شهرستان بهار یكی از شهرستانهای هشت‌گانه استان همدان با وسعتی معادل ۱۳۳۴ كیلومترمربع، حدود هفت‌درصد از وسعت استان را شامل می‌شود. این شهرستان دارای سه بخش مركزی، لالجین و صالح‌آباد و شش دهستان و سه شهر بهار، لالجین و صالح‌آباد و هفتاد روستای دارای سكنه است.
شهرستان بهار از نظر طبیعی دارای آب و هوای خشك بوده، رژیم بارندگی آن از تیپ اقلیم مدیترانه‌ای است.
اكثر اهالی این شهرستان به زبان تركی و تعدادی از روستاهای غربی آن به زبان كردی صحبت می‌كنند. همه اهالی این شهرستان بر مذهب شیعه‌اند.
شهر بهار مركز بخش بهار یا سیمینه‌رود شهرستان همدان است. این شهر در نوزده كیلومتری شمال غرب همدان واقع است. این بخش از دو دهستان سیمینه‌رود و خدابنده‌لو تشكیل یافته و مجموعاً دارای ۳۱۱ آبادی است. جمعیت این شهر در سال ۱۳۶۵شمسی ۲۱۶۷۸ نفر بوده‌است.
مهاجران (ماران) مركز دهستان مهاجران بخش لالجین، بزرگترین روستای این فرمانداری است كه به‌رغم جمعیتی بالغ بر هشت‌هزار تن هنوز رسماً شهر نشده‌است.
مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان بهار:
شهر لالجین
آرامگاه شیخ محمد بهاری
تپه و پل مهاجران (ماران)
كاروانسرای تاج‌آباد
تپه سیمین زاغه
فعالیت عمده صنایع دستی شهرستان بهار در زمینه بافت قالی و ساخت سفال و سرامیك است. در این دو صنعت- هنر در سال ۱۳۸۲ به ترتیب ۱۱۱۲۱ و ۳۵۸۰ نفر مشغول به فعالیت بوده‌اند.
پیشینه تاریخی:
در اوایل قرن پنجم شهر بهار مرغزار یكی از امرای سلجوقی به نام قراتكین بوده‌است. در سال ۸۰۰ هجری كه امیرتیمور گوركانی آسیای صغیر و شام را به تصرف درآورد، هفت ایل بزرگ را به نواحی مختلف ایران كوچاند. در این بین، ایل بهارلو (از جمله ایلات قراقویونلو) مرغزار بهار (قُرُق) را ییلاق خود قرار دادند. این ایل در زمان صفویه در قراتكین ساكن شدند و به سبب غلبه بهارلوها این منطقه به بهار موسوم شد.
بهار در گذشته‌های بسیار دور از منظره‌های زیبا و از نعمت‌های خدادادی و طبیعی زیادی بهره مند بوده‌است به روایت تاریخ زین العابدین شیروانی در سنه ۱۲۵۳ ه ق، سپاهیان هلاكوخان و مغول، آن را ویران و قلعه شهر را با خاك یكسان كردند. در سال ۸۰۰ ه ق امیر تیمور گوركانی، هفت ایل ترك زبان كه یكی از آنان ایل بهارلو بود به نواحی كردستان و همدان كوچانده و ییلاق خود را همچون قراتكین (یكی از امرای سلجوقی به سال ۳۰۸ هق) مرغزار و چمن‌های بهار قرارداد.
وجه تسمیه بهار:
نام شهر بهار از ایل بهارلو كه در زمان قراقویونلوها در این منطقه اسكان یافته‌اند، گرفته شده‌است.
مردم:
دین مردم این شهرستان اسلام و مذهب شیعه‌است. زبان عموم مردم تركی است و عده قلیلی نیز به لری و كردی تكلم می‌كنند. از دوره صفوی طایفه قراگوزلوها نیز در منطقه حضور داشتند كه اراضی بهار را بین خود به صورت اربابی تقسیم كرده بودند.
مشاهیر:
-شیخ محمد بهاری [[(۱۲۶۵-۱۳۲۵ق) فرزند میرزا محمد مجتهد شیعه. وی در نجف از ملازمان
ملاحسینقلی شوندی گردید.مقبره ایشان در گلزار شهدای بهار است.
-علی‌اصغر بهاری
تعداد شهدا و مفقودین:
تعداد شهدا و مفقودین این شهرستان ۵۵۷ نفر معادل ۷,۷ درصد كل شهدای استان می‌باشد كه خانوده آنها زیر پوشش بنیاد شهید قرار دارند.تعداد آزادگان این شهرستان ۱۲۷ نفر معادل ۱۲,۹ درصد كل تعداد آزادگان استان و تعداد جانبازان این شهرستان ۱۶۸۸ نفر معادل ۸,۷ درصد كل جانبازان استان می‌باشد كه تحت پوشش خدمات بنیاد جانبازان قرار دارند.
ویژگی‌های طبیعی:
از ویژگی‌های طبیعی بهار می‌توان به تنوع آبرفتهای حاصلخیز كه از فرسایش رسوبات سطحی ارتفاعات الوند به وجود آمده و نیز به نفوذ پذیری عمق خاك آن اشاره كرد. بهار به علت دارا بودن زمستان‌ها و یخبندان‌های طولانی از مناطق سردسیر كشور محسوب می‌شود. تابستان‌هایش معتدل و گرمترین ماههای سال آن، تیر و مرداد با حداكثر گرمای ۶/۳۹+ درجه سانتیگراد و سردترین ماهها دی و بهمن با حداقل درجه حرارت ۳۳- سانتیگراد است.میانگین بارش سالانه در حدود ۳۱۵ میلی متر و حداقل بارش سال در اواخر خرداد و حداكثر آن در فروردین ماه به ثبت رسیده‌است. این شهر به دلیل اختلاف ارتفاع بین بهار و ارتفاعات الوند، منطقه‌ای بادخیز است.
شبكه آبها:
چاهها، قنات و رودها، شبكه آبیاری بهار را تشكیل می‌دهند و همین است كه موجب توسعه و گسترش كشاورزی در این شهر و منطقه شده‌است. از مهم ترین رودهایی كه در این منطقه جریان دارد، می‌توان از سیمینه رود، قره‌چای، فرجین و رودخانه صالح آباد را می‌توان نام برد.
