حاصل دوخت آن لباسی با چین بسیار زیاد و خوش‌حالت می‌شد.
شیلوار با استفاده از نخ‌های رنگی و سكه‌های قدیمی (دراو)، دراودوزی و قیطان دوزی می‌شد و در پایین آن نیز با نوارهایی رنگارنگ كه «ماخل» نامیده می‌شدند دور دوزی‌های زیبایی ایجاد می‌شد.
شلیته دامنی بلندی تا محدوده زانو و از جنس مخمل بوده كه با رنگ‌های متنوع حاشیه دوزی می‌شود.
جلیقه كه معمولا از جنس مخمل بوده و سكه‌های قدیمی كه در قدیم به عنوان پس انداز خانم‌ها به آن دوخته می‌شد و به مرور زمان به جزئی از لباس تبدیل شده است زیبایی خاصی به آن می‌بخشد و غالبا نیز كراس و جلیقه با شلیته همرنگ انتخاب می‌شدند.
البته علاوه بر این پوشش‌ها باید “گار” یعنی گوشواره‌ای بلندی كه به دو طرف عرقچین متصل و روی آن یاشار و سربند بسته می‌شد، “كله”، پوششی از جنس پارچه مخمل كه بر روی كراس پوشیده می‌شد، جوراب و … را نیز اضافه كرد كه به بنا به شرایط و فصول مختلف سال پوشیده می‌شدند و با یكدیگر پوششی مركب از رنگ‌ها و پیام‌ها را ایجاد می‌كردند.
پوشاك مردانه كرمانج‌های خراسان شمالی نیز شامل “عرق چین”، “كه لاو”، “لچگ” و … بود كه همانند پوشاك بانوان دارای رنگ‌های شاد و برگرفته از طبیعت بودند.
پوشش بانوان و مردان تركمن خراسان شمالی نیز با استفاده از ابریشم و پشم گوسفندان تهیه می‌شد و غالبا شامل “چاوك”، “كولته”، “چلپی” و “یلك” می‌شد.
چاوك لباسی شبیه به مانتوهای امروزی بوده كه پارچه آن از ابریشم قرمز رنگ بوده و آستر زیر پارچه نیز در حاشیه‌ها و سرآستینها سوزن دوزی دارد.
كولته شبیه كت بوده و این لباس به صورت آویز روی دوش در مجالس استفاده می‌شده است.
چلپی زیباترین لباس سوزن دوزی تركمن و از جنس ابریشم است كه با دارا بودن تنوع و ظرافت خاص در مراسم ازدواج به عروس می‌پوشانند.
یلك تنها لباسی است كه با زیورآلات و سكه تزیین می‌شود و بر سر می‌اندازند و جنس آن نیز از ابریشم است.
“دون'”یا قرمز دون لباس محلی مردان تركمن است كه جنس آن ابریشم قرمز تیره و با راه راه مشكی بوده و نوع سوزن دوزی آن قیطان دوزی است كه با عرض دو سانت و به رنگ مشكی و قرمز در كناره‌ها و سرآستین لباس دوخته می‌شود.
“اچمك” نوعی لباس دارای دو بخش بیرونی و داخلی است كه بخش بیرونی آن از پارچه‌های مشكی كه روی آن طرحهایی به شكل لوزی، به رنگ‌های متفاوت و از جنس ابریشم تشكیل شده و درون آن از پوست بره مشكی تهیه شده است و آن را معمولا مردان در فصول سرد پاییز و زمستان می‌پوشند.
مردمان ترك و تات خراسان شمالی نیز هر كدام به اقتضای محل زندگی، فصول سال، نوع درآمد و اشتغال و … پوشش‌های مختلفی داشته و وجه اشتراك تمامی این پوشش‌ها نیز در مردان و زنان زیبایی برگرفته از طبیعت و حجاب كامل آن‌ها بوده است.
پای پوش سنتی غالب مردم خراسان شمالی نیز اعم از كرد و ترك و تركمن “چاروق” بوده كه از چرم طبیعی تهیه می‌شد و نوك آن نیز اندكی برگشته بود.
این كفش سنتی با نخ‌ها و اشكال مختلف تزیین می‌شد و دارای بندها و تسمه‌های بلندی بود كه بندهای آن را به ساق پا می‌پیچیدند و برای زیباتر شدن چاروق نیز در نوك برگشته آن از منگوله‌ای تهیه شده از نخ‌های ابریشم رنگی استفاده می‌شد.
