یخچال نه پله ارومیه یا دوققوز پله بوزخاناسی كه در گذشته محل تهیه و انبار یخ بوده است. در محله قدیمی عسگرخان و در كنار نهر كوچكی به نام دره چای در شهر ارومیه قرار دارد. این یخچال از سنگ و آجر ساخته شده و با توجه به شكل ساختمان آن، به نظر می‌رسد كه به دوره قاجار تعلق دارد. عملیات ساختمانی بنا و مصالح بكار رفته در این یخچال با دقت انتخاب شده و از نظر قدرت و استحكام در وضعیت بسیار مطلوبی قرار دارد. به طوری كه پس از گذشت سالیان دراز، همچنان سالم باقی مانده و آسیبی به آن وارد نشده است. با توجه به عملكرد خاص بنا، فاقد تزئینات خاص معماری است. تزئینات آن محدود به دقتی است كه در چیدن سنگ‌ها و آجرها بكار رفته است.
پیش از گسترش شهر ارومیه اهالی این شهر. برای برپایی مراسماتی همچون چهارشنبه سوری در كنار این رودخانه و در محلی شبیه به حوضچه كه آب نهر در آن می ریخت. را در این مكان انجام می دادند این نهر چها متر با یخچال نه پله فاصله دارد.
معماری بنا
یخچال نه پله ارومیه دارای قسمت های مختلفی است كه شامل، یك سالن انبار یخ و همچنین فضای داخلی بنا كه شامل سالن اصلی می باشد. به دلیل معماری با شكوه و منحصر به فرد این بنا قسمت های مختلف آن مثل سقف آن دارای شكوه و گیرایی خاصی است. بنای یخچالی دوقوز پله از آجر و سنگ ساخته شده كه بیشتر قسمت های آن آجر كاری شده است. در قسمت طاقها و سقف بنا شكاف هایی وجود دارد. كه گفته شده این شكاف ها به دلیل نصب تیره های چوبی بوده كه از آن به عنوان داربست استفاده كرده اند. یخچال نه پله ارومیه از نظر استحكام و قدرت در وضعیت مناسب و مطلوبی است و تمامی مصالحی كه در آن بكار رفته با دقت خاصی انتخاب شده است.
یخچال نه پله ارومیه یكی از جاذبه های تاریخی ارومیه است كه در ۲۳ بهمن ۱۳۸۰ و با شماره ثبت ۴۷۸۸ به عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نحوه دسترسی
آدرس :ارومیه، خیابان عسگرخان، محله قدیمی نه پله
