مساجد تاریخی شیراز
شیراز به عنوان سومین حرم اهل بیت(ع) در ایران همواره میزبان زائران سراسر كشور بوده است و مساجد تاریخی شیراز نیز جاذبه های بی نظیر شیراز را تشكیل می دهند.
مهمترین زیارتگاه شهر شیراز بقعه حضرت احمد ابن موسی "شاهچراغ"(ع) است كه نزدیك مسجد نو قرار دارد.
سید میر احمد بین سالهای 210 تا 193 هجری قمری در زمان خلافت مامون، برای دیدار برادرش حضرت امام رضا ( ع) از راه فارس و شیراز عازم خراسان بودند كه در شیراز شهید شدند.
آستانه سید علاء الدین حسین(ع)
آستان سید علاءالدین حسین(ع) برادر شاهچراغ(ع) در میدان آستانه شیراز جای دارد.
بنای نخستین این آرامگاه در زمان قتلغ‌خان والی فارس ساخته شد ولی بنای اساسی آن در دوران صفویه فردی به نام میرزا علی كه اهل مدینه منوره بوده ساخت.
علی بن حمزه(ع)
در كنار پل دروازه اصفهان، آرامگاه یكی از امامزادگان به نام علی بن حمزه بن موسی‌الكاظم(ع) قرار دارد.
ضریح مطهر، در زیر گنبد اصلی قرار گرفته و تزئینات كاشی‌كاری، آیینه‌كاری و شیشه‌های رنگی بر عظمت و شكوه این بنا افزوده است.
مسجد نو (مسجد شهدا)
مسجد نو در غرب میدان احمدی و روبروی آرامگاه شاهچراغ(ع) قرار دارد. این مسجد پس از مسجد جامع عتیق، كهن‌ترین مسجد شیراز و از اثار تاریخی شیراز به شمار می رود.
مسجد نو در زمان اتابك سعدبن زنگی، حاكم وقت فارس در بین سالهای 598 تا 615 هجری قمری ساخته شده و در گذشته «مسجد اتابك» نامیده می‌شده است.
مسجد وكیل
این مسجد در شرق عمارت كلاه‌فرنگی و بین حمام و بازار وكیل جای گرفته و از شاهكارهای دوره زندیه به شمار می‌آید. مسجد وكیل به دستور كریم‌خان زند و در سال 1187هجری قمری ساخته شد.
بنای مسجد با مساحتی در حدود 11 هزار متر مربع دربرگیرنده سردر مجلل، صحن، ایوان‌های شمالی و جنوبی، شبستان‌های جنوبی و شرقی، رواق‌های شرقی و غربی و حیاط كوچك كناری است. شبستان مسجد وكیل با كاشی‌كاری‌های زیبا، ستونهای حجاری شده و منبر چهارده پله یكپارچه مرمرین آن از شاهكارهای دوران زندیه به شمار می‌رود. این منبر به نشانه چهارده معصوم، 14پله دارد و سنگ آن از مراغه به شیراز آورده شده است.
مسجد نصیرالملك
مسجد نصیرالملك یكی از زیباترین مسجدهای تاریخی دوران قاجار شیراز و از مسجدهای تاریخی شیراز است كه در محله گودعربان و خیابان لطفعلی‌خان زند قرار گرفته است.
این مسجد در فاصله سالهای 1293 تا 1305 هجری قمری به دستور حسن علی نصیرالملك و به معماری میرزا محمد حسن معمار و كاشی‌پزی استاد محمدرضا از بزرگان دوران قاجار ساخته شده است. این مسجد دارای صحنی وسیع، دو ایوان شمالی و جنوبی، دو شبستان شرقی و غربی و سردر ورودی زیبایی است. این مكان دارای مساحتی برابر با 2980 متر مربع و زیر بنای 2216 متر مربع است.
شبستان غربی مسجد، دارای هفت در چوبی بزرگ مزین به شیشه‌های رنگی و 12 ستون سنگی یكپارچه با شیارهای مارپیچ در دو ردیف شش‌تایی به نیت دوازده امام است. سقف شبستان نیز با نقش‌های گل و بوته، خطوط اسلیمی و آیات قرآنی به خط ثلث عالی تزیین شده است.
مسجد جامع عتیق
مسجد جامع عتیق، یكی از مهمترین مساجد مسلمانان وكهن‌ترین مسجد شیراز است كه به آن مسجد جمعه، مسجد آدینه و مسجد جامع نیز می‌گویند.این مسجد در شرق حرم شاهچراغ(ع) قرار دارد. مسجد جامع عتیق در دوره 200 ساله سلطنت عمرو لیث صفاری در سال 281 هجری قمری ساخته شده است.
این مسجد دارای شش در ورودی و خروجی است. در ورودی ضلع شمالی به دروازه امام معروف است و كتیبه بالای آن در دوران صفوی در سال 1031 هجری قمری به خط علی جوهری نگاشته شده است.از اثار تاریخی شیراز می توان مسجد جامع عتیق را نام برد.
در وسط صحن، بنایی مكعب شكل همانند خانه كعبه از گچ و سنگ ساخته شده كه نزدیك به یك متر از سطح زمین بلندتر است وگرداگرد آن را ایوانی به عرض دو متر فراگرفته است.
این بنا كه در سال 752 هجری قمری به دستور شاه شیخ ابو اسحاق اینجو حاكم فارس ساخته شده، دارالمصحف، بیت‌المصحف و خدای‌خانه خوانده می‌شود و این بدین رو است كه این مكان علاوه بر نگاهداری قرآن‌های تاریخی به خط امیرالمومنین(ع)، امام حسن(ع)، امام صادق(ع) و چند تن از یاران پیامبر و پیروان او محل تلاوت قرآن نیز بوده است. هم اینك برخی از این قرآن‌ها در موزه پارس نگاهداری می شوند
مسجد مشیرالملك
این مسجد از اثار تاریخی شیراز و بناهای دوران قاجار است كه در محله قدیمی «سنگ سیاه»شیراز، در خیابان قاآنی قرار گرفته است. ساخت این مسجد به دستور حاج میرزا ابوالحسن‌خان مشیرالملك والی فارس در سال 1264 هجری قمری آغاز و در سال 1274 هجری قمری پس از 10 سال به پایان رسید.
این مسجد از دید استحكام و معماری مانند مسجد وكیل است. ساختمان مسجد دارای چند شبستان و چند حجره دو طبقه است. در ناحیه غربی مسجد، طاق نمایی بلند وجود دارد و در پشت آن، شبستان اصلی مسجد قرار دارد.