این شهر در قسمت مركزی بلوچستان در فاصله سیصد و شصت و پنج كیلومتری زاهدان واقع شده است. ایرانشهر یكی از شهرهای قدیمی ایران است كه قبلاً فهره یا فهرج نامیده می‌شد. در «اوستا» از این شهر به نام «پهله» یا «پهره» نام برده شده است. معرب این دو كلمه فهره به معنای شهر بزرگ است كه نشان می‌دهد این مكان در قدیم مركزیت داشته و یكی از بزرگترین شهرهای بلوچستان و ایران بوده است.
به همین جهت آن را همواره با پسوند شهر ذكر كرده‌اند. ایرانشهر در زمان حمله اسكندر، منطقه‌ای آباد و سرسبز بود و مورخین ایرانی نوشته‌اند كه اگر آب و علف و خرمای پهرگ به داد قشون اسكندر نرسیده بود حتی كسی زنده باقی نمی‌ماند.
در زمان ناصرالدین شاه قاجار، والی بلوچستان به دلیل آب و هوای خوب این منطقه قلعه‌هایی در آن ایجاد كرد.
ایرانشهر با توجه به قدمت تاریخی و گسترش تدریجی به نمونه‌ای از شهر معاصر تبدیل شده است.
جاذبه‌های دیدنی
قلعه ایرانشهر
قلعه بمپور
قلعه سرباز
كوه بزمان
كوههای بلوچستان
دره سرسبز
رودخانه بمپور
رودخانه كارواندار
رودخانه رایج
چشمه هودیان
چشمه كنتی
چشمه پوزه باغ
چشمه تنگ
چشمه مكسان
چشمه تشت
چشمه جمشید
چشمه اسپیدز
چشمه پاك
چشمه بزمان ۱
چشمه بزمان ۲
چشمه كتوكان
روستای چانف
ناحیه بمپور
هامون جازموریان
منطقه حفاظت شده بزمان صنایع و معادن
صنایع
صنایع ماشینی یا كارخانه ای ایرانشهر نوپا بوده و سیمان سازی، آجرسازی، موزائیك سازی و كارخانه های نان ماشینی را شامل می‌شود. اقتصاد شهرستان ایرانشهر بر كشاورزی و صنایع ماشینی استوار شده است و عمده ترین صادرات منطقه را خرما، تره بار و مركبات تشكیل می‌دهد.
كشاورزی و دام داری
ایرانشهر به دلیل داشتن زمین های حاصل‌خیز و رودهای بمپور دامن و سرباز دارای محصولات كشاورزی گرمسیری است و با وجود وضعیت نامساعد جغرافیایی، كشاورزی فعالیت غالب تولیدی در كل شهرستان به حساب می آید. بادهای شدید و باران های سیل آسا (كه سبب فرسایش خاك می شود) و سنگ های غیر قابل نفوذ كوه های منطقه، كار كشاورزان را بسیار مشكل می كند. از طرف دیگر به دلیل كمبود بارندگی و رطوبت نیاز به رودخانه، چاه ژرف و نیمه ژرف است. با وجود تمام مشكلات كشاورزی، وجود محصولات متنوعی چون گندم، جو، كنجد، توتون، تنباكو، تره بار، گیاهان علوفه ای، بنشن، مركبات، خرما، انار، انجیر، انگور، و توت كه از محصولات این شهرستان هستند، نشان از سخت كوشی و اراده مردم و غلبه بر طبیعت خشن منطقه دارد. در این منطقه دام‌داری در كنار كشاورزی جریان داشته و به صورت ییلاق و قشلاق كردن اهالی انجام می شود. واحدهای دام‌داری بزرگ، در مركز شهرستان تأسیس شده است و فرآورده های آن نیازهای لبنی اهالی را تأمین می نماید.
مشخصات جغرافیایی
شهرستان ایرانشهر از نظر جغرافیایی در ۶۰ درجه و ۴۱ دقیقه درازای خاوری و ۲۷ درجه و ۱۲ دقیقه پهنای شمالی و درقسمت مركزی استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. ایرانشهر از شمال به زاهدان، از باختر به بم و جیرفت، از خاور به سراوان و از جنوب به چابهار محدود شده و در منتهی الیه قسمت خاوری با كشور پاكستان هم مرز است. شهرستان ایرانشهر در ۳۳۳ كیلومتری جنوب باختری زاهدان و در مسیر راه زاهدان – بندر چابهار در ۵۷۱ متری از سطح دریا قرار دارد. رود بمپور از ۴ كیلومتری جنوب شهرگذشته و پس از ۱۳۰ كیلومتر به هامون جازموریان می ریزد. آب و هوای این شهرستان گرم و خشك بوده و در سرشماری سال ۱۳۷۵ این شهرستان ۲۹۵۴۵۶ نفر جمعیت داشته است. مسیرهای دسترسی به این منطقه عبارت اند از:
راه ایرانشهر _ خاش به سمت شمال خاوری به درازای ۱۵۰ كیلومتر
راه ایرانشهر _ چابهار به سمت جنوب به درازای ۳۷۵ كیلومتر
راه آسفالته ایرانشهر _ بم به سمت شمال باختری به درازای ۳۷۲ كیلومتر
هم چنین راهی به سمت جنوب از ۱۸ كیلومتری این راه امتداد یافته كه ایرانشهر را به درازای ۳۸۵ كیلومتر به چابهار متصل می كند.
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
ایرانشهر یكی از شهرهای قدیمی ایران است كه قبلا« فهره» یا «فهرج» نامیده می شده و در اوستا به نام «پهله» یا «پهره» نام برده شده است. معرب این دو كلمه «فهره» به معنای شهر بزرگ است كه نشان می دهد این مكان در قدیم یكی از بزرگ ترین شهرهای بلوچستان و ایران بوده و به همین جهت آن را همواره با پسوند شهر ذكر كرده اند. ایرانشهر در زمان حمله اسكندر، منطقه ای آباد و سرسبز بود و مورخین ایرانی نوشته اند كه اگر آب و علف و خرمای پهرگ به قشون اسكندر نمی رسید، هیچ كس زنده نمی ماند. در زمان ناصرالدین شاه قاجار، والی بلوچستان به دلیل آب و هوای خوب این منطقه قلعه هایی را در آن بنا كرد. ایرانشهر با توجه به قدمت تاریخی و گسترش تدریجی به نمونه ای از شهر معاصر تبدیل شده است.
