آبادان شهر اولین‌هاست. اولین‌هایی كه انگلیسی‌ها حدود ۱۰۰ سال پیش به‌خاطر وجود پالایشگاه و مهاجران غیرایرانی در این شهر ساختند، مثل اولین پمپ بنزین، سینما، باشگاه ورزشی و جاهای دیگر.
اگرچه خیلی از زخم‌های جنگ هنوز روی تن شهر دیده می‌شود، اما از جاهای دیدنی آبادان نمی‌شود گذشت. بهترین زمان سفر از پاییز تا تعطیلات نوروز است. دیدنی‌های تاریخی شهر را می‌بینید، از بازار سوغات آبادان می‌خرید و از منظره چراغ‌های پالایشگاه، نخل‌های سبز و غروب آفتاب روی اروندرود لذت می‌برید.
۱- موزه پمپ بنزین آبادان
موزه‌روها به هر شهری سفر كنند، اول سراغ موزه‌هایش را می‌گیرند. سر زدن به اولین پمپ بنزین ایران، تجربه هیجان‌انگیزی‌ست. در موزه پمپ بنزین كه به موزه نفت آبادان هم معروف است، اولین جایگاه سوخت كشور را می‌بینید كه در سال ۱۳۰۶ و با همكاری كمپانی بریتیش پترولیوم ساخته شد.
البته در آن سال‌ها محل توزیع نفت سفید بود. وقتی ماشین وارد ایران شد، در همین محل پمپ بنزین نصب كردند. خلاصه در این موزه حال‌وهوای قدیم را تجربه می‌كنید.
بعد از دیدن تابلوی اولین جایگاه پمپ بنزین ایران، وارد موزه می‌شوید. در بخش غربی ۱۲ دستگاه پمپ بنزین در كنار هم صف كشیده‌اند، یكی از دیگری قدیمی‌تر.
شاید بشود گفت معروف‌ترین بخش موزه در شمال محوطه قرار دارد، ساختمانی شش‌ضلعی و آجرپوش كه روی آن نوشته شده: فقط بنزین پارس خالص استعمال نمایید. حتما توجه‌تان به سال تاسیس آن جلب می‌شود، یعنی سال ۱۹۲۷.
ماشین اُپل قرمز و ماكت كارگر پمپ بنزین سفر در تاریخ را برای شما ساده‌تر می‌كنند. حالا به سالن‌ها سر بزنید. انواع بشكه‌ها و پیمانه‌های نفت را در سالن پیدا می‌كنید. همین‌طور عكس‌های قدیمی كه به دیوار آویزان شده‌اند و شهروندان آبادانی را در صف یا در حال دریافت نفت نشان می‌دهند. همین‌طور چراغ‌های نفتی قدیمی مثل پریموس و گردسوز به‌نمایش گذاشته شده كه شاید در خانه پدربزرگ و مادربزرگ‌ها اثری از آنها پیدا شود.
نشانی: خیابان شهرداری، روبه‌روی ساختمان شورای شهر آبادان
۲- موزه آبادان
موزه آبادان در سال ۱۳۴۰ با همكاری شركت نفت و آركادی نستوویچ هانیبال، ایران‌شناس روس به‌وسعت ۲ هزار متر تاسیس شد. هانیبال علاقه شدیدی به فرهنگ، زبان و ادبیات ایران داشت و بعد از مدت‌ها زندگی در ایران و تغییر دین، نام علی هانیبال را برای خودش انتخاب كرد.
اولین نكته‌ای كه در موزه آبادان توجه شما را جلب می‌كند، گنبد مخروطی توخالی آن است كه شبیه به آرامگاه دانیال نبی در شوش ساخته شده. بلندی این گنبد ۲۲ و نیم متر است.
خوشبختانه بنای موزه در دوره جنگ آسیب ندید و در سال ۱۳۸۲ دوباره درهای آن به روی مردم باز شد. اما ببینید در موزه آبادان چه اشیایی به‌نمایش درآمده‌اند. در تالار اصلی آثار تاریخی كه از شوش به‌دست آمده در كنار آثار به‌جامانده از دوره صفوی و قاجار دیده می‌شود، مثل ظرف‌های سفالی و مجسمه كه خیلی دیدنی هستند.
