ریپورتاژ آگهی
از سرگذشت انبارهای تاریخی روستای زید چه می‌دانید؟

از سرگذشت انبارهای تاریخی روستای زید چه می‌دانید؟

این روستا به دلیل وجود "امامزاده زید بن علی" به این اسم لقب گرفته است.این انبارها طوری طراحی شده اند كه گندم‌ها را تا سه سال به خوبی نگه دارند بدون آنكه فاسد شده و از بین بروند.
  • 1401/06/23
  • استان : مازندران
  • شهر : زید
  • دسته : مكانهای تفریحی جهان
آدرس : مازندران - زید
تلفن : 66059000-021

این روستا به دلیل وجود "امامزاده زید بن علی" به این اسم لقب گرفته است.این انبارها طوری طراحی شده اند كه گندم‌ها را تا سه سال به خوبی نگه دارند بدون آنكه فاسد شده و از بین بروند. تعداد این انبارها در روستا به ۳۰ عدد می رسد و مهم ترین انگیزه زیدی ها از ساخت این انبارهای صخره ای، بعد از حفظ و نگهداری گندم سالم، محافظت آنها از دست راهزنان بوده است.به گزارش سلام نو، هوای بهار كم كم رو به گرما می رود و بهترین زمان برای سفر به استان های غربی كشور می رسد. اگر تصمیم گرفتید یك آخر هفته سرسبز و خنك را در یك روستای دنج و دیدنی داشته باشید، پیشنهاد می كنیم سری به روستای زید از توابع ایلام بزنید. روستایی كه با آثار تاریخی متعددش و انبارهای تاریخی گندم در دل صخره‌ های بزرگ، یكی از این دیدنی ترین روستاهای غربی كشور به حساب می آید.

از سرگذشت انبارهای تاریخی روستای زید چه می‌دانید؟-WaGAqhdigZ
به زید كه رسیدید دره های بزرگ و شگفت انگیز روستا اولین جایی است كه به شما خوش آمد می گویند و شما را به طبیعت دیدنی این روستا دعوت می كنند. در این دره ها كه تعداد آنها به ۵-۶ دره می رسد، صخره هایی را روبروی هم می بینید كه در دل آنها، انبارهایی برای ذخیره گندم ساخته شده است. انبارهای تاریخی دیگر هم در كنار این انبارها خواهید دید كه مخصوص ذخیره نمك هستند و به كمی دورتر از انبارهای گندم ساخته شده اند.
این انبارها طوری طراحی شده اند كه گندم‌ها را تا سه سال به خوبی نگه دارند بدون آنكه فاسد شده و از بین بروند. تعداد این انبارها در روستا به ۳۰ عدد می رسد و مهم ترین انگیزه زیدی ها از ساخت این انبارهای صخره ای، بعد از حفظ و نگهداری گندم سالم، محافظت آنها از دست راهزنان بوده است.
اوج ساخت و ساز و كاربرد این انبارها به دوران اسلامی به خصوص صفویه و قاجاریه برمی گردد.

از سرگذشت انبارهای تاریخی روستای زید چه می‌دانید؟-cruJnHsdyB

بدون شك آثار پنهان گردشگری و تاریخی زیادی در استان ایلام وجود دارد كه تاكنون اطلاعات این آثار پنهان در جایی عنوان نشده و تاكنون به طور كامل در خفا بوده اند.
روستای "زید" از توابع استان ایلام دارای آثار شگفتی است كه وجود انبارهای تاریخی گندم در دل صخره های بزرگ كه تاكنون شناسایی نشده اند یكی از این شگفتی هاست.

روستای زید در بین راه ایلام به دره شهر در ۲۵ كیلومتری شهر دره شهر قرار دارد و یكی از روستاهای زیبای استان ایلام است.
این روستا به دلیل وجود "امامزاده تاریخی زید بن علی" به این اسم لقب گرفته است و این امامزاده از نوادگان امام موسی كاظم(ع) است و از گذشته تاكنون جایگاه بالایی نزد مردم داشته است.

 دره های بسیار بزرگ و شگرفی كه تاكنون در استان ایلام شناسایی نشده اند در این روستا قرار دارد كه البته تعداد آنها بیش از پنج تا شش دره بزرگ است.

دره های بزرگی پشت روستای زید قرار دارند و فاصله چندان زیادی با روستا ندارند ولی بسیار بزرگ و خطرناك هستند. برای دیدن این دره ها باید حتما لوازم كوهنوردی به همراه داشت.
روستای زید با ۱۰۰ خانوار و ۸۰۰ نفر جمعیت از روستاهایی است كه طرح هایی در آن به طور ناقص اجرا شده است.
اما دره های بزرگ و زیبای روستا ما را به سمت خود می كشاند و می توان از نزدیك شاهد زیبایی های دره ها باشیم. از طرفی آثار پنهانی و تاریخی در دره ها دیده می شود كه تا پیش از این كسی راجع به انبارهای تاریخی گندم چیزی در استان ایلام عنوان نكرده است.
البته در انتهای روستا، خانه قدیمی وجود دارد كه نشان می دهد این خانه با آن انبارها ارتباط دارد. طبق گفته اهالی روستا این انبارهای گندم متعلق به ۷۰۰ تا ۸۰۰ سال پیش است و تاكنون كسی بر روی این انبارها مطالعه نكرده است.این انبارها به گونه ای بسیار زیبا و عجیب بر روی صخره های بزرگ با گل و سنگ و چوب درست شده اند و مردم آن زمان از انبارها برای ذخیره گندم استفاده كرده اند و طوری طراحی شده اند كه گندمها در این محل تا سه سال ماندگاری دارند و خراب نمی شوند. ایلامی ها اگرچه همیشه از ساخت این انبارها استقبال كرده اند اما اوج ساخت و ساز و كاربرد این انبارها به دوران اسلامی به خصوص صفویه و قاجاریه برمی گردد. در واقع، اگر تاریخ این روستا را پیگیری كنید، در سال ۱۳۲۰ كه در ایران قحطی رخ داده بود، انبارهای بیشتری ساخته شد
وجود این انبارهای گندم در دل صخره ها از یك طرف برای ماندگاری و ذخیره گندم و از طرفی برای جلوگیری از تهاجم راهزنان طراحی شده است كه با توجه به وجود دو صخره روبروی هم نشان می دهد كه در این مكان امنیت نیز مد نظر قرار گرفته است.
نزدیك صخره ها كه بشویم شگفتی ساخت این انبارها بیشتر به چشم می خورد كه تعداد آنها نیز بیش از ۳۰ انبار است.

