بیرجند و این همه جاذبه های دیدنی
گنیجینههای تاریخی بیرجند در دل كویر با چشم اندازهای زیبا نوروز امسال میزبان مسافران و گردشگران است.
پویایی و بقای فرهنگی در آینده نیازمند پیوستگی میان دیروز، امروز و فردای ملتها است. امروزه در آغاز هزاره سوم و عصر ارتباطات و جهانی شدن وجه تمایز ملتها از یكدیگر، هویت فرهنگی آنها بوده كه خود ریشه در میراث فرهنگی دارد و از این رو حفظ میراث فرهنگی برای یك ملت پشتوانه حیات فرهنگی در آینده است.
ایام نوروز فرصت مناسبی برای بازدید مسافران نوروزی از آثار تاریخی و باغهای كشور از جمله در خراسان جنوبی بوده كه میتوان ارگ كلاه فرنگی،باغ رحیم آباد، باغ اكبریه، مدرسه شوكتیه، قلعه پایین شهر، باغ معصومیه، بندهای دره و امیرشاه، آبشار چهارده، باغ منظریه، ارگ بهارستان، ارگ حاجی آباد، حمام چهاردرخت، باغ امیرآباد، باغ شوكت آباد و بهلگرد و...را از جمله آثار دیدنی شهرستان بیرجند نام برد.
ارگ كلاه فرنگی بنایی متفاوت از معماری شهری
ارگ كلاه فرنگی به عنوان دارالحكومه محل حكمرانی امیرمعصوم خان بوده كه در اواخردوره زندیه احداث شده است. بنای مزبور به طوركلی از نظر فرم معماری با سایر بناهای شهری متفاوت است.یك حوض در وسط و گنبد با تزئینات مقرنس، رسمی بندی و كاربندیهای زیبا به شكوه آن افزوده است.

قلعه بیرجند دژی تسخیرناپذیر
قلعه بر فراز تپه ای طبیعی در خیابان جمهوری اسلامی بیرجند قرار گرفته، نقشه آن به شكل چهار ضلعی با چهار برج مدور در چهار گوشه و دو برج در دو ضلع غربی و شرقی است.این قلعه دارای دو در ورودی در اضلاع شمال و غربی است، مساحت آن حـدود دو هزار و 500 مترمربع است.قلعه همچون دژی تسخیرناپذیر بوده كه در هنگام محاصره، مردم از طریق راهروهای زیرزمینی با مراكزی همچون ارگ كلاه فرنگی و ارگ بهارستان ارتباط داشته اند.

باغ اكبریه عمارتی باشكوه در دل شهر
در میان آثار تاریخی بیرجند باغ وعمارت اكبریه بیش از همه نگاه پرسشگرهربیننده ای را به سوی خود جلب میكند تا انسان را بی اختیار وادار به مدح و ستایش طراح و معمار بنای عظیم و باغ باشكوه اكبریه نماید.باغ و عمارت اكبریه یكی از بناهای زیبا و تاریخی بیرجند است كه در جنوب شهرستان و در خیابان معلم شهر قرار دارد.
تزئینات آن شامل تالار آینه، میان خانه و گنبد عرق چین و تزئینات مقرنس، رسمی بندی است و در گروه باغهای حكومتی به شمار میرود. باغ وعمارت اكبریه در سی و پنچمین اجلاس كمیته میـراث جهانی (ژوئن 2011 - پاریس) در ذیل پرونده ثبت جهانی باغ ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسكو به ثبت رسید.

باغ و عمارت رحیم آباد
مجموعه باغ و عمارت رحیم آباد در شهر بیرجند و در روستایی با همین نام واقع شده است. محوراصلی باغ در حد فاصل دو عمارت و در خط تقارن طولی آن است.این محور با دوحوض، یك استخر و درختانی در دو سوی مسیر از سایر نقاط متمایز شده كه خود جلوه ای از الگوی باغ ایرانی است.

باغ و عمارت شوكت آباد
مجموعه باغ و عمارت شوكت آباد در فاصله پنج كیلومتری جنوب شرقی بیرجند و در روستای شوكت آباد واقع شده است و شامل حصار، برجهای دیده بانی، سردر ورودی، عمارت اصلی، حوضخانه، عمارت نارنجستان، باغ، اصطبل و فضاهای خدماتی است. در مجموع بناهای باغ شوكت آباد به صورت متراكم بوده و در جبهه جنوبی و شرقی باغ احداث شده است.

تداعی چهلستون اصفهان در عمارت معصومیه
مجموعه معصومیه در نزدیكی غرب بیرجند در دوره پهلوی احداث شده است كه بارزترین ویژگی این بنا نوع خاص معماری آن است زیرا این عمارت به گونه ای طراحی شده كه نمای اصلی عمارت در آب استخر مقابل آن كاملاً بازتاب میكند به نحوی كه عمارت چهلستون اصفهان را تداعی میكند.
آمیختن روح معماری اروپایی در منظریه
مجموعه ساختمان كنسولیاری در داخل باغی مصفا واقع شده و در شیب كوهپایههای باقران قرار گرفته است. این بنا بر روی یك صفه به ارتفاع 90 سانتیمتر احداث شده كه نمای صفه با آجرهای ایرانی به صورت راسته، تزئین شده است.
كل مجموعه در چهار جهت دارای رواقی با ستونهای قطور مستطیل و مربع است. باتوجه به نحوه ساخت و طرح و نقشه مجموعه میتوان گفت كه روح معماری اروپایی به همراه عناصر معماری ایرانی در این مجموعه بهم درآمیخته است. تاریخ ساخت بنا به دوره پهلوی بازمی گردد.