میدان آزادی ، بزرگترین میدان شهر تهران با ۵۰ هزار مترمربع زیربنا و دومین میدان بزرگ ایران می باشد . بزرگترین میدان ایران، میدان نقش جهان اصفهان است كه زیربنای ۸۹ مترمربعی دارد.این میدان یكی از نمادهای اصلی شهر تهران می باشد و سبك معماری كم نظیر و زیبایی دارد.میدان آزادی كه پیش از انقلاب اسلامی میدان شهیاد نام داشت در بخش غربی تهران واقع شده است . این میدان به همراه برج آزادی در سال ۱۳۴۹ خورشیدی برای یادبود جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران و به دستور شاهنشاه محمدرضا پهلوی و توسط حسین امانت طراحی و ساخته شد و پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ به نام «میدان آزادی» نام گرفت.این میدان از شرق به خیابان آزادی (خیابان آیزنهاور)، از شمال به بزرگراه محمدعلی جناح، از غرب به بزرگراه لشگری (جاده مخصوص كرج) و از جنوب به بزرگراه آیتالله سعیدی (بزرگراه شهیاد) پیوند دارد.
در زمان انقلاب و حتی بعد از آن، تمامی تجمعات مردمی به میدان شهیاد ختم میشد و به نوعی این میدان، مركز اتحاد و یكدلی مردم برای كسب آزادی گشت. از این رو، بعد از انقلاب نام میدان بزرگ تهران و برج آن، به میدان و برج آزادی تغییر پیدا كرد. حتی امروز هم تمامی تجمعات و راهپیماییهای بزرگ به میدان آزادی ختم میشود.
تاریخچه میدان آزادی
در سال ۱۳۵۰ هجری شمسی قرار بود كه جشن ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی برگزاری شود، به سبب عدم وجود سازه ای نمادین در شهر تهران مسئولان تصمیم به ساخت برج شهیاد گرفتند و در راستای اجرای این تصمیم و همچنین انتخاب طرحی مناسب برای ساخت سازه مورد نظر، در سال ۱۳۴۵ مسابقه ای با عنوان طراحی یك نماد برای ایران بین معماران كشور برگزار شد كه در نتیجه این مسابقه كاری از حسین امانت معمار ۲۴ ساله ایرانی به عنوان برترین طرح انتخاب شد. یكی دیگر از اهدف تأسیس برج آزادی ساخت نمادی برای ایران مدرن و دروازه ای رو به تمدن بزرگ قرن ۲۰ بود كه طراحی ارائه شده توسط حسین امانت با تلفیق هنر اسلامی و هنر مدرن شایسته ترین طرح برای ساخت چنین سازه ای به شمار می آمد، به همین جهت این معمار جوان مسئول ساخت برج شهیاد یا همان برج آزادی شد، پس از انتخاب طرح و معمار، عملیات ساخت میدان آزادی تهران در سال ۱۳۴۸ هجری شمسی آغاز و پس از تقریبا ۲ سال در تاریخ ۲۴ مهر ماه سال ۱۳۵۰ به پایان رسید.
خوب است بدانید كه در ابتدا نام این برج زیبا، شهیاد بود كه پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ به منظور گرامی داشت فریاد های آزادی خواهانه ملت ایران به آزادی تغییر كرد و امروزه این سازه با شكوه با همین نام در سراسر جهان شناخته می شود.

در میان این میدان برج آزادی قرار گرفته و به یكی از نماد های كشور عزیزمان ایران تبدیل شده است، هر بخش از این سازه بی نظیر به یكی از دوره های تاریخی ایران اشاره دارد به طور مثال پایه های برج از سبك معماری هخامنشیان، قوس اصلی از معماری ساسانیان و قوس بالایی از معماری دوره پس از اسلام الهام گرفته شده است، همچنین توجه داشته باشید كه نقش های موجود میان دو قوس برج كاملا ایرانی هستند. لازم به ذكر است یكی از اصلی ترین اجزاء موجود در اغلب سازه های ایرانی گنبد می باشد كه در برج آزادی نیز نمونه بسیار زیبایی از آن وجود دارد.
