آتشكده تخت رستم شهریار در استان تهران، ۲۰ كیلومتری غرب شهریاردر بخش جوفین در نزدیكی روستای قجر روی كوه تخت رستم قرار دارد.این آتشكده در دوران ساسانی و برای انجام مراسم آتش؛ كه فقط موبدان زرتشتی بدان راه داشته‌اند، ساخته شد.این آتشكده از دو صفه یا تختگاه تشكیل می‌شود كه یكی از این صفه‌ها در قله صخره و دیگری در ارتفاعی پایین‌تر واقع شده‌‌اند. صفه اول به افروختن آتش اختصاص داشته و صفه دوم نیز محل برگزاری مراسم مذهبی بوده است. همچنین در فاصله ۱۵ متری از تخت گاه پایینی بنایی گنبدی شكل دیده می‌شود كه به احتمال زیاد محل نگهداری آتش مقدس بوده است طی سال‌های گذشته نیز در دامنه شرقی تخت رستم یك محوطه باستانی در حدود ۱۰ هكتار شناسایی شده است.اثر باستانی آتشكده تخت رستم یكی از آتشكده‌های مهم منطقه شهریار استان تهران در دوران ساسانی است و در سال ۱۳۱۶ با شماره ۳۰۳ به ثبت ملی رسید.
معماری آتشكده تخت رستم شهریار
كوه مخروطی شكل تخت رستم از جنس آندزیت و سنگ های آتشفشانی به بلندای ۱۳۱۸ متر است كه بلندترین كوه در جنوب غربی شهرستان شهریار به شمار می رود. در دامنه و نوك قلهٔ این كوه، آثار معماری به صورت تختگاه وجود دارد كه با بهره گیری از مصالحی مانند سنگ و ملات گچ ساخته شده است. آتشكده تخت رستم به احتمال زیاد در دوران ساسانی بنیاد نهاده شد و كاربری آن برای انجام آیین آتش بود كه تنها موبدان زرتشتی بدان راه داشته اند. این آتشكده از دو تختگاه (سكو) شكل گرفته است كه یكی در قلهٔ كوه و دیگری در ارتفاع پایین تر جای دارد.
تختگاه یكم كه در فضای آزاد جای گرفته است جایگاهی بوده كه روی آن آتش می افروختند و روی تختگاه دوم آیین های دینی انجام می گرفته است. در بخش پایین تر كوه، نزدیك به ۱۵ متری تختگاه پایین تر، سازه ای گنبدی شكل وجود دارد كه می تواند جایگاه نگهداری آتش مقدس بوده باشد. این بنا سقفی كوتاه دارد و بلندی نوك گنبد تا كف آن ۲۳۸ سانتی متر است و دارای دو دهنه ورودی با طاق هایی به شیوه معماری ایران پس از اسلام است. در این آتشكده، آتش در حجره های وسط محوطه مدور سنگی روشن بوده و در شب از حدود صد و پنجاه كیلومتری نیز دیده می شد.
این بنا قبل از ورود اعراب با اسم دیگری بوده و به احتمال زیاد به دستور موبد مازیار فوجیانا در دوره ساسانی و شاید اشكانیان (به دلیل عدم كاوش های باستان شناسی هنوز قدمت دقیقی برای آن مشخص نیست) ساخته شده است. بعد از حمله اعراب اسامی آتشكده های بسیار مهم به رستم و سلیمان تغییر یافت تا مورد تخریب اعراب قرار نگیرند.
بازمانده های آتشكده سنگی دوره اشكانی و ساسانی دربرگیرنده تخته بزرگی است كه در دامنه تپه ای به بلندای نزدیك به ۴۰ متر از كف جلگه با گنبد و ایوان و اتاقی تا روزگار كنونی باقی مانده است. این آتشكده دارای حداقل سه جایگاه برای عبادت و نگه داری آتش داشته است، نخست در پایین كوه كه امروزه دیگر اثری از آن نیست ؛ دومین جایگاه در دامنه كوه كه به صورت كاملا مرموزی ساخته شده است و امروزه دیگر خبری از ستون ها و سقف آن نیست؛ سومین جایگاه بالای قله كوه كه موبد ارشد حق ورود به آن را داشته و بعد از حمله اعراب تخریب شده و امروزه تخت سنگهای درهم ریخته آن باقی است. پلان و طراحی آتشكده های سقف گنبدی و چهار ایوانی و دو ایوانی و دور ستون و رواق سازی، بعد از ورود اعراب به ایران بر پلان مساجد و اماكن مقدس اعمال شد.
در سال های گذشته نیز در دامنه خاوری كوه تخت رستم یك جایگاه باستانی در گستره نزدیك به ۱۰ هكتار شناسایی شده است. روستای قجر تخت رستم كه محل یكی از هفت خان رستم بوده در بخش جوقین در نزدیكی قلعه جوقین در دامنه كوه واقع شده است.
این بنا به عنوان لوكیشن فیلم مردان آنجلس در سال ۱۳۷۵ مورد بهره برداری قرار گرفت، همچنین كوه تخت رستم نیز محل بازی همین فیلم بوده است. در مجاورت این كوه فیلمبرداری ملك سلیمان نیز انجام شد.
آدرس آتشكده تخت رستم شهریار
آدرس : استان تهران، ۲۰ كیلومتری غرب شهریار، نزدیكی روستای قجر
