سنگ آبهای ندوشن یكی از جاذبههای دیدنی و زیبای یزد به شمار میرود كه اغلب در فصل زمستان مورد بازدید گردشگران به خصوص كوهنوردان قرار میگیرد و علاقه مندان زیادی را به سوی خود در این استان بیابانی جذب میكند. این سنگ آبها به دلیل داشتن املاح مختلف نمكی، گوگردی و آهن، در سالهای متمادی به صورت حوضچههای سفید رنگ آهكی و به شكل پلكانی تشكیل و رسوبگذاری شده است.سنگ آبهای ندوشن پدیدهای جذاب، نادر، بكر و زیبا در دل طبیعت مناطق كوهستانی و در ۱۸ كیلومتری رشتهكوههای غرب ندوشن قرار دارد كه در نوع خود بینظیر است و نظر هر بینندهای را به سوی خود جلب میكند.
شور و ترش مزه بودن آب این سنگ آبها، نمكی و آهكی بودن، قرار گرفتن تعدادی آبشار و چشمه سار در اطراف آن، حوضچهای و پلكانی بودن ازجمله ویژگیهای این اثر طبیعی ملی در مركز ایران است.سنگ آبهای ندوشن از بینظیرترین آثار طبیعی و یكی از زیباترین پدیده زمینشناسی منطقه به شمار میرود و در نوع خود منحصربه فرد و كمیاب است و تنها نمونه های نادر آن در ایران و برخی كشورهای جهان وجود دارد.این سنگ آبها به لحاظ گردشگری اهمیت ویژهای دارند و یك منطقه بكر محسوب میشوند كه باید علاوه بر استفاده از این پدیده در صنعت گردشگری، مراقبت ویژه از این پدیده كمنظیر كرد تا مورد بیمهری انسانها قرار نگیرد.
در محدوده اثر طبیعی سنگ آبهای ندوشن، به صورت پراكنده چشمههایی موسوم به « آبشور» ، درهها و آبشارهای زیبا وجود دارد.چشمهها به دلیل آبدهی بسیار متفاوت بوده و چشمههای اصلی در بالادست و تقریباً مرتفعترین بخش مسیر قرار گرفتهاند
آب این چشمهها حاوی املاح ، خواص درمانی و برای رفع امراض پوستی مناسب است و همچنین محل آبشخور حیات وحش و پرندگان كمیاب منطقه است.حضور ناگهانی تعداد زیادی از گردشگران در برخی ایام سال به خصوص فصل زمستان، خطر صدمه به این آثار و مناظر طبیعی اطراف آن را دوچندان میكند و استفاده نادرست و بدون برنامه از سنگ آبها، وجود معادن در اطراف آن، عبور و مرور وسایل نقلیه سنگین، نشستن گردوغبار روی سنگ آبها و عدم حفاظت مناسب از آن از دیگر تهدیدات این اثر طبیعی است و به اعتقاد كارشناسان اگر این اثر طبیعی تخریب شود به هیچ وجه قابل جبران نخواهد بود.
از دیگر نمونههای چشمههای سنگ آبی موجود در ایران میتوان به چشمههای آهكی روستای توران پشت، آبشار سفیده ندوشن و چشمههای باداب سورت كیاشهر اشاره كرد.سنگ آبهای ندوشن ازجمله سنگ آبهای زیبای جهانی در حوزه آثار طبیعی كشور است كه آبان ماه سال ۹۴ با شماره ۲۷۰ در فهرست میراث طبیعی ملی به ثبت رسیده است.ندوشن دارای مناظر زیبای طبیعی و گردشگری متعددی است كه سال های اخیر به دلیل فعالیت بی رویه معدن كاران مورد بی مهری قرارگرفته و بخشهایی از آن تخریب شده است.شهر تاریخی ندوشن از توابع شهرستان میبد با پنج هزار نفر جمعیت در ۸۰ كیلومتری شمال غرب شهر یزد قرار دارد كه اغلب مردم آن از راه كشاورزی و دامداری امرار معاش می كنند.
نحوه دسترسی به سنگ آبهای ندوشن
چشمههای دره آبشور موسوم به «سنگآبهای ندوشن» واقع در روستای «نیوك» ندوشن از توابع شهرستان میبد و در ۱۳ كیلومتری جاده ندوشن به میبد قرار دارد.بهترین مسیر از یزد جهت رسیدن به این منطقه، حركت از جاده فولاد است. پس از حدود ۵۵ كیلومتر حركت در جاده فولاد به پایان این جاده می رسید و وارد جاده ای می شوید كه میبد را به ندوشن متصل می كند. با رسیدن به این تقاطع باید به سمت چپ بپیجید كه در ابتدای آن روستای نیوك مشاهده می شود. حدود ۵ كیلومتر بعد از این روستا، مسجد ابوالفضل در سمت چپ جاده قرار دارد. می توانید در كنار همان مسجد ماشین را پارك كنید و ادامه مسیر را به سمت تپه ها پیاده روی كنید یا حدود ۱.۵ كیلومتر دیگر در امتداد جاده ادامه دهید و سپس در كنار جاده ماشین ها را پارك كنید. سمت چپ جاده تپه هایی با رنگ نسبتا متفاوت مشخص است.
بعد از حدود ۲۵ دقیقه پیاده روی، با عبوراز این تپه ها به دامنه كوه های كوچك می رسید. پس از آن به سمت راست حركت كنید. وجود آبراه های آهكی نشانه ای از دنبال كردن مسیر به سمت مقصد است. كمی در این قسمت شیب به سمت بالاست كه باید آن را ادامه دهید. پس از حدود ۲۰ الی ۳۰ دقیقه پیاده روی، شكافی در دل كوه نمایان می شود كه همان شكاف سنگاب هاست؛
فقط باید بسیار دقت شود تا صعود از این قسمت باعث خرابی سنگاب ها نشود و به هیچوجه بر لبه های حوضچه ها قدم گذاشته نشود.
ویژگی های سنگ آبهای ندوشن
داشتن خواص درمانی و رفع امراض پوستی، وجود جریان آب تقریباً دائمی در دل بیابانهای یزد، زیبایی خیركننده این اثر در تمام فصول سال، برخورداری از وسعت و فضای مناسب جهت حفاظت، اكوسیستم حساس و شكننده، دارا بودن مهمترین چشمههای آهكی با رسوبگذاری حوضچهای و پلكانی در ایران مركزی و پدیدههای جذاب كارستی و ژئوتوریسمی در كوههای اطراف، از جمله ویژگی های این اثر طبیعی ملی است.
