ابوالحسن علی خرقانی (زاده ۳۵۲ هجری قمری و در گذشته ۴۲۵ هجری قمری) عارف و صوفی نام دار ایرانی بوده است. ظاهراً او در سال ۳۵۲ هجری قمری در روستای خرقان قومس از توابع كوهستان بسطام به دنیا آمده است. او بایزید بسطامی را مقتدای خود دانسته و مانند ابوسعید ابوالخیر از احمد بن عبدالكریم قصاب آملی خرقه گرفته است. گفته شده كه سلطان محمود غزنوی به دیدار او رفته و از او پند خواسته است. در گفته ها و داستان ها به جای مانده كه ابوسعید ابوالخیر و پورسینا به خرقان رفته و با او گفتگو داشته و مقام معنوی او را ستوده اند. از مریدان و شاگردان نام دار او خواجه عبدالله انصاری بوده است. مرگ شیخ حسن در روز شنبه دهم محرم سال ۴۲۵ هجری قمری و در سن ۷۳ سالگی در روستای خرقان بوده است.
شیخ ابوالحسن خرقانی از آن دسته از عارفانی است كه نقش مهمی در پاسداشت فرهنگ ایرانی داشته است ولی شاید افراد معدودی با زندگی و اشعار این عارف بزرگ آشنایی داشته باشند. بدون شك شیخ یكی از تأثیرگذارترین افراد در زنده نگه‌داشتن فرهنگ ایرانی بوده است، او از انگشت‌شمار پیرانی است كه پیرو حكمت خسروانی بوده است.
ویژگی‌ها
ساختمان قبلی آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی چندان امتیازی نداشت و بنای آن از آجر و به‌صورت خیلی معمولی بود ولی اداره كل باستان‌شناسی برای ایجاد ساختمان فعلی اقدام مجدانه‌ای به عمل آورد و در سال ۱۳۵۲ خورشیدی ساخت آن را به پایان رسانید. امروزه این بنا از مكان های دیدنی سمنان به شمار می‌آید.
در حال حاضر به همت سازمان میراث فرهنگی استان سمنان و هیئت‌امنای آرامگاه، این ساختمان كه دارای فضای پارك گونه‌ای است با ایجاد كتابخانه (مركز كتاب‌های مرجع عرفانی) و اتاق‌های زائرین دارای حال و هوای عارفانه ویژه‌ای است كه هر بیننده‌ای را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بر روی قبر شیخ ابوالحسن قطعه‌سنگ مرمری قرار دارد و اشعاری بر روی آن حك‌شده است كه از مطالب شعر معلوم می‌شود كه آرامگاه قبلی شیخ ابوالحسن در سال ۱۳۴۸ هجری قمری به‌وسیله معتمدالملك به‌صورت كلی تعمیر شده است.