وجود این انبارهای تاریخی گندم در دل صخره ها و چنین ارتفاعاتی انسان را به شگفتی وا میدارد كه چگونه امكان دارد در گذشته با امكانات كم ساخته شده باشد.

طبق گفته بعضی از اهالی روستا در بعضی از انبارهای تاریخی گندم به خصوص در ارتفاعات بالاتر اشیایی وجود دارد كه امكان بیرون كشیدن آنها وجود ندارد. این انبارها از سنگ و گچ نیم كوب ساخته شده اند و ابعادی در حدود یك و نیم در نیم متر و دو در یك متر دارند. انبارهای صخره ای ایلام در میان محلی ها به نام «تاپو» یا «مرز» شناخته می شوند. تاپوها معمولا در محل استقرار موقت عشایر، یعنی در محل قشلاق و ییلاق آنها و در مناطق بخصوصی كه اغلب روی صخره‌هابودند، به شكل مخروطی ایجاد می‌شدند و دریچه ای روی هر كدام از آنها وجود داشت تا ریختن و برداشتن غلات ساده تر باشد. در این سال ها، بلوط تنها میوه‌ای بود كه در انبارها ذخیره می شد. ساكنان این مناطق تلخی بلوط را می گرفتند، آن را آرد می كردند و در انبارها ذخیره می‌كردند.

جالب است بدانید كه تا همین ۶۰ ـ ۵۰ سال پیش در روستای زید انبارهای صخره ای هنوز محل نگهداری غلات بودند اما این روزها فقط در مناطق صعب‌ العبوری كه رفت و آمد و حمل غلات دشوار است، از آنها استفاده می شود.

در دره بزرگ روستا دو صخره روبروی هم هستند و جالب اینكه در دل هر دو صخره این انبارهای تاریخی گندم ساخته شده است.    

در این صخره نیز انبارهای تاریخی گندم به همان شكل كه بر روی صخره اولی ساخته شده بود، بنا شده اند و در واقع در این مكان انبارهای تاریخی زیادی وجود دارد.

 

هر چند در این زمینه مطالعاتی انجام نشده و نمی توان قدمت این انبارهای گندم را به طور دقیق تخمین زد ولی وجود این انبارها در دل صخره ها و نحوه ساخت آنها خالی از لطف برای بازدید گردشگران نیست هر چند در روستا مكانهای دیدنی گردشگری زیادی وجود دارد.

اما در كنار این همه انبار تاریخی گندم، یك انبار به طور ویژه و تنها در دل صخره ها ساخته شده است و با دیگر انبارها تفاوت دارد.     

این انبار تاریخی مخصوص ذخیره نمك بوده است كه به طور جداگانه در آن سوی انبارهای گندم ساخته شده است.

شاید واقعا نكات جالب دیگری هم در این انبارها وجود داشته باشد كه از چشم ما پنهان باشد ولی باید با مطالعه و پژوهش و بررسی دقیق، این انبارها را مورد كاوش قرار داد.

 

اما در كنار انبارهای تاریخی گندم و نمك، دو آسیاب تاریخی در بین دره یعنی وسط دو صخره قرار دارد كه نشان می دهد روزگاری این منطقه محل اصلی گندم و آسیاب گندم كه در زندگی گذشته حرف اول تغذیه مردم را می زده، داشته است.  

به طور كلی با توجه به وجود خانه های قدیمی، انبارهای گندم و نمك و آسیاب ها می توان گفت این دره به لحاظ طبیعی و تاریخی می تواند در كشور معرفی شود و مورد استناد برای بسیاری از مطالعات تاریخی قرار گیرد  چه بسا اطلاعات ارزشمندی را به محققان در این زمینه بدهد.

مكان دیگری كه دراین روستا شاید برای گردشگران جالب بنظر برسد قبرستان قدیمی این روستا است كه دیدن نقش ونگارهایی كه روی بعضی از سنگ مزارها به چشم میخورد خالی از لطف نیست.
البته لازم به ذكر است این روستا در فصل تابستان بسیار گرم است و بهترین موقع برای بازدید ازاین روستا فصل بهار و پاییز است چرا كه علاوه بر آثار تاریخی، ایجاد آبشارهای طبیعی در فصل بارش، زیبایی این روستا را دو چندان میكند.