این شهر در ۳۶ كیلومتری شرق شهرستان دورود و ۲۴ كیلومتری غرب شهرستان الیگودرز واقع شده و گذشته تاریخی آن با تاریخ منطقه دورود و عجین شده است. شهر ازنا قبلاً جزو محدوده سیاسی شهرستان اراك از استان مركزی بود و در حال حاضر یكی از شهرستانهای استان لرستان به شمار می‌رود. این شهر با جاده‌ای به اصفهان مرتبط است و خط لوله سرتاسری نفت از آن می‌گذرد.
منطقه‌ای كه امروز ازنا نامیده می‌شود برگرفته از نام روستایی به همین عنوان بوده كه در بافت شهری ازنا تركیب شده است. ازنا همانند دیگر مجتمع های زیستی با استقرار در مكان خاصی‌به خود موجودیت بخشیده است. برخورداری این مكان از زمین‌های حاصل‌خیز و دسترسی آسان به آب از عوامل موثر و استقرار انسان‌ها در این نقطه از استان لرستان بوده است. محققین بر این نكته اتفاق نظر دارند كه قدمت منطقه از جهت تكوین به دوره های پیش از اسلام باز می‌گرددكه درابتدای امر؛ساكنان آن‌ها ارامنه و بعدها تحت هجوم و جایگزینی مسلمانان واقع شد. پیشینه‌ی تاریخی ازنا به علت هم جواری نزدیك با شهرستان های دورود و الیگودرز با گذشته تاریخی این دو شهرستان عجین شده است. عده ای بر این باورند كه اولین بار درحدود ۶۰۰ سال پیش، ارامنه به این سامان كوچیدند و روستای ازنا را برافراشتند. سپس اقوام دیگری از جمله قوم «انگیزه» به این روستا آمدند و روستای ازنا با افزایش جمعیت، قدم در راه توسعه و پیشرفت نهاد. ازنا پیش از این جزو محدوده سیاسی شهرستان اراك از استان مركزی بود، اما در حال حاضر یكی از شهرستان های استان لرستان به شمار می رود. این منطقه با جاده ای به اصفهان مرتبط است و خط لوله سرتاسری نفت از آن می گذرد.
شهرستان ازنا از شمال به خمین و سربند (استان مركزی)، از باختر به شهرستان دورود و از خاور و جنوب به شهرستان الیگودرز منتهی شده و در مسیر راه آسفالت خرم آباد ـ الیگودرز قرار دارد. شهرستان ازنا از نظر جغرافیایی در ۴۹ درجه و ۲۷ دقیقه درازای خاوری و ۳۳ درجه و ۲۷ دقیقه پهنای شمالی و ارتفاع ۱۸۷۰ متری از سطح دریا قرار دارد. آب و هوای این شهرستان معتدل و نیمه خشك است. ازنا در مسیر جاده اصلی شهرهای مركزی به باختر و جنوب كشور قرار دارد و فاصله آن تا استان اصفهان حدود ۲۴۰ كیلومتر است. شهرستان ازنا با راهی به طول ۲۰ كیلومتر به الیگودرز وصل شده است و با شهرستان دورود ۴۰ كیلومتر فاصله دارد. اقتصاد ازنا یك اقتصاد مبتنی بر كشاورزی است. حاصل‌خیزی خاك، وجودآب فراوان و آب و هوای مناسب این منطقه را به ناحیه ای كشاورزی تبدیل كردهاست كه‌انواع محصولات درآن به عمل می‌آید. محصولات مهم این شهرستان را گندم، جو، بنشن، سیب كوهی، گیلاس، انگور، زرشك و انجیر تشكیل می‌دهند. در اطراف ازنا قلعه و یا روستاهای بسیار قدیمی وجود داشته كه متعلق به قبل از ظهور اسلام بوده و در طی قرن های متمادی مخروب و به صورت تپه در آمدهاند در اصطلاح محلی به این تپه ها چغا گفته می شود.
آثار باستانی كه در ازنا دیده می شود عبارتند از: تپه ای معروف به قلعه خرابه در خیابان پیروزی ازنا، چغا آقونی در ۱ كیلومتری جنوب، تپه قائد محمد تقی (كامدتقی) یا تپه ازنا در ۱ كیلومتری غرب و تپه فتح الله در ۵ كیلومتری جنوب شرقی ازنا.
