عمارت موسی خانی

عمارت موسی خانی از بناهای تاریخی زمان قاجاریه در شهر بابك از شهرهای استان كرمان جنوب شرق ایران واقع می باشد.

تاریخ احداث آن ۱۲۶۵-۱۲۷۰ هجری قمری است. مساحت بنا: ۷۵۰۰ متر مربع (۲۳۰۰متر مربع زیر بنا، ۵۲۰۰ متر مربع باغ عمارت)

پس از حاج محمد علی ملقب به “حاج آقا” فرزندش در شهر بابك به حكومت رسید. دوران حكومت او هم زمان با سلطنت محمد شاه و ناصرالدین شاه قاجار بود و موقوفات بسیاری داشته است. وی نزدیك ۳۰ سال حكومت كرد و عمارت بزرگی ساخت كه به “عمارت موسی خان” معروف است و امروزه سازمان میراث فرهنگی از آن محافظت می كند. بنای باعظمت عمارت موسی خانی از جمله بناهای دوران قاجار است كه توسط موسی‌خان پسر شیخ‌الله ساخته شده است. بنای زیبای موسی‌خانی تزیینات آن به صورت گچبری و سیم در بخشهای مختلف نمای ساختمان اجرا شده‌اند. مصالح به كار رفته در بنا خشت خام و گل رس، كاه، آهك، گچ، سنگ، چوب و شیشه است. نوع چوب‌های به كار رفته در درها و پنجره‌ها و ارسی‌ها از چوب گردو است و تمامی ستون‌ها و حایل‌ها از چوب درخت توت.

بنا در دو طبقه و در سه ضلع اصلی ساخته شده است:

ضلع شمالی: (زمستانی) كه به صورت دوبلكس ساخته شده، دارای یك بادگیر دوقلو بوده كه برای استفاده در بهار كاربرد داشته است، بادگیرها در زمان فرج الله خان (نوه موسی خان) به برج نگهبانی تبدیل گشته اند و این قسمت در حال حاضر به عنوان موزه مردم‌شناسی استفاده می شود.
ضلع غربی: (تابستانی) كاربرد این ضلع در تابستان بوده است.در این ضلع یك بادگیر بزرگ و بلند قرار دارد كه تاج آن در سیل سال ۱۳۶۵ خورشیدی تخریب گشته است.
ضلع جنوبی: (بهار نشین) تمامی اتاق‌ها و ایوان اصلی آن به باغ بزرگ عمارت و حیات داخلی آن مشرف می باشد.طرف جنوبی ضلع بهار نشین كه رو به باغ عمارت است از دو ایوان دو طبقه به صورت متقارن و یك ایوان اصلی در وسط تشكیل شده است.

در تقاطع ضلع شمالی و غربی، انبار غله وجود دارد، كه به خاطر نوع طراحی خاص آن همیشه دمایی كمتر از بقیه قسمت‌های عمارت دارد.***در تقاطع ضلع جنوبی و غربی برج اصلی عمارت است كه بر رودخانه و قسمت غرب و جنوب بنا اشراف كامل دارد.

این بنا در سال ۱۳۷۱ -۱۳۷۳ مورد بازسازی قرار گرفته است.