حمام گنجعلی خان كرمان كه داخل مجموعه گنجعلی خان واقع شده، از جمله زیباترین حمام های تاریخی ایران است كه حتی شهرتی جهانی پیدا كرده و روزانه گردشگران زیادی از آن بازدید می كنند. حمام گنجعلی خان اوج هنر و شاهكار معماری دوران صفویه به دستور گنجعلی خان حاكم وقت ساخته شد. این حمام در مسیر اصلی بازار كرمان قرار گرفته و تا سال ۱۳۱۶ هجری شمسی مورد استفاده قرار می گرفته و در سال ۱۳۵۰ پس از مرمت و بازسازی به موزه مردم شناسی تبدیل شد. حمام گنجعلی خان یكی از بناهای مجموعه گنجعلی خان در شهر كرمان است كه در سال ۱۰۲۰ هجری قمری (۱۶۱۱ میلادی) ساخته شده است.حمام گنجعلی خان به طول ۶۴ متر، عرض ۲۰ متر و مساحت ۱۲۸۰ متر مربع است. طول صحن گرمخانه آن ۶/۲۵ متر، عرض آن ۷/۵ متر، طول خزینه ۸/۵ متر ، عرض آن ۵/۷۵ متر و وسعت آن ۴۴/۸ متر مربع است.حمام گنجعلی خان كرمان شامل دو بخش كلی رختكن و گرمخانه است كه در غرفه ها و بخش رختكن آن با ایجاد قرینه سازی در ایوان ها، ایوانچه ها و ستون های سنگی، چهره ای زیبا و فضایی مناسب و كاملآ طبیعی را به وجود آورده است. با توجه به تقسیم طبقاتی عصر صفویه، رختكن حمام به ۶ غرفه تقسیم شده كه هر غرفه مخصوص یك طبقه از اجتماع یعنی “سادات، روحانیان، خان ها، اعیان، بازاری ها و رعیا” بوده است و در هر حال امروزه در هر غرفه یك یا دو مجسمه از چهره شهروندان هر یك از طبقات یاد شده به نمایش گذارده شده است. نور فضاهای حمام، از سقف تأمین شده، طوری كه نورگیرها معمولاً در مركز یا دورادور سقفها جای گرفتهاند و كاملاً با هندسه سقف، هماهنگی پیدا كرده، سقف را نورانی تر نشان میدهد و سایه – روشن زیبایی بر روی آن ایجاد میكند. حوض آب زیر این نورگیرها نیز بر جلوه نورپردازی آن میافزاید. در نورگیرهای سقف، برای جلوگیری از اشراف و دید و تنظیم حرارت گرمخانه، از «گل جام» یا «معلقی» استفاده شده است تا نور خورشید را به داخل فضاها هدایت كند. گرمای این حمام به وسیله «گلخن یا تون» تأمین میشده است. از تون، كانالهای «گربه رو» ی انشعابی به زیر گرمخانه حمام كشیده شده، هوای داغ را از خود عبور داده، كف آن را گرم میكرده است و هوای آلوده و زاید از طریق روزنهها به بیرون هدایت میشد. مجموعه بناهای گنجعلی خان كرمان در تاریخ ۲۶ اردیبهشت ۱۳۴۷ به شماره ۸۲۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.در حال حاضر این حمام به صورت موزه مردم شناسی در آمده و مجسمه هایی مومی در جاهای مختلف حمام افرادی از طبقات مختلف جامعه آن زمان نظیر روحانیون، پیشه وران، مردم عادی و … را در حمام نشان میدهد. با گذر از راهروی طولانی و زاویه دار با سكوهایی در دو طرف هشتی میانی كه ظروفی نظیر طشت، تاس و وسایلی مانند لُنگ، سدر، حنا، سینی های قدیمی، شانه های سنتی، آینه های مختلف، سنگ پاهای قدیمی و وسایل تن شویی دیگر، در آن دیده میشود. در سمت راست «گرمخانه» مجسمه های كیسه كشان و دلاكان، مشغول دلاكی قرار دارند و سمت دیگر، حوضی هشت ضلعی با ستون های سنگی یكپارچه كه دو به دو قرینه اند، با طاقی خیمه مانند و مجسمه هایی دیگر دیده میشود. «خزینه حمام» و بخش مخصوص استحمام حكام و بزرگان و سنگ ساعت زمان در این بخش نیز از دیدنی های آن است. سقف ها اغلب كاربندی های متنوع و جالبی دارند كه نظم درونی مجموعه را بیشتر مینماید و نشانی از درونگرا بودن معماری سنتی ایران است.