موزه هنر ملل سعدآباد كه بخشی ازمجموعه فرهنگی كاخ موزه ملت در كاخ موزه سعدآباد است، در گذشته موزه هنری فرح پهلوی بوده كه مورد استفاده او و اطرافیانش قرار می گرفت .باغی زیبا كه با عنوان مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد شناخته میشود، بناهای بسیاری را كه هر یك روایت منحصربه‌فردی دارند، در خود جای داده است. یكی از كاخ‌موزه‌های جذاب سعدآباد در كاخی با نمای سفید خودنمایی می‌كند. در بخشی از این مجموعه به سراغ ساختمان كاخ سفید می‌رویم. بنای كاخ سفید در سال ۱۳۱۰ با مهندسی لئون طاطاووسیان، پپسیان و بوریس روسی انجام شد. البته اگرچه برای این كاخ ظاهری اروپایی طراحی كردند؛ اما در عین حال آن را به هنر دست هنرمندان ایرانی آراستند. كاخ ۵ سال بعد آماده شد و به عنوان اقامتگاه تابستانی خانواده شاه مورد استفاده قرار گرفت.
موقعیت مكانی موزه هنر ملل سعدآباد
موزهٔ هنر ملل در مجموعهٔ كاخ سعدآباد تهران و در بخشی از كاخ‌موزه ملت (كاخ سفید سابق) واقع شده است. در ابتدا برای بخش زیرزمینی كاخ سفید، كاربری گلخانه در نظر گرفته شده بود تا اینكه بین سال‌های ۱۳۴۵-۱۳۴۰ طراحان فرانسوی طبق سلیقهٔ فرح دیبا دست به بازسازی ساختمان كاخ زدند و بخش موزه اختصاصی فرح پهلوی ایجاد شد. آذین كاران فرانسوی طبق سلیقه فرح، تزئینات داخلی كاخ را تغییر دادند. گلخانه و زیرزمین به سالن سینما، موزهٔ مجموعهٔ هنری فرح، انبار ظروف، آبدارخانه و رختشوی‌خانه تبدیل شد و به دستگاه‌های حرارتی و خنك‌كننده و آسانسور مجهز و پنجره‌های طبقهٔ همكف با شیشهٔ ضدگلوله پوشیده شد.
از آن به بعد جای تمام آثار خریداری شده و اهدا شده به فرح دیبا از سراسر جهان در موزهٔ اختصاصی وی یعنی موزه هنر ملل امروزی بود. درواقع موزه هنر ملل به بخش فرهنگی كاخ‌موزهٔ ملت تبدیل شد. كاخی كه نه تنها اقامتگاه تابستانی خانواده شاه بود بلكه به امور اداری و تشریفاتی نیز اختصاص داشته است.
مجموعه آثار این موزه از سراسر جهان خریداری شده و یا اهدایی است .این آثار شامل: تمدن های پیش ازاسلام، دوره اسلامی، هنر آفریقای سیاه، هند، خاوردور، مایاها و آثار هنر معاصر ایران و جهان است.
هنرباستانی
در بخش هنر باستانی ایران سفالینه های گلی منقوش، از هزاره چهارم تا هزاره اول ق.م. ازاسماعیل آباد قزوین و تپه های دشت مركزی ایران – كه نقوش آنها ملهم ازحیوانات مورد ستایش و جریان آب است – قرار دارد.
تمدن مایاها
پیش از كشف آمریكا، در سال ۱۴۹۲ میلادی دو كانون هنر و تمدن در آمریكا وجود داشته است، تمدن مایاها و اینكاها.آثاری از تمدن مایاها در موزه هنرملل وجود دارند كه پیدایش آنها به اوایل سده اول پیش ازمیلاد نسبت داده شده است.
هنرآفریقا
بخش هنر آفریقا كه روند هنرهای تمدن های مختلف این قاره را نشان می دهد، هنری است جادویی، سنتی، مذهبی، جمعی و كاربردی كه در آن ازچوب، سنگ، عاج، سفال و فلز استفاده شده است.
هنرهای معاصرایران
در این بخش آثاری از نقاشان صاحب نام معاصر ایران مانند: سهراب سپهری، فرامرز پیلارام، حسین زنده رودی، اردشیر محصص، بهجت صدر، محمداحصایی و پیكره هایی ساخته پرویز تناولی، ژازه طباطبایی، مهری معتمد و اسماعیل توكلی (مش اسماعیل) قراردارند.
هنرهای معاصرجهان
در این بخش آثار ارزشمندی از هنرمندان قرن بیستـم میلادی مشاهده می شوند. مانند: هربرت بایریان سوبیسكی، فرناند لژه، مارك شاگال و مك آووی.
مرمت موزه هنر ملل
در سال ۱۳۹۷ پروژهٔ وسیع مرمت كاخ موزه ملت و موزه هنر آغاز شد. این پروژه شامل مرمت بنا، پاك‌سازی و رنگ‌آمیزی و همچنین بازبینی دوره‌ای آثار موزه‌ای است كه توسط استادكاران و با نظارت مستقیم كارشناسان مربوطه انجام میشود. در این عملیات، تعدادی از تابلوهای نقاشی موجود در این موزه نیز با شیوه‌های مدرن مرمت میشود. در این زمینه كارشناس مرمت خاطر نشان كرده كه: كلیه این تابلوها نیاز به تمیز كردن داشته و در مرحله پایانی جهت جلوگیری از گردوغبار و لایه‌های چربی، پشت تابلو با حفاظی از پروپیلن پوشانده میشود كه این حفاظ با ایجاد بالشتك هوایی، باعث هوادهی بهتر و ردوبدل شدن اكسیژن به پشت تابلو میشود.
آدرس موزه هنر ملل سعدآباد
موزه هنر ملل سعد آباد در خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی (زعفرانیه)، انتهای خیابان شهید كمال طاهری، كاخ موزه سعدآباد قرار دارد.
برای رسیدن به مجموعه سعدآباد و موزه نظامی می‌توانید از مترو استفاده كنید و در خط ۱ مترو به میدان تجریش بروید .سپس از میدان تجریش با تاكسی به میدان دربند و ورودی شمالی كاخ سعدآباد بروید. یا اگر قصد پیاده‌روی دارید در میدان تجریش به خیابان سعدآباد، خیابان افراز، خیابان جاودان و در نهایت خیابان خیابان طاهری و ورودی غربی كاخ سعدآباد برسید. پیاده‌روی این مسیر حدودا بیست دقیقه طول می‌كشد. اگرچه این خیابان‌ها دارای فضای سبز زیبا، درختان چنار كهنسال و سرسبز و بافت و خانه‌های تاریخی با معماری دوران پهلوی است. اما قسمت‌هایی از آن دارای سربالایی است و برای كسانی كه توانایی پیاده‌روی در سربالایی را ندارند توصیه نمی‌شود.
