حفره فرو كش سورمق در تیر ماه ۱۳۸۸ بطور ناگهانی در ۵ كیلومتری جاده سورمق به یزد بوجود آمد.این رویداد بصورت فروكش كردن زمین در سازند آهكی جمال و دركنار جاده اصلیمی باشد(شكل۱،۲،۳). قطر و عمق آن به ترتیب ۵۰ و ۱۶ متر و شیب متوسط دیواره آن حدود ۷۵ درجه و به سمت داخل حفره است(شكل۴). مواد تشكیل دهنده دیواره عمدتاً از جنس سنگ آهك سیلیسی به شدت هوازده شده (هماتیتتی شده) می باشد(شكل۵).این پدیده در اصل، فرو چاله (sink hole) است،ولی از آنجا كه كمیته كارست و سازندهای سخت كشور (۱۳۷۳) اصطلاح حفره فروكش را معادل آن در نظر گرفته است،لذا در اینجا به همین ترتیب نامگذاری شده است.اظهار نظرات متفاوتی در مورد نحوه تشكیل آن نظیر،افت سطح آبهای زیرزمینی؛انحلال سنگ آهك،ریزش قنات و غیره وجود داشته كه مطالعات دقیقتر در ارائه عامل بوجود آورنده این پدیده لازم به نظر می رسد.در آخر كار لازم به ذكر است كه عبور و مرور وسایط نقلیه و عملیات جاده سازی به عنوان محركهای بالقوه انسانی در ریزش این حفره می تواند موثر باشد.