برج آزادی با ارتفاع ۴۵ متر از سطح زمین دارای ۴ طبقه مجزا می باشد كه برای دسترسی به آن ها هم آسانسور و هم پله تعبیه شده است، گردشگران تور تهران باید بدانند كه جالب ترین نكته در رابطه با طبقات مختلف برج آزادی این است كه هیچ یك از آن ها مسقف نبوده و روباز هستند.
معماری میدان آزادی
نقشهٔ میدان دقیقاً از سقف مسجد شیخلطفالله اقتباس شده، تنها به جای یك دایره، در اینجا دو بخش از دو بیضی با كانونهای متفاوت وجود دارند. اغلب طرحهای پروژه، از جمله این طرح را اردوان افضلی با نقشههای پیچیدهٔ هندسی و با الهام از نمونههای تاریخی و با چرخشی مدرن پرورانده است. البته طراحی سازهِ نیز اردوان افضلی كه ۸ Over Arup انجام داد، كمك شایانی به سازماندهی هندسی این طرحها كرد.

تحلیل هندسی تناسبات برج آن را كوتاه و تنومند نشان میدهد. در واقع اگر برج بلندتر میبود و اگر سه دایره افقی با دایرههای عمودی همسان بودند، قطعاً اوجگیری برج بیشتر القا میشد و دیگر همچون هیكلی بدون سر و گردن به نظر نمیرسید. اما به هرحال، ارتفاع ۴۵ متری برج كه به دلیل نزدیكی به فرودگاه به طرح امانت تحمیل شده بود، او را محدود میكرد؛ بنابراین آنچه را كه در ارتفاع نمیتوانست بهدستآورد، با گسترش افقی ستونها و عظمت شكلهای توخالی قسمت پایین جبران كرد.
معماری میدان آزادی به صورتیست كه حجم بالای خودرو و شلوغی تهران را در خود جای دهد. بیضی شكل بودن میدان، تنها برای چهارراه سازی بوده و دلیل خاصی ندارد. فضای درون میدان را هم، با باغچههای متعدد و سنگفرشی كه به برج منتهی میشود، تزئین كردهاند. برج آزادی، اما معماری متفاوت با برجهای آن زمان دارد. هندسه اصلی برج آزادی به گونهایست كه ۳ دایره در قاعده و یك دایره در مركز را شامل میشود. با كشیدن خطوط محاطی و محیطی، در نهایت یك كوشك، سوار بر دو پایه بدست میآید كه طرح نهایی برج است. در زیر اتاقك و بین پایههای برج نیز، كاشیهای فیروزه و نقشدار ایرانی خودنمایی میكند كه تلفیق مدرنیته و سنت را در برج میرساند.
یحیی جمور معاون فنی سازمان نقشهبرداری كشور در رابطه با وضعیت برج آزادی گفت: با توجه فرونشست های اخیر در تهران و بر اساس گسترش پدیده فرونشست مناطق ۱۷، ۱۸، ۱۹ و ۲۰ تهران تحت تاثیر فرونشست قرار دارند و چیزی نمانده است كه فرونشست به میدان آزادی نفوذ كند. یحیی جمور همچنین به تدابیر لازم در رابطه با برج آزادی اشاره كرد كه در دست اقدام جهت ایمن سازی آن می باشند.

حقایق جالب در رابطه با میدان آزادی تهران
– قرار بود كه ارتفاع برج میدان آزادی بیش از ۴۵ متر باشد اما به سبب قرار گیری این برج در نزدیكی فرودگاه بین المللی مهر آباد این امر امكان پذیر نبود.
– برج میدان آزادی آزادی در مجموع دارای دو آسانسور می باشد كه آسانسور اول تا طبقه دوم و آسانسور دوم تا بالاترین نقطه برج آزادی می رود، علت تعویض آسانسور ها در طول مسیر نیز شكل ظاهری سازه می باشد.
– برج میدان آزادی در زمان انقلاب و مبارزات مردم به محلی برای تجمع آن ها تبدیل شده بود و به همین جهت نیز نام آن پس از انقلاب به آزادی تغییر یافت.
