شهر اصفهان یكی از بزرگ‌ترین شهرهای استان ایران بوده و مكان‌های تاریخی بسیاری را می‌توان در این شهر مشاهده كرد. این شهر به دلیل میزبانی از میدان زیبای نقش جهان، همواره مورد توجه گردشگران و مسافران قرار گرفته است. در ادامه شما را با آرامگاه صائب تبریزی آشنا سازیم.
زندگینامه صائب تبریزی
میرزا محمد علی، معروف به میرزا صائبا، یكی از غزل سرایان بزرگ و برجسته در قرن یازدهم هجری است. او در سال ۱۰۱۶ هجری قمری در شهر زیبای تبریز چشم به جهان گشود. خانواده میرزا محمد علی به دستور شاه عباس از تبریز به اصفهان مهاجرت كردند و در محله‌ای به نام عباس آباد اصفهان ساكن شدند.
صائب تبریزی از ابتدای دوران نوجوانی به تحصیل علم در شهر اصفهان پرداخت. او در دوران بلوغ خود به شهر مكه رفت و سپس به مشهد سفر كرد. صائب تبریزی در سال ۱۰۳۴ هجری قمری، از اصفهان به سمت هندوستان رفته و سپس عازم شهر هرات و كابل شد. خواجه احسن الله معروف به ظفر خان كه از حاكمان و شاعران بزرگ كابل بود، از حضور وی در این شهر استقبال كرد.
در سال ۱۰۴۲ هجری قمری، صائب تبریزی از كابل به اصفهان بازگشت و در این شهر اقامت كرد. شاه عباس دوم، حاكم شهر اصفهان در آن زمان مقام ملك الشعرایی را به صائب تبریزی داد كه وی در بین شاعران مشهور و برجسته كشور ایران، كشور هند و عثمانی زبانزد شد.
پس از فوت شاه عباس، صائب تبریزی چندین بار مورد بی توجهی شاه سلمان، پادشاه جدید اصفهان، قرار گرفت. به همین دلیل از دربار بیرون آمد و در باغ خود ساكن گردید. او در سن ۷۰ سالگی در شهر اصفهان درگذشت و در باغ تكیه خود دفن گردید. امروزه از آن مكان به نام آرامگاه صائب تبریزی یاد می‌كنند.
این آرامگاه در مركز شهر اصفهان، خیابان صائب قرار دارد. شما برای دسترسی به آرامگاه صائب تبریزی می‌توانید از متروی انقلاب پیاده شده و با تاكسی به سمت آرامگاه بروید. همچنین در ابتدای خیابان صائب خطوط BRT قرار دارد كه با كمی پیاده روی می‌توانید به این مكان دسترسی پیدا كنید.
اشعار این شاعر به بیش از ۶۰ الی ۱۲۰ بیت می‌رسد كه به آن‌ها كثیرالشعر گفته می‌شود. صائب تبریزی سبكی هندی در اشعار خود به كار می‌برد. این شاعر را شاعر تك بیت‌ها هم نامیده‌اند. او قبل از شعرای دیگر از اسلوب معادله در اشعار خود استفاده می‌كرد. تمامی آثار او به جز قصیده‌های هزاران بیتی و مثنوی‌های كوتاه كه به نام قندهار نامه شهرت یافت، به صورت غزل بیان شده است. این شاعر دارای غزل‌هایی به زبان تركی آذربایجانی بوده و دیوان مشهور وی چندین مرتبه در كشور ایران و كشور هندوستان به چاپ رسید. همچنین برخی از اشعار او را بر روی دیوارهای آرامگاه صائب تبریزی می‌توان مشاهده كرد.
تاریخچه آرامگاه صائب تبریزی
مقبره این تاجر در زمان پهلوی كشف گردید و تا قبل از آن، این مكان توسط تاجر عمده فروش میوه اجاره می‌شد. این تاجر، باغ تكیه را از اداره اوقاف اصفهان اجاره می‌كرد و تا پس از كشف قبر صائب تبریزی، اجازه بازدید از قبر و باغ را نمی‌داد.
به همین دلیل عباس بهشتیان كه یكی از دوستداران میراث فرهنگی در شهر زیبای اصفهان بود، به روزنامه چهلستون اصفهان نامه‌ای برای رسیدگی به وضعیت پیش آمده نوشت. در این نامه عباس بهشتیان تأكید كرد كه باغ تكیه به كسی اجاره داده نشود و این باغ با پیگیری‌های استاندار اصفهان بازسازی و مرمت شود.
نقشه بنای این آرامگاه توسط استاد حسین معارفی اصفهانی طراحی و به تهران ارسال شد. سپس توسط مهندس محسن فروغی، فرزند ذكا الملك تكمیل گردید و در سال ۱۳۴۶ بازسازی بنای ساختمان پایان یافت. در بازسازی این بنا حدود ۷۰۰ هزار تومان هزینه شد كه اصفهانیان علاقه‌مند به میراث فرهنگی یك هشتم از مبلغ را اهدا كردند و باقی مانده توسط انجمن ملی پرداخت شد.
معماری آرامگاه صائب تبریزی
معماری آرامگاه صائب تبریزی از معماری‌های دوران صفویه الهام گرفته شده است. این بنا ایوانی بلند به ابعاد ۲۰/۱۴ در ۶ در ۸ متر دارد. همچنین دارای ۱۰ پله سنگی است. قوس‌های جناغی شكل بر روی سر ستون‌ها قرار دارد. آیینه‌كاری‌های زیر سقف آرامگاه، زیبایی خاصی را به این بنا داده است. در اطراف این آرامگاه می‌توان اشعاری از صائب تبریزی را مشاهده نمود.
در سنگ رویی مزار صائب تبریزی از سنگ مرمر یكپارچه یزدی استفاده شده است. در صورتی كه سنگ مرمر قدیمی در وسط قبر قرار دارد. سنگ قدیمی دو نیم شده و كتیبه‌ای از یك مطلع و یك غزل صائب با خط محمد صالح كه یكی از خوشنویسان دوره صفوی بوده، بر روی آن حك شده است. در روبروی این آرامگاه، آب‌نمایی را همانند عمارت چهلستون می‌توان مشاهده كرد كه در بالای آن قبری از پسر و نوه‌اش قرار گرفته است.
نحوه بازدید از آرامگاه صائب تبریزی
شما می‌توانید به صورت رایگان و در هر ساعتی از روز از این مكان زیبا دیدن فرمایید. بهترین زمان بازدید از این مكان در روز است، چرا كه امكان دیدن جزئیات بیشتر و ثبت عكس‌هایی متنوع‌تر را خواهید داشت. باغ و آرامگاه در شب جلوه خاصی را به این مكان می‌دهند.