رهگذاران و رانندگانی كه در حاشیه جاده قدیم هشتگرد به كرج عبور و مرور می كنند، كمی بعد از شهر هشتگرد به شهركی می رسند كه ینگی امام نام دارد. ینگی امام یكی از روستا‌های كهن شهرستان ساوجبلاغ است كه امامزاده، كاروانسرا و تپه ای تاریخی را در خود جای داده است و اكنون به عنوان شهرك ینگی امام شناخته می شود.
كاروانسرای ینگی امام
به فاصله كمی از آرامگاه امامزادگان هادی و علی النقی و حدود ۱۰۰متر از سمت جاده كرج-هشتگرد، كاروانسرای ینگی امام قرار دارد. داخل كاروانسرا حیاطی وسیع با صفه یا ایوان هایی در چهار گوشه بنا، تاریخ ایلخانی را به تصویر كشیده است. طرح كلی كاروانسرا مستطیل شكل است. این كاروانسرا در ابتدای جاده هشتگرد و ۱۰۰ قدمی جاده كرج –قزوین در ینگی امام قرار گرفته و در گذشته در مسیر ری و قزوین برای استراحت مسافران ساخته شده است. این كاروانسرا در دوره ای از تاریخ اهمیت بسیار داشته و گفته می شود كه از نظر معماری نیز جزو معماری های زیبا تقسیم بندی می شود. در داخل كاروانسرا حیاط وسیعی وجود دارد كه با صُفه یا ایوان هایی در چهار گوشه بنا، به هشت ضلعی تبدیل شده و چنان می نماید كه در بنای آن از طرح مساجد و یا مدارس چهار ایوانی پیروی شده باشد. نكته قابل توجه در این بنا، به كار بردن آجرهای تراش دار در نبش اغلب جرزها است كه به صورت هلال درآمده و جرزها جلوه ای جالب یافته اند. كاروانسرای ینگی امام چهار ایوانی و دارای ۲۴ حجره است و در هر ضلع كاروانسرا شش حجره وجود دارد. پوشش حجره ها تاقی، از نوع تاق چهار گرده پوش است. بنا به روایتی "لرد كرزن نایب السلطنه هندوستان در سفر خود طی سال های 1885 و 1895 میلادی و «یوشیدا ماساهارو» نخستین فرستاده دولت ژاپن به ایران در عصر قاجار، از تناسب و زیبایی تحسین برانگیز این كاروانسرا سخن به میان آورده اند." همچنین میرزا حسین فراهانی این كاروانسرا را منزلگاه مسافران محترم ذكر كرده است. آجرهای تراشدار در نبش اغلب جرزها كه به صورت هلال درآمده به جذابیت كاروانسرا افزوده است. فضای شترخان یا اصطبل محل استراحت حیوانات بوده است. این فضا در دور تا دور بنا، در قسمت پشت حجره ها قرار دارد و در سراسر بنا تعبیه شده كه در چهار طرف به همدیگر راه داشته ولی در سالهای اخیر به علت دخل و تصرفات صورت گرفته با انجام دیوار كشی ها این فضا در بعضی از قسمتها مسدود شده است. پوشش این فضا به صورت تاق و تویزه است و تاقها اكثرا چهارگرده پوش هستند اما در بعضی از قسمتها تاق كژاوه هم مشاهده می شود. این فضا دارای چهارگنبد از نوع كلنبو كه در چهار گوشه كاروانسرا قرارگرفته است می باشد. همچنین در این بنا شاهد دو فضای شاه نشین كه در ضلع های شمالی و غربی كاروانسرا قرار دارند هستیم كه سقف این بناها با چوب پوشیده شده است كه سقف تیر پوش چوبی واقع در ضلع شمالی، الحاقی دوره قاجار است و سقف اصلی به صورت تاق آهنگ بوده است. این كاروانسرا در حال حاضر دارای هفده ایوانچه و پوشش ایوانچه ها تاق آهنگ است. (ایوانچه فضایی است كه در قسمت جلوی حجره ها قرار می گیرد.) این بنا میراثی به جا مانده از دوره اسلامی ایلخانی است كه در تاریخ ۲۵ اسفند ماه سال ۱۳۷۹ به شماره ثبتی ۳۵۰۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. سالها ژاندارمری وقت محوطه كاروانسرای ینگی امام را به یك پادگان نظامی تبدیل كرده بود و بخشی از آن نیز به راهنمایی و رانندگی واگذار گردید. همچنین محوطه بیرونی این كاروانسرا حداقل برای یك دهه به قبرستان خود روهای فرسوده و اسقاطی تبدیل شده بود، پس از منحل شدن ژاندارمری و انجام تغییرات ساختاری در نهادهای انتظامی، این محوطه بدون تعیین تكلیف مالكیت رها شد تا اینكه با توافقات شهرداری هشتگرد از توابع شهرستان ساوجبلاغ برای مصون نگاه داشتن این اثر تاریخی، اقدام به دیواركشی به دور كاروانسرای ینگی امام كرد. پس از آن شهرداری هشتگرد نیز به جمع نهادهایی كه خود را مالك این محوطه تاریخی می دانستند، اضافه شد. در نهایت مقرر شد كه میراث فرهنگی مالكیت این محوطه را بر عهده گیرد. پروژه مرمت تپه ینگی امام از سال ۹۷ آغاز شد و به خاطر بازسازی طولانی مدت چند سالی است كه در‌های آن به روی عموم بسته شده است.
امامزاده
بنای امامزاده مربوط به دوره صفویه تا قاجار است كه در خرداد ۱۳۸۱ از سوی سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. ورودی امامزاده در جهت شمال و مقابل روستا است و از جاده كرج-هشتگرد تنها نمای پشت یا جنوبی آن مشاهده می شود. روی یكی از چند كاشی كه داخل محراب كار گذاشته شده، چنین آمده است: «یادگاری استاد مرتضی ولد استاد محمد باقر امین ۱۳۱۱». مرقد امامزاده به صورت سكوی بلند با كاشی های عادی فیروزه ای پوشیده شده و در بدنه شمالی آن چهار كاشی بر جسته ستاره ای شكل آبی رنگ دوره قاجار قرار دارد. ضریح چوبی روی مرقد بسیار ساده ساخته شده و تاریخ آن، سال ۱۳۵۴هجری قمری است. در پاشنه ورودی بنا، سنگ قبری قرار دارد كه متعلق به تاریخ ۱۰۷۲ است. گنبد بنا به صورت هرم ۱۲ تركی بوده و در رأس آن تزئیناتی به شكل زیگزاگ های سیاه رنگ و در قسمت های دیگر قاب سازی با طرح هندسی دیده می شود. در مجموع، بنای امامزاده آجری چهار گوش است كه از دو قسمت ایوان شمالی در جلو و حرم اصلی در پشت تشكیل می شود. مدخل شمالی ورودی اصلی به امامزاده نیز آجری و در هر دو طرف دو طاقنمای جانبی دارد. این بنا كه از آثار دوره صفوی است، گذشته از تعمیرات دوره قاجار، در سال ۱۳۴۷ شمسی نیز از سوی سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران تعمیر شده است.
تپه تاریخی
سمت چپ ورودی شهرك ینگی امام تپه ای تاریخی قرار گرفته كه به تپه ینگی امام معروف است. این تپه به فاصله كمی از امامزاده و كاروانسرا در حاشیه جاده كرج-هشتگرد قرار دارد. سالها قبل، آثار و علایم معماری روی آن نمایان بوده كه به مرور زمان از میان رفته است. در بارهٔ تاریخ نگاری تپه مزبور پیش از انجام حفاری های باستان شناختی نمی توان سخن گفت؛ اما وجود تكه های فراوان سفال در سطح آن و كشف آثار به صورت تصادفی به هنگام تعریض جاده از تاریخی بودن تپه حكایت دارد. بر اساس كاوش های باستان شناسی كه طی دو فصل و در سال های خیر انجام شده آثاری از دوره میانی اسلامی در سطوح آن كشف شده است. البته در بخش میانی تپه آثار قلعه تاریخی كشف شده كه حائز اهمیت است.
