بندر تركمن، شهری است در غربیترین نقطه استان گلستان. نام آن پیش از انقلاب ایران «بندر شاه» بود. این شهر مركز شهرستان تركمن است.
بندرتركمن جزو شهرهایی است كه در ابتدای كار راه آن در ایران ریلهای راه آهن به آن كشیده شد. این شهر درسال ۱۳۰۶ خورشیدی به فرمان رضاشاه بنیاد شد و سال بنیاد شهرداری آن ۱۳۰۹ میباشد.
بندر شاه در قدیم دارای سه اسكله بود كه اكنون بازماندههایی از آنها بهجا مانده.
بر طبق سرشماری رسمی، در سال ۱۳۸۴، جمعیت آن (بخش مركزی شهر بندرتركمن) بالغ بر ۴۶۹۰۰نفر بودهاست. از نقاط گردشگری آن میتوان به جزیره آشوراده در حدود یك كیلومتری ساحل آن اشاره نمود كه تا چند سال قبل مسكونی بودهاست. این جزیره در حال حاضر در اختیار شیلات قرار گرفتهاست. اكثریت مردم این شهر تركمن و سنی مذهب میباشند، ولی اقوام دیگر من جمله فارسها، تركها، قزاقها، مازندرانیها،ارامنه و سیستانیها و… در كنار هم زندگی میكنند.
تا پیش از سال ۱۳۰۵ هجری شمسی نامی از این بندر در هیچ یك از منابع چاپی به چشم نمیخورد. سالنامه رسمی كشور در این سال دلایل ایجاد این شهر جدید را بالا آمدن عمق خلیج میانكاله و در نتیجه كاهش عمق آبخور بندر جز (گز فعلی) اعلام كرد. این شهر اولین شهر ایران است كه به طور كامل توسط معماران تحصیل كرده نوین طراحی و معماری شدهاست. خیابانهای منظم و میادین وسیع آن نیز بر خلاف شبكه تارعنكبوتی اكثر شهرهای ایران نشان از همین معنا دارد.
افتصاد بندر تركمن
اقتصاد شهر بر اساس راه آهن و بندر طراحی شده بوده كه با بالا آمدن عمق دریا و كاهش آبخور كشتیها، امروزه عملا خاصیت بندر تجاری ندارد و تنها مواد سوختی و نفت خام در مقیاس بسیار ناچیز به مقصد نیروگاههای منطقه تخلیه میگردد. اقتصاد شهر در حال حاضر بر اساس تولید فرش و گلیم، صید و تولید خاویار، كشاورزی و صنایع دستی رونق اندكی دارد. بندر امیرآباد در نزدیكی بهشهر مازندران جایگزین بندر تجاری منطقه شدهاست.
دیدنیهای بندر تركمن
از دیدنیهای این شهر خانههای چوبی دو طبقه در بخش گومش تپه میباشد و بندر آبسكون كه محل مرگ آخرین پادشاه خوارزمی بودهاست در این شهرستان میباشد. جزیره آشوراده بزرگترین جزیره ایرانی خزر در این شهر قرار دارد
دیوار قزل آلان (دیوار دفاعی گرگان) مربوط به دوره ساسانیان كه از شهرستان كلاله آغاز میشود با طی حدود دویست كیلومتر در این شهرستان به دریا منتهی میشود. این دیوار بزرگترین دیوار جهان پس از دیوار چین است.
دوشنبه بازار بندر تركمن از دیدنیهای این شهر تركمننشین است كه در آن صنایع دستی تركمن به ارزانترین قیمت عرضه میشود.
هرساله تنها در تعطیلات نوروز بیش از یك میلیون گردشگر داخلی از بندرتركمن، جزیره آشوراده و اسكله و بازارچه گمركی آن بازدید میكنند.
فرش تركمنی، پشتی تركمنی، روسریهای زنانه و صنایع دستی تركمنها مهمترین سوغاتی این شهر هستند. ضمن آنكه در اعیاد قربان و فطر نیز این منطقه دیدنی است. این دو عید بزرگترین عید تركمنها به شمار میروند. مسلما از لحاظ رسیدگی به جاذبههای گردشگری این شهر اجحاف و كوتاهی های فراوانی شده كه كم كم این وضعیت رو به بهبود است ولی امید است تا این جاذبههای با كمی همت مسئولان بیشتر به چشم بیاید رسیدگی لازم شده تا از طریق همین جاذبهها نرخ بیكاری كاهش چسم گیری داشته باشد .
آموزش عالی
در بندر تركمن یك واحد دانشگاه پیام نور با رشتههای انسانی و ریاضی وجود دارد.