همچنین لباس‌های محلی را در بخش مردم‌شناسی می‌بینید. این‌جا دو تالار دیگر هم دارد كه به‌كتاب‌خانه و سالن اجتماعات اختصاص دارند. در روزهای شلوغی مثل تعطیلات نوروز، نمایشگاه صنایع دستی هم برپا می‌شود.
نشانی: بُوارده شمالی، گوشه جنوب غربی دانشكده نفت آبادان
۳- مسجد رانگونی‌ها
یكی دیگر از جاهای دیدنی آبادان كه شاید كمتر شناخته شده، مسجد رانگونی‌ها یا رَنگونی‌هاست. این بنا هیچ شباهتی با تصور شما از مسجد‌های تاریخی ندارد، چراكه اهالی برمه در سال ۱۲۹۱ شروع به ساختنش كردند و در ۱۲۹۹ خورشیدی افتتاح شد.
انگلیسی‌ها پالایشگاه آبادان را با الهام از پالایشگاه برمه ساختند و تعدادی مهاجر از برمه یا میانمار كنونی به آبادان آمد. مهندسان و كارگران برمه‌ای در نزدیكی پالایشگاه مسجدی به‌سبك معماری خودشان برپا كردند كه در آبادان به مسجد رنگونی‌ها معروف شد.
نمای بیرونی و داخلی این ساختمان خیلی چشم‌نواز و دیدنی‌ست و بیشتر بخش‌های آن با سیمان و آینه تزیین شده است. مسجد رنگونی‌ها از جنگ و بمباران‌ها جان سالم به‌در برد. حالا موزه‌ای از نسخه‌های خطی قرآن و سندهای بازرگانی تاریخی هم در این مسجد به‌نمایش درآمده است.
مسجد رنگونی‌ها معمولا در تعطیلات نوروز كه تعداد گردشگران زیاد است، امكان بازدید عمومی دارد.
نشانی: خیابان امام خمینی، روبه‌روی انبار دارویی پالایشگاه آبادان
۴- بازار ماهی‌فروشان
یكی از بازارهای معروف آبادان، بازار ماهی‌فروشان است. این‌جا كنار اروندرود قرار گرفته و بهشت طرفداران غذای دریایی به‌حساب می‌آید. انواع ماهی‌های تر و تازه جنوب و همین‌طور میگوی تازه و خرچنگ را از همین‌جا بخرید.
نشانی: بلوار خلیج فارس، ساحل اروندرود
۵- بازار مركزی
از بازار ماهی‌فروشان كه كمی راه‌تان را كج كنید، به‌فاصله ۱۵۰ متر در خیابان دبستان به بازار مركزی می‌رسید. این مركزخرید دو طبقه، از اولین مجتمع‌های خرید مدرن در آبادان بود. احتمالا فروشگاه‌هایی كه انواع سس، شكلات یا خرده‌ریزه‌های خارجی دیگر را می‌فروشند، توجه‌تان را جلب می‌كنند.
نشانی: خیابان دبستان، نرسیده به بلوار خلیج‌فارس
۶- بازار كویتی‌ها
نوبتی هم باشد باید سری به خیابان امیری بزنید. خیابان دبستان را ادامه بدهید تا به تقاطع امیری برسید. این‌جا از قدیمی‌ترین خیابان‌های شهر است كه بازار كویتی‌ها را در دل خودش جا داده؛ بازاری كه زمانی گزینه اول خرید پوشاك خارجی، عطر و لوازم جانبی در آبادان بود.
هنوز هم در بازار كویتی‌ها جنس‌های باكیفیت خارجی پیدا می‌كنید، مثل لباس‌های قشنگ، عینك یا لوازم آرایشی.
نشانی: خیابان امیری
۷- بازار ته‌لنجی‌ها
احتمالا شناخته‌شده‌ترین بازار آبادان، ته‌لنجی‌هاست كه همیشه شلوغ و پرهیاهوست. این‌جا بین گردشگران خیلی معروف شده است. درواقع ته‌لنجی‌ها پیاده‌راهی‌ست كه گذشته از فروشگاه‌‌هایش، دست‌فروش‌ها در همه جای آن بساط‌شان را پهن كرده‌اند.
