در مناطق كویری ایران همیشه یكی از مسائلی كه ساكنان منطقه با آن دست به گریبان بودند تامین آب بود. همین موضوع باعث بالا رفتن ارزش آب در این مناطق شد و همیشه احترام و ارزش خاصی برای آن قائل بودند. علاوه بر این به فكر راه چاره ای بودند تا این مشكل را بر طرف كنند؛ این موضوع باعث ساخت مكان هایی با نام آب انبار شد. برای این منظور، در سرایان واقع در استان خراسان جنوبی، آب انبار های متعددی ساخته شده است. بسیاری از این سازه ها توسط اشخاصی به صورت وقف احداث شده اند. مضامین وقفنا‌مه های آنها كه اغلب به صورت سنگ نوشته ظاهر شده اند علاوه بر معرفی بانیان بنا، توانسته تا حدودی مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن دوره را نیز بیان كند. نیاز ضروری به آب در منطقه سرایان استان خراسان باعث ساخت ۵۷ عدد آب انبار در این ناحیه شده است. یكی از این آب انبارها، آب انبار آهنگران است
آب انبار آهنگران در داخل محدوده بافت تاریخی شهر سرایان و نزدیك مسجد آهنگران واقع شده است. این بنا در وضعیت موجود شامل پلكان ارتباطی از سردر به پاشیر، پاشیر، مخزن و پوشش مخزن است. بنا دارای سردر ورودی بوده كه به علت تعریض كوچه تخریب شده و یك ردیف پلكان جدید بصورت عمود بر پلكان اصلی طراحی شده تا دسترسی به جهت پلكان اصلی و پاشیر از این طریق ممكن باشد. فضای مخزن با پلان دایره كه محل ذخیره آب است، در انتهای محور اصلی بنا و در جبهه جنوب غرب آن قرار گرفته است. پوشش فضای مخزن گنبدی است كه با آجر و بصورت گردچین اجرا شده. است. آب انبار آهنگران دارای كتیبه ای در قسمت بالای طاق به سمت پاشیر است كه جنس آن از سنگ خاكستری رنگ و روش اجرای نگارش آن به صورت حكاكی است. شكل این لوح سنگی به صورت مستطیل و در قسمت بالای آن مثلثی است و متن آن را در حاشیه ای جدول كشی و بدون تزیین حكاكی كرده اند. با استناد به سنگ لوح موجود در بالای پلكان ورودی بنا، این آب انبار در زمان حكومت شاه سلیمان صفوی (۱۰۷۷ الی۱۱۰۶ ه.ق) بنا شده است. در بالای پلكان ورودی آن كتیبه ای با این متن وجود دارد: «در ایام پادشاه جمجماه، ملائك سپاه شاه سلیمان الصفوی الموسوی بنا كرد، این بقعه خیر جناب مرحمت پناه حاجی حمزه خلف مرحمت پناه میرزا… محمد سرایانی سنه». در این سال ها بر روی سردر این آب انبار، حیاطی را به وجود آورده اند. گنبد این آب انبار، بر روی منبعی دایره ای قرار دارد كه تقریبا می توان گفت شكل آن به صورت مخروطی است. این منبع نیز همانند سایر آب انبارهای مشابه، دارای تنبوشه و دریچه هایی جهت هدایت آب به درون منبع است. این بنا نیز جزو آب انبارهایی است كه ازسلامت زیادی برخوردار بوده و هنوز امكان استفاده از آن وجود دارد و در حال حاضر به عنوان آب انبار استفاده می گردد.
