ریپورتاژ آگهی
علامت سازی

علامت سازی

سابقه علم گردانی در ایران و به ویژه در میان مردم تهران مشخص نیست. آنچه مسلم است آیین علم گردانی به دوره‌های پیش از حكومت
  • 1400/11/14
  • استان : تهران
  • شهر : تهران
  • دسته : صنایع دستی ایران
آدرس : استان تهران- تهران
تلفن : 66059000-021

سابقه علم گردانی در ایران و به ویژه در میان مردم تهران مشخص نیست. آنچه مسلم است آیین علم گردانی به دوره‌های پیش از حكومت صفویه باز می گردد و نشانه‌ای برای حضور یك قبیله یا خاندان در جنگ بوده است اما دولت صفویه مانند سایر آیین‌های این دوره علامت سازی را مرسوم كرد و هنرمندان اصفهانی، آن را به اوج خود رساندند. رسم علم گردانی در دوره قاجار شكل تازه‌ای گرفت و علامت‌ها هر روز به همت هنرمندان ایرانی سنگین‌تر و نشانه‌های بیشتری به آن افزوده شد.در دوره ناصری چندین علم مشهور وجود داشت كه مربوط به دارالخلافه بود. دوست‌علی خان معیرالممالك در یادداشت‌هایی از زندگانی خصوصی ناصرالدین شاه از« علم زنبورك‌خانه» نام می‌برد كه پیشاپیش دسته سلطنتی حركت می‌كرد.

قدیمی‌ترین علم‌های ایرانی در موزه توپكاپی استانبول نگهداری می‌شود. شاید این علم ها – كه نمونه‌ای از علامت و نشان قبایل مختلف ایرانی است – در عصر حكومت تركمنهای آق قویونلو و قره قویونلو وجود داشته و دسته‌های سیاسی و مذهبی از آنها استفاده می‌‌كرده اند. این علمها از غنایم جنگی است و پس از تصرف شهر تبریز توسط سپاهیان عثمانی، شاه سلیم آنها را به استانبول منتقل كرد . یك علم هم در موزه مركزی آستان قدس رضوی است كه قدمت آن به قرن ۱۳ ه.ق میرسد و در شهر اصفهان ساخته شده است.به غیر از علم فلزی چند نوع علم در تكایا و جلوی دسته های ایران هست:

علم چوبی : فرمی است شبیه به سرو كه معمولاً روی آن را با پارچه‌ای مشكی می‌‌پوشانند و در بالای آن یك تیغه علم، پنجه یا قبه وصل كرده و پارچه‌های رنگی نیز به آن می‌‌آویزند.

علم كردی : طرز كار بر روی این علم و تزئینات آن شبیه به علم چوبی است با این تفاوت كه از چوب یك تكه ساخته می‌شود و به اصطلاح تو پر است.

علم جریده : از چوب یك تكه ساخته می‌شود ولی باریك ونقاشی ها در تزیینات آن ساده تر از ۲ نوع دیگر است و در روستاهایی كه از نظر مالی در مضیقه‌اند ، معمولاً از علم جریده استفاده می‌شود .

 

علامت سازی-7gkwDpShGC