همه لباس‌ها با كیفیت یا قیمت مناسبی عرضه نمی‌شوند. اما از فروشگاه‌های ادویه‌فروشی آن نمی‌شود گذشت، همین‌طور از سوپرماركت‌هایی كه همه جور خوراكی‌های خارجی رنگارنگ در قفسه‌های‌شان پیدا می‌كنید.
می‌شود گفت جذابیت اصلی بازار ته‌لنجی‌ها در شنیدن موسیقی شاد و سرزندگی آن است. میان فروشگاه‌ها چشم‌تان به سمبوسه، فلال، پاكوره و كبه می‌افتد كه بوی روغن‌شان بلند شده. اگر غذای خیابانی دوست دارید، در امتحان كردن این خوراكی‌ها تردید نكنید.
نشانی: خیابان امیری، لین ۱
۸- كلیسای سورت گاراپت
فقط اهالی مسلمان برمه نبودند كه در آبادان مسجد خودشان را می‌ساختند؛ در این شهر جمعیت زیادی از ارامنه زندگی می‌كردند. كلیسای سورت گاراپت یا كلیسای ارامنه آبادان یكی از بناهایی‌ست كه ارمنی‌های ساكن آبادان در آن عبادت می‌كردند و دور هم جمع می‌شدند. حالا یكی از جاهای دیدنی آبادان، ساختمان كلیسا است.
اگر از خیابان امیری به خیابان طالقانی یا زند سابق بپیچید، كنار مسجد بهبهانی‌ها، بنای كلیسا نمایان می‌شود. همسایگی مسجد بهبهانی‌ها و كلیسای ارامنه نشان می‌دهد در این شهر مسلمان و مسیحی در آرامش كنار هم زندگی می‌كردند. كلیسای سورت گاراپت یا قاراپت در سال ۱۳۳۷ بنا شد، اما قبل از آن دو كلیسای دیگر در شهر ساخته شده بود.
۹- اروندرود
اردوندرود زیبا یكی از جاذبه های دیدنی آبادان است. تماشای موج‌های ریز رودخانه كه روی هم سر می‌خورند، همراه با بوی رطوبت اروند می‌تواند مدتی شما را كنار ساحل نگه دارد.
غروب آفتاب كنار رودخانه منظره دلچسبی می‌سازد. با رانندگی در بلوار خلیج‌فارس می‌توانید منظره لنج‌ها را تماشا كنید. اما برای پیاده‌روی محدوده ایستگاه ۷ مناسب‌تر است.
۱۰- جزیره مینو
اگر پا را از شهر بیرون بگذارید، جایی بین آبادان و خرمشهر از روی پل فلزی می‌گذرید و میان آب‌های اروند به جزیره مینو می‌رسید. این‌جا مقصد لوكسی به‌حساب نمی‌آید، اما اگر بخواهید با فرهنگ بومی جزیره آشنا شوید، میان نخلستان‌ها قدم بزنید یا حتا ماهی بگیرید، به شما خوش می‌گذرد.
جزیره مینو به نخلستان‌هایش معروف است، نخل‌هایی كه بعضی از آنها در زمان جنگ سوخته‌اند. پیشنهاد می‌كنیم كفش راحت به‌پا كنید و میان نخل‌ها، نیزارها و در ساحل اروندرود پیاده‌روی و عكاسی كنید.
گاهی نهر از بین نخلستان می‌گذرد و زیبایی‌اش را بیشتر می‌كند. بعضی‌ها این‌جا ماهیگیری می‌كنند، اما شغل اصلی مردمش كشاورزی‌ست. گرسنه كه شدید می‌توانید به مضیف حاج عبدالله سر بزنید. مضیف مهمان‌خانه سنتی عرب‌هاست كه با نی ساخته می‌شود و در هوای گرم هم خنك می‌ماند.
این‌جا هم غذاهای سنتی عربی و جنوبی مثل مفطح، مچبوس، قلیه و ماهی شكم‌پر سرو می‌شود و هم خوراكی‌هایی مثل پیتزا. تا حالا توی مضیف غذای سنتی خورده‌اید؟ در جزیره مینو بستنی با شیر گاومیش هم پیدا می‌كنید كه نباید از دستش بدهید.
نشانی: ۱۱ كیلومتری مركز شهر آبادان
