مسجد سلیمان را شاید بتوان اولین شهر پارسی در خوزستان و جنوب باختر ایران نامید. این منطقه در ۱۴۵ كیلومتری شمال شهر اهواز قرار دارد و نام آن برگرفته از تختگاه تاریخی سر مسجد و آتشكده است. در دوره عیلام احتمالا جزیی از ایالات سیماش بوده است. بعدها به واسطه ضعف عیلامیان مسكن پارسیان شده و در دوره هخامنشیان با نام پارسومانش شناخته شده است. آثار به جا مانده از این ناحیه حداقل به هزاره پانزدهم پیش از میلاد برمی‌گردد. مسجد سلیمان مركز تحولات شگرفی در عرصه اقتصاد ایران بوده است كه از آن می توان پالایشگاه بی‌بی‌یان (قدیمی ترین پالایشگاه نفت در ایران و خاورمیانه) اشاره نمود. صفه سر مسجد، بردنشانده، چهارطاقی سیم بند در اندیكا، قلعه های لیت و بردی در اندیكا، نقش برجسته های بی‌شمار و بازرفت، قبرستان انگلیسی ها و ارامنه، چاه شماره یك، پالایشگاه، شهر بنوار، بقعه امام‌زاده شاه ابوالقاسم، بقعه امام‌زاده بابااحمد و بقعه هفت شهیدان از جمله مهم‌ترین دیدنی های شهرستان مسجد سلیمان به شمار می‌آیند.
مكان های دیدنی و تاریخی
صفه سر مسجد، بردنشانده، چهارطاقی سیم بند در اندیكا، قلعه های لیت و بردی در اندیكا، نقش برجسته های‌بی‌شمار و بازرفت، قبرستان انگلیسی‌ها و ارامنه، چاه شماره یك، پالایشگاه، شهر بنوار، بقعه امام‌زاده شاه ابوالقاسم، بقعه امام‌زاده بابااحمد و بقعه هفت شهیدان از جمله مهم‌ترین دیدنی های شهرستان مسجد سلیمان به شمار می‌آیند.
صنایع و معادن
علاوه بر صنعت نفت كه سبب گسترش تاسیسات نفتی در این منطقه شده است كارخانه‌های متعدد دیگری از جمله كارخانه گوگرد سازی، كارخانه تانك سازی و كارخانه تصفیه شكر از نیشكر را نیز می توان در این ناحیه نام برد. عمده ترین معادن این شهرستان نفت، گچ و سنگ های ساختمانی هستند.
كشاورزی و دام داری
كشاورزی در این منطقه به صورت دیمی و آبی انجام می‌شود. عمده‌ترین محصول كشاورزی مسجد سلیمان گندم و جو بوده و قسمتی از این منطقه را مزارع دیم گندم و جو تشكیل می دهد.
مشخصات جغرافیایی
مسجد سلیمان با ۹/۶۳۲۷ كیلومتر مربع مساحت، در شمال خاوری استان خوزستان واقع شده و مركز آن شهر مسجد سلیمان است. این شهرستان از شمال به استان چهارمحال و بختیاری و دزفول، از خاور به استان چهارمحال و بختیاری و شهرستان ایذه، از باختر به شهرستان های شوشتر و اهواز و از جنوب به شهرستان رامهرمز محدود می‌شود. شهر مسجدسلیمان با ۶/۲۷ كیلومتر مربع مساحت در ۱۵۰ كیلومتری شمال خاوری اهواز بین ۳۱ درجه و ۵۹ دقیقه ی پهنای شمالی و ۴۹ درجه و ۱۷ دقیقه ی درازای خاوری نسبت به نصف النهار گرینویچ قرار دارد و بلندی آن از سطح دریا ۲۶۰ متر برآورد شده است. رودخانه كارون از این شهرستان می‌گذرد و آب و هوای آن گرم و مرطوب است.
راه آسفالته اصلی به سوی شمال باختری و از آن جا به سوی جنوب باختری به درازای ۱۳۵ كیلومتر تا اهواز و راه آسفالته فرعی به سوی جنوب خاوری تا مركز شهرستان رامهرمز به درازای ۱۰۲ كیلومتر از جمله راه های دسترسی به این ناحیه هستند.
وجه تسمیه و پیشینه تاریخی
آثار و بقایای یك پرستش‌گاه قدیمی كه قبلا به گفته گیرشمن به دوره های پیش از ساسانیان مربوط است، در این شهر كه قبلا مردم بومی آن را مسجد سلمان یا سلیمان می گفتند موجب شد كه این شهر مسجد سلیمان نام گذاری شود. این شهرستان در سده های وسطی«تلغر» نامیده می شد و این نام به سرزمینی گفته می شود كه از كنار رودخانه كارون تا زمین های خاوری چشمه نفت امتداد داشت. در این ناحیه، قسمت بالایی آن را«ترك دز» و پایین تر را «مسجد سلیمان» می خواندند. بلوك تلغر در قدیم سرزمین آبادی بوده و روستاهایی داشته است. یاقوت می گوید كه در حوالی ایذه ( احتمالا مسجد سلیمان فعلی) آتشكده ای بوده كه تا زمان هارون الرشید فروزان بوده است. شركت نفت «دارسی» بنای شهر مسجد سلیمان را درسال ۱۹۰۶ شروع كرد و چون اولین حفاری ها در این منطقه ایران به نفت رسید مرغوبیت آن توجه شركت را جلب كرده و شروع به ساختن راه ها و كندن چاه های دیگر نمودند وخانه های زیادی را برای كاركنان اروپایی، هندی و ایرانی بنا كردند. چون كار در آن جا فراوان شد مردم بسیاری از هر سو به این منطقه آمده و این سرزمین رو به توسعه و پیشرفت نهاد و اكنون از شهرهای مهم صنعتی خوزستان به شمار می رود.
