تپه گونسپان یا پاتپه، از جمله بلندترین تپه‌های باستانی ایران با ارتفاع ۲۸ متر است و در نزدیكی ملایر در استان همدان قرار دارد
محوطه باستانی پاتپه در مساحتی به طول ۱۳۸ و عرض ۹۵ متر بیش از ۶ هزار سال قدمت داردو در ۳ كیلومتری جنوب غربی شهرستان ملایر بر سر راه فرعی ملایر – بروجرد واقع است.
این تپه به دوره‌های مختلف از جمله دوره مادها تعلق دارد و از یادگارهای از عصر آهن تا دوران قاجاریه است كه در معرض نابودی قرار گرفته.
با احداث سد مخزنی كلان ملایر، در حدود ۲۰ محوطه و تپه كوچك و بزرگ در معرض نابودی قرار گرفتند. تپه گونسپان یكی از آنها است كه به دلیل آبگیری و ذخیره آب‌های بارانی، حدود ۲۰ متر آن در زیر آب قرار گرفته.
طی ۵ فصل كاوش باستان‌شناسی، آثار مهمی از دوره قاجار تا اشكانی و عصر آهن ۳ در این محوطه باستانی كشف شده است.
تپه باستانی گونسپان لایه‌های متعددی از جمله دوران مفرغ، بنایی از دوره ماد با معماری خشتی، بنایی متعلق به دوره اشكانی با معماری سنگی و چینه‌ای، دوران تاریخی، قلعه‌ای متعلق به دوره زندیه و همچنین بنایی متعلق به دوره قاجار از خشت و چینه دارد.
آخرین فصل از كاوش‌های باستان‌شناسی در این تپه باستانی منجر به نمایان شدن نخستین رج از خشت‌های یك بنای دوره ماد است.
باستان‌شناسان در زیر لایه‌های اشكانی موفق به شناسایی بافت معماری منسجم خشتی شدند كه در تمام تپه گسترده است و به عصر آهن ۳ تعلق دارد.
شواهد باستان‌شناسی حاكی از آن است كه نخستین بار اشكانیان روی این تپه قلعه‌ای ساختند و سپس در دوره سلجوقی با تغییراتی و استفاده از یكی از برج‌ها و دیوار بنا، قلعه جدیدی ساختند كه باعث مدفون شدن آثار دوره اشكانی شد.
مطالعات باستان‌شناسی و یافته‌های روی تپه نشان می‌دهد این قلعه از دوره سلجوقی تا قاجار مورد استفاده بوده و پس از مرمت‌های متعدد، به خصوص در دوره ایلخانی، به كارگاه شیشه‌گری و یك مركز صنعتی در دوره زندیه بدل شده است.
این قلعه اتاق‌های متعددی دارد كه بخشی از آنها ستون‌دار بودند و بقایای بی‌شماری از طاقچه‌ها، كانال‌های هدایت آب‌های هرز نیز در گوشه‌های این قلعه اسلامی یافت شده است.
در دوره اسلامی از خشت‌هایی با ابعاد ۳۴ در ۳۴ و حتی بزرگتر برای ساخت قلعه استفاده شده است. در این دوره تا آن‌جایی كه امكان داشته از بقایای قلعه اشكانی استفاده شده و آن بخش از قلعه كه به مرور زمان در زیر خاك مدفون شده بود را كوبیده و قلعه خود را روی آن بنا كردند.