– امروزه نیز برج میدان آزادی محلی برای برگزاری جشن های ملی و تجمع های اجتماعی مرتبط با پیروزی انقلاب نظر جشن ۲۲ بهمن به شمار می آید.
– نگهداری از برج میدان آزادی پس از انقلاب به عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود و در حال حاضر نیز این وظیفه به عهده بنیاد فرهنگی رودكی می باشد.
– قسمت اصلی برج میدان آزادی یعنی طبقه زیر زمین حدود ۳ سال پس از افتتاح این سازه یعنی سال ۱۳۵۳ هجری شمسی با هدف تأسیس موزه ای در رابطه با انقلاب سفید در عمق تقریباً ۱۵ متری از سطح زمین ساخته شد.
– بسیاری از مراجع معتبر روز ۲۶ دی ماه سال ۱۳۵۰ را به اشتباه تاریخ افتتاح برج میدان آزادی اعلام كرده اند در حالی كه این اطلاعات غلط بوده و ۲۶ دی ماه تنها تاریخ واگذاری برج آزادی به وزرات فرهنگ و هنر (وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیش از انقلاب) می باشد.
– برج میدان آزادی تنها پس از گذشت چند ماه از تاریخ افتتاحش در لیست آثار ملی ایران ثبت گردید.
– جشن افتتاحیه برج میدان آزادی با حضور بیش از سه هزار مهمان و در نهایت شكوه برگزار شده و در این جشن برای نخستین بار از منشور حقوق بشر كوروش بزرگ، پرده برداری كردند.
– در ساخت برج میدان آزادی بیش از ۴۶ هزار قطعه سنگ به كار رفته است.
– گردشگران تور تهران برای دسترسی به بام برج میدان آزادی می توانند از پله هایی كه بدین منظور در برج وجود دارد استفاده كنند، باید بدانید كه تعداد این پله ها حدود ۲۸۶ عدد است.
– امروز برج میدان آزادی در حال تخریب بوده و از سال ۱۳۹۲ نهاد های مربوطه، مسئولیت نگهداری و حفاظت از این سازه ارزشمند و نمادین را به یكدیگر واگذار می كنند، همین امر باعث شده است كه برج وضعیت نگران كننده ای داشته باشد.
– طبقه زیرزمین ورودی برج میدان آزادی محسوب می شود و درب آن حدود ۵ متر پایین تر از سطح زمین واقع شده است.
– در هنگام شب و مراسم های مختلف نورپردازی های بسیار زیبایی بر روی برج میدان آزادی انجام می شود كه نمای بسیاری زیبایی به این سازه می بخشد.

در مطلب برج آزادی تهران به توضیح كامل در مورد سازه و معماری آن پرداخته ایم .برای آشنایی بیشتر با این سازه پیشنهاد می كنم مطالعه بفرمایید.
بهترین زمان بازدید از میدان آزادی
بازدید از میدان آزادی و برج معروف آن، زمانی خاصی را نمیخواهد. عموم مسافرانی كه در رفت و آمد خود به میدان آزادی میرسند، مدت زمان كوتاهی را در كنار میدان و برای گرفتن عكس یادگاری با برج آزادی سپری میكنند. در تمامی فصلهای سال نیز میتوان جاذبههای دیدنی از میدان را مشاهده كرد. یكبار سبز شدن درختان میدان در بهار، یكبار هوای خوب تابستانی برای نشستن در زیر برج، یكبار دیدن زرد شدن درختان در پاییز و حتی تماشای باغچههای پوشیده از برف میدان كه همگی دیدنیهای خود را دارد. در هر زمانی از روز یا شب هم كه به میدان بیایید میتوانید دلیلی برای توقف پیدا كنید. هنوز هم عكاسانی هستند كه برای گرفتن یك عكس یادگاری با برج شما را كلافه كنند. نورپردازیهای شبانه و خوردن دل و جگر كبابی دور میدان هم شاید برای بعضیها جالب باشد.

هزینهی ورودی و ساعات دسترسی
بازدید از میدان آزادی و برج آن ساعت دسترسی یا هزینه خاصی را برای مسافران در بر نخواهد داشت. در هر زمانی كه بخواهید میتوانید با استفاده از خودروی شخصی، اتوبوس تندور و تاكسیهای درون شهری به میدان بیایید. این سه گزینه در تمامی ساعات شبانهروز فعال است و تنها متروی تهران در انتهاب شب بسته میشود. هزینهای هم از شما بابت ورود به میدان و دیدن برج گرفته نخواهد شد. تنها هزینههای مربوط به بازدید مكان متعلق به نگارخانه و نمایشگاه، موزه و همچنین كتابخانه زیر برج خواهد بود كه آنها هم تا قبل از انتهای شب در دسترس شماست. به علاوه عكس گرفتن با میدان هم توسط عكاسان خیابانی و دورهگرد انجام میشود كه هزینه آن متفاوت و وابسته به میزان چانه زدن شما با عكاس خواهد بود.
امكان چادر زدن و كمپینگ در كنار برج و روی فضای سبز میدان وجود ندارد. به همین دلیل نمیتوانید روی اقامت حتی كوتاه مدت با چادر حساب كنید. اگر از گرمای آفتاب و نور خورشید فراری هستید، بهتر است كه زمان عصر و شب را برای رفتن به میدان انتخاب كنید. البته سرمای شبهای پاییزی و زمستانی میدان هم میتواند شما را از نشستن روی سبزهها پشیمان كند.

نحوه دسترسی به میدان آزادی
قدیمترها كه هنوز خبری از برج میلاد و جذابیتهای آن نبود، هر مسافری آرزو داشت كه یكبار میدان آزادی تهران و برج آن را از نزدیك تماشا كند. برای همه مسافران جذاب بود كه بتوانند این غول بتنی را نه از روی پول بلكه از نزدیك ببینند. حالا اگرچه با ساخته شدن برج میلاد دیگر تنها نماد تهران میدان آزادی نیست، اما هنوز هم هستند كسانی كه با دیدن این شاهكار مهندسی ایرانی، خیره به ظرافتهای آن چشم میدوزند.میدان آزادی به سبب موقعیت مكانی كه دارد به راحتی قابل دسترسی بوده و گردشگران می توانند به سادگی خود را به این برج رسانده و از آن بازدید كنند در ادامه شیوه های مختلف دسترسی به این برج را مورد بررسی قرار می دهیم:
مترو :
یكی از راحت ترین راه های دسترسی به میدان آزادی استفاده از مترو می باشد، گردشگران باید بدانند كه نزدیك ترین ایستگاه به این برج، ایستگاه میدان آزادی است. لازم به ذكر است كه برای رفتن به ایستگاه میدان آزادی باید از خط ۴ متروی تهران استفاده كنید.
اتوبوس :
اتوبوس های بسیاری در سطح شهر تهران وجود دارد كه مقصد آن ها پایانه آزادی می باشد و افراد می توانند با استفاده از آن ها خود را به میدان برسانند.
تاكسی :
درست در كنار محوطه میدان دو پایانه تاكسیرانی وجود دارد كه گردشگران می توانند با استفاده از تاكسی های این پایانه ها خود را به این جاذبه گردشگری برسانند.
خودروی شخصی :
در صورتی كه می خواهید با استفاده از خودروی شخصی به میدان آزادی بروید بسته به محل اقامتتان می توانید یكی از راه های منتهی به این برج را كه عبارتند از بزرگراه محمد علی جناح (در ضلع شمالی)، خیابان آزادی (در ضلع شرقی)، بزرگراه آیت الله سعیدی (در ضلع جنوبی) و بزرگراه لشگری (در ضلع غربی) برای رسیدن به میدان آزادی تهران انتخاب كنید. با توجه ترافیك و مشكلات پارك كردن خودرو توصیه ما به گردشگران استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی می باشد البته توجه داشته باشید در نزدیكی میدان آزادی پاركینگ عمومی وجود دارد.
