روستای دهبكری از توابع بخش مركزی شهرستان بم، با مختصات جغرافیای ۵۷ درجه و ۵۶ دقیقه طول شرقی و ۲۹ درجه و ۵ دقیقه عرض شمالی است، روستای دهبكری در مرز بین شهرستانهای جیرفت و بم و در فاصله ۷۵ كیلومتری جنوب غربی شهر بم واقع شده است. روستای دهبكری از سطح دریا ۲۵۰۰ متر ارتفاع دارد و آب و هوای آن تحت تأثیر اقلیم كوهستانی، در تابستانها، ملایم و مطبوع و در زمستانها، معتدل است. روستای دهبكری از جنوب به دهستان مسكون، از شمال، شرق و شمال شرقی به دهستان حومه و از غرب به دهستان گور محدود میشود. كوه برفور در جنوب شرق، كوه شیر در شرق، كوههای چال، جمالی، كمائی، مارسیاه و سوزا در شمال غرب و كوه سولو در جنوب غرب این روستا قرار دارند. رودخانه دائمی دهبكری از میان روستا عبور میكند.
بنابر منابع بومی و محلی، بكر نام یكی از بزرگان طایفهای بوده است و این روستای ییلاقی به نام او نامگذاری شده است. قدمت این روستا را دو قرن گزارش كردهاند.
مردم روستای دهبكری به زبان فارسی با گویش كرمانی سخن میگویند؛ مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند.
الگوی معیشت و سكونت دهبكری
براساس نتایج سرشماری سال ۱۳۷۵، روستای دهبكری در حدود ۲۲۷۴ نفر جمعیت داشته است كه در سال ۱۳۸۵، به ۶۳۱۴ نفر افزایش یافته است.
بیشتر درآمد مردم این روستا از فعالیتهای زراعی، دامداری، باغداری و اشتغال در امور خدماتی تأمین میشود. از مهمترین محصولات زراعی و سردرختی روستای دهبكری میتوان به گندم، جو، البالو، آلوچه، هلو، بادام، سیب، انار، انجیر و گردو اشاره كرد. دامداری در روستا رواج دارد و گوشت، شیر، پنیر، كشك و روغن حیوانی از فرآوردههای دامی آن است.
روستای دهبكری در ناحیه كوهستانی استقرار یافته و بافت مسكونی متراكمی دارد.
اكثر خانهها و ساختار كالبدی روستا با توجه به استفاده از مصالح و روشهای جدید معماری نوسازی شده است. مصالح عمده به كار رفته در ساخت خانههای روستا از آجر، آهن، سنگ، چوب، سیمان و مانند آن میباشد. اغلب خانههای روستا در یك یا دو طبقه با دیوارهای ضخیم احداث شدهاند. دیوارهای ضخیم، از برودت هوا در فصل زمستان میكاهد. سیمای عمومی روستا نشانگر ییلاقی بودن آن است.
جاذبههای گردشگری دهبكری
روستای دهبكری به دلیل استقرار در میان ارتفاعات، جاذبههای بسیار زیبایی دارد. این جاذبهها را میتوان در باغهای پربار، آب و هوای معتدل كوهستانی، چشمانداز ارتفاعات و ساختار و بافت روستا، حواشی چشمهسارها، منابع آب زیرزمینی و جریان قناتها مشاهده كرد.
فضای عمومی روستا و جاذبههای طبیعی آن، دهبكری را به عنوان یكی از روستاهای جالب توجه گردشگری روستایی همراه با لطافت هوا و طبیعت بكر معرفی مینماید.
روستای دهبكری در جوار رشته كوههای مرتفعی استقرار یافته است كه یكی از مهمترین نواحی با قابلیت ورزشهای كوهستانی كشور بشمار میرود.
قله علم شاه با ارتفاع ۳۷۴۱ متر از سطح دریا، بلندترین قله رشته كوه جنوبی و سراسری جبال بارز است كه در حدود ۶۰ كیلومتری خاور جیرفت واقع شده است. این رشته كوه از مرغك آغاز میشود و با طولی نزدیك به ۲۵۰ كیلومتر در نزدیكی دریاچه جازموریان پایان مییابد.
