اصلی ترین ویژگی كه می توان به غذاهای زنجان متصور بود كالری بالا و مغذی بودن آنها می باشد. در حقیقت به خاطر اینكه زنجان یك منطقه سردسیری محسوب می شود مردم برای تقویت بدن خود در سرمای استخوان سوز زمستان ترجیح می دهند غذاهای طبیعی و پركالری را در اولویت قرار دهند.
زنجان از آن جمله استان هایی به شمار می رود كه فرهنگ غذایی بسیار متنوعی دارد و به قدری این تنوع بالا است كه باعث شده است گردشگران زیادی به این منطقه سفر كنند و یكی از هیجان انگیزترین بخش های سفر به زنجان تجربه چشیدن مزه ی دلچسب غذاهای سنتی و محلی این استان می باشد.
غذاهای زنجان بسیار خوش عطر و بو هستند و به عنوان یك منبع دارویی و انرژی طبیعی برای بدن به شمار می روند. شناخت غذاهای بومی و سنتی هر منطقه به شما این امكان را می دهد تا با طیف گسترده ای از غذاهای كمتر شناخته شده آشنا شوید و آنها را جایگزین غذاهایی بكنید كه ارزش غذایی كمتری دارند.
اصلی ترین ویژگی كه می توان به غذاهای زنجان متصور بود كالری بالا و مغذی بودن آنها می باشد. در حقیقت به خاطر اینكه زنجان یك منطقه سردسیری محسوب می شود مردم برای تقویت بدن خود در سرمای استخوان سوز زمستان ترجیح می دهند غذاهای طبیعی و پركالری را در اولویت قرار دهند.
از این غذاها می توان به جغور بغور، پیازو، شش انداز، كوفته برنجی، خورش آلوچه با مرغ و... اشاره كرد.
قیقاناخ یا قیقاناق
قیقاناخ نوعی خاگینه محسوب می شود كه بیشتر در شهرهای تبریز و زنجان طرفدار دارد كه در وعده های صبحانه و میان وعده به عنوان شیرینی استفاده می كنند و همچنین به عنوان دسر نیز شناخته شده است.
در این شیرینی از موادی همچون تخم مرغ، شكر، آرد، دارچین، زعفران، و گردو به كار برده می شود و جالب است بدانید طعم دارچین و هل در این شیرینی بسیار لذیذ و لذت بخش است.
قرابیه
قرابی یا قرابیه شیرینی معروفی می باشد كه اگرچه به عنوان سوغاتی معروف تبریز شناخته شده است ولی در زنجان نیز پخته میشود و در پخت و تهیه آن از موادی همچون سفیده تخم مرغ، بادام، شكر، بادام و پسته استفاده می شود. در زنجان قرابیه گردویی یكی از انواع بسیار معروف این شیرینی است و به زبان محلی «گیرداكان قلاویه سی» نام دارد.
انگشت پیچ
انگشت پیچ یكی از شیرینی های خوشمزه زنجان می باشد كه به عنوان سوغاتی همدان هم معروف است. به خاطر غلظتی كه شبیه عسل و شیره انگور در انگشت پیچ وجود دارد به این نام شناخته شده است. در تهیه این خوراكی خوشمزه از سفیده تخم مرغ، گلاب، آب و شكر استفاده می شود.
نان برنجی
از شیرینی های معروفی كه در شهرهای مختلف ایران علی الخصوص كرمانشاه بیشتر مورد توجه قرار گرفته است نان برنجی نام دارد. اما جالب است بدانید كه زنجانی ها اصالت و ریشه این شیرینی را متعلق به شهر خودشان می دانند.
بد نیست بدانید این شیرینی خوشمزه به دلیل بافت نرمی كه دارد در هنگام جابجایی به راحتی پودر می شود. از مواد تشكیل دهنده این شیرینی خوشمزه می توان به تخم مرغ، آب، گلاب، پودر قند، آرد برنج، تخم خرفه و... اشاره كرد.
نان اَردَك
نان اَردَك از نان های پرطرفدار محلی زنجان كه از سوغاتی های این استان نیز به شمار می رود و در گذشته توسط زنان كدبانو پخته می شد اما امروزه در قنادی ها عرضه می شود. در تهیه این نان موادی همچون تخم مرغ، آرد، بیكینگ پودر، شكر و... به كار برده می شود.
شیرینی شستی
از شیرینی های سنتی لذیذی كه برای شكل دهی و طرح دادن به آن نیاز به فشار انگشت است شیرینی شستی نام دارد و به خاطر همین ویژگی این نام را به خود اختصاص داده است.
شیرینی شستی در انواع مختلف شكلاتی، مربایی و كاراملی تهیه می شود. برای اینكه این شیرینی خوش طعم را تهیه كنید نیاز به موادی همچون روغن جامد یا كره ی طبیعی، آرد برنج، زرده تخم مرغ، مربا یا عسل، پودر هل، پودر قند و... دارید.
چای چورك
چورك به معنای نان و چای چورك نوعی شیرینی ساده و بیضی شكلی می باشد كه روی آن با كنجد و چند خط ساده تزیین شده و در ماه رمضان بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. از مواد تشكیل دهنده این شیرینی خوشمزه می توان به وانیل، تخم مرغ، پودر خمیر مایه، هل، شیر و... اشاره كرد.
آش ترش
یكی از آش های محبوب ترك زبان ها آش ترش می باشد كه در بیشتر مناطق كشور در شب چهارشنبه سوری تهیه میشود. رنگ و لعاب آش ترش زنجان طعم متفاوتی به آن داده است.
