كاخ فلاحتی ایلام به دستور غلامرضا خان ابوقداره در سال ۱۳۲۶ هجری قمری احداث شد . با توجه به این كه در محوطه سازمان جهاد كشاورزی استان ایلام قرار گرفته بود، به كاخ فