قلعه اردشیر كرمان یكی از قدیمی ترین قلعه های كشور است كه جاذبه گردشگری اش را از دیواره های خشتی ضخیم و شكل و شمایل شگفت انگیزش دارد. قلعه ای كه تاریخ بنای آن به دوران پیش از اسلام بر می گردد و گفته می شود كه به دستور اردشیر ساسانی ساخته شده است. این قلعه شگفت انگیز را باید در جنوب شرقی كرمان ببینید
قلعه اردشیر از یادگارهای هنر معماری پیش از اسلامی است كه قدیمیترین آثار تاریخی در كرمان به شمار میروند و بقایای آن اعجاب بینندگان را بر میانگیزد. ساختمانهای این قلعه روی هم به دو قسمت مجزا تقسیم میشوند. قسمتی كه بر فراز قلعه نسبتاً مرتفع جنوب شرقی قرار دارد و سابقاً قلعه كوه نامیده میشد و كاملاً به علت وضعیت طبیعی از قلعه دیگر مجزاست. قسمت دوم بر تپه كوتاه تری قرار دارد و به قلعه دختر یا آتشكده آناهیتا موسوم است. قلعه اردشیر در بالای تپه مرتفعی واقع شده كه تا سطح جلگه قریب پانصد پا ارتفاع دارد. دیوارهای قلعه از خشتهای بسیار ضخیم ساخته شدهاست
قلعه دختر و قلعه اردشیر از آثار دوران ساسانی در مشرق شهر كنونی كرمان- كه هنوز خرابههای آنها برجاست – گواه بر این است كه لااقل در زمان اردشیر بابكان در همین محل، شهری آباد یا قلعهای مهم وجود داشتهاست. مؤلف جغرافیای كرمان معتقد است كه حدود ۲۲۰ پس از میلاد، به هنگام فتح كرمان به دست اردشیر این محل «گواشیر» نام داشته و مركز ولایت كرمان بودهاست بنا به گفته هرودت كرمانیا از قبایل دوازده گانه ایران میباشد و ساتراپی چهاردهم (دارا) مشتمل بر ایالت كرمان بودهاست.
در روایات اساطیری آمدهاست كه كیخسرو كرمان و مكران را به رستم بخشید همچنین نشانیهایی از فرمانروایی بهمن بر این خطه میدهند آنگاه روایت تاریخی این سرزمین آغاز میشود و اینكه در زمان هخامنشیان كوروش آن را تبعید گاه نبونید(پادشاه مغلوب شدهٔ بابل) قرار داد سپس سخن از حكومت اشكانیان را شكست داد و فرزند خود را كه او هم اردشیر نام داشت به حكومت كرمان گماشت گویند كرمان آخرین پناهگاه یزدگرد سوم پادشاه ساسانی بودهاست.