جبال بارز به دلیل گونههای گیاهی و جانوری متنوع، در بخشهای پایین دست و بالا دست ارتفاعات اصلی و همچنین مراتع میان زمین ساختی (سنگی گرانیتی) در سراسر منطقه اشتهار دارد و از زیباترین مناطق كوهستانی ایران در استان كرمان است.
دیوارههای بلند، شیبهای تند و آبشارهای مرتفع، از ویژگیهای متنوع و پیچیدة این ارتفاعات است. از سوی دیگر رویش درختان سرو كوهی و سوزنی برگها نیز، عامل مهم در تثبیت خاك و زیبایی چشمگیر محیط و اقلیم آن به شمار میروند. صعود بهتر به قلهها و نواحی اطراف علمشاه، به علت مسیرهای طولانی شهری و كوهستانی به چهار الی پنج روز زمان نیاز دارد.
برگزاری آیینهای مربوط به جشنهای ملی و مذهبی و عزاداری ایام محرم و صفر و ماه رمضان از ویژگیهای فرهنگی این روستاست.
از میان جشنهای ملی، مراسم شب یلدا جایگاه ویژهای دارد. در این شب خانوادهها به دور هم جمع شده و با هندوانه، آجیل و شیرینی از یكدیگر پذیرایی میكنند. قصهگویی، شاهنامه خوانی و خواندن دیوان حافظ نیز در این شب مرسوم است و مردم تا پاشی از شب بیدار میمانند.
مردم روستا بر این باورند كه در این شب، گنج قارون بر روی شتر در حركت است و امكان دارد ساربان آن قافله به یكی از افراد خانواده برخورد كند و مقداری از آن گنج را به او هدیه كند.
مردم روستای دهبكری در مراسم محلی، آوازها و ترانههای بومی خود را با همراهی نوای سازهای محلی، زمزمه میكنند و شور و حال به مراسم میبخشند.
از مهمترین بازیهای محلی این روستا میـوان به قلعه بازی، تیله بازی، گردوبازی و قایم باشك بازی اشاره كرد.
پوشاك مردم روستای دهبكری به مرور زمان به پوشاك رایج در مناطق شهری تبدیل شده است ولی گروهی از زنان و مردان میانسال روستا، هنوز از پوشش سنتی خود استفاده میكنند.
پوشاك اغلب زنان در گذشته شامل چارقد، چادر عبایی، پیچه، چادر دلاغ، شلیته، پیراهن فانوسی، پیرن، پیراهن شش ترك، یل و پیراهن چین پیلهای بوده است كه برخی از آنها امروزه نیز استفاده میشود.
پوشاك مورد استفاده مردان نیز كلاه گرد نمدی، كلاه دورهای (شاپو)، كلاه لبهدار، عمامه، كلاه بافتنی (كاموایی)، پیراهن، قبا، سرداری، جلیقه، شال كمر، جبه یا بالاپوش، شلوار و پاپوشهای گیوه، ساغری، ارسی، زنگال، قندره، شاپسند، ملكی و پاپیچ یا مچ پیچ بوده است كه اكثراً منسوخ شدهاند.
قالی، قالیچه، گلیم و جاجیم از محصولات صنایع دستی روستاست كه به مرور زمان از میزان تولید آنها كاسته شده است.
مهمترین سوغاتیهای این روستا، شامل محصولات باغی به ویژه گردو بادام كوهی است. گردو، بادام و آلبالوی دهبكری اشتهار منطقهای دارد و در بازارهای استان به فروش میرسند.
از غذاهای رایج خوش طعم و گردشگرپسند این روستا میتوان به آبگوشت زمستانی، كشك گردو، آش گردو، بزقورمه و انواع كباب اشاره كرد.
دسترسی: روستای دهبكری از طریق شهرهای كرمان، بم و جیرفت، با جادهای آسفالت قابل دسترسی است.