در این آش هر چیزی كه به فكرتان برسد وجود دارد. در تهیه این غذای خوشمزه موادی همچون عدس، نخود، سیب زمینی، جو پرك، سركه، پیاز، لبو، لوبیا، سبزی و... به كار برده می شود و جالب است بدانید استفاده لبو سلیقه ای است و رنگ و طعم بی نظیری به آن می دهد.
آش شیر
از آش های فوق العاده استان زنجان می توان به آش شیر اشاره كرد كه با استفاده از گندم، شیر، حبوبات و نخود به دست می آید و برای خوش طعم شدن و تزیین آن از گردو و كشمش فراوان به كار برده می شود. این آش طرفداران زیادی در این منطقه دارد.
بوغدا آشی یا آش گندم
گندم در زبان تركی محلی با نام بوغدا شناخته شده است كه با استفاده از آن غذاهای مختلف و متنوعی تهیه می شود. بوغدا آشی یا همان آش گندم یكی از غذاهایی است كه به عنوان عصرانه یا وعده شام شب های زمستان پخته می شود.
برای اینكه این آش خوشمزه پخته شود حتماً باید قبل از هرچیزی حبوبات و گندم خیسانده شوند. ناگفته نماند علاوه بر طعم بی نظیری كه این آش دارد منبعی غنی از مواد مغذی و ویتامین ها نیز می باشد.
جغور بغور
غذایی به نام جغور بغور در بین زنجانی ها مرسوم است كه از دل و جگر و قلوه گوسفند به همراه گوجه فرنگی ، غوره ، پیاز ، ادویه به دست می آید و از آنجایی كه این غذا در وعده صبحانه میل می شود در سفر خود به این منطقه مشاهده می كنید كه رستوران ها و دكه های زیادی در طول صبح جغور بغور به مشتریان عرضه می كنند. این غذای خوشمزه پس از پخت به همراه نان سرو می شود.
خورشت آلوچه با مرغ
از اصلی ترین غذاهای محلی استان زنجان خورشت آلوچه و مرغ می باشد كه به خاطر داشتن آلو طعم بسیار بی نظیری به خود میگیرد. این غذا با استفاده از موادی همچون مرغ، پیاز، هویج، آلو برغان و... تهیه شده و با برنج سرو می شود. دلیل اینكه در این غذا از آلو برغان استفاده می شود این است كه كیفیت و طعم ویژه ای به غذا بدهد.
پیازو
از غذاهای خوشمزه قدیمی زنجان كه امروزه تهیه آن بسیار كمرنگ شده است پیازو نام دارد. این غذا در گذشته یكی از غذاهای شب های سرد و طولانی زمستان محسوب می شده است و این روزها خانواده های زنجانی به ندرت اقدام به پخت این غذا می كنند. موادی كه در تهیه این غذا به كار می رود عبارت است از:گردو، پیاز، گوجه فرنگی، لپه، گوشت، سیب زمینی، عدس زردآلو و... .
كوفته برنجی
كوفته برنجی یكی از غذاهای معروف و اصیل زنجان به شمار می رود كه متشكل از انواع سبزیجات معطر، گوشت و برنج می باشد. این غذا یكی از كامل ترین غذاهای وعده ناهار و شام محسوب می شود. موادی كه در این غذا به كار برده شده است ارزش غذایی بالایی داشته و دارای ویتامین ها و پروتئین های فراوانی می باشد.
كشك بادمجان
اكثر ما غذای كشك بادمجان را میشناسیم و حداقل یكبار طعم آن را چشیده ایم. غذای بسیار خوشمزه و ساده كه در اقصا نقاط كشورمان ایران به روش های مختلفی طبخ می شود و از جمله غذاهای محلی نواحی شمالی محسوب می شود.
از آنجایی كه می دانید در تهیه این غذا از گردو، كشك و بادمجان فراوان استفاده می شود به خاطر همین است منبع تغذیه ای بسیار مفیدی می باشد. تنها چیزی كه كشك بادمجان زنجان را از دیگر كشك بادمجان ها متفاوت می كند استفاده از گوشت چرخ كرده در مواد اولیه آن است.
كله جوش
غذایی به نام كله جوش در لیست غذاهای سنتی استان زنجان وجود دارد كه با دستورهای پخت متفاوت در اكثر نقاط ایران هم طبخ می شود. در زنجان این غذا را با استفاده از گوشت و قارچ تهیه می كنند و مواد دیگری همچون پیاز، سبزیجات، نخود، عدس و... به آن افزوده می شود. این غذا یكی از غذاهای مقوی و خوش طعم مخصوص روزهای سرد زمستان می باشد.
علم سلات
یكی از غذاهای سنتی و قدیمی زنجان كه در ابهر طبخ میشود علم سلات نام دارد. كه در پخت آن از موادی همچون گندم، لوبیا، هویج، گوشت، نخود، چغندر، سیب زمینی، روغن و... استفاده می شود.
جالب است بدانید كه در گذشته این مواد را باهم می پختند و در خمره ای ریخته و درب آن را با خمیر مسدود می كردند و سپپس داخل تنور قرار می دادند. طعم شیرین این غذا و مقوی بودن از ویژگی های بارز آن است.
شش انداز
شش انداز از جمله غذاهایی است كه در زنجان برای شب چهارشنبه سوری تدارك دیده می شود و طبع گرمی داشته و از كالری بالایی برخوردار می باشد به خاطر همین است كه پس از خوردن آن انرژی بدن افزایش می یابد. این غذای خوشمزه شباهت زیادی به خاگینه خرما دارد و متشكل از موادی همچون گردو، خرما، كشمش، تخم مرغ، شیره انگور و... می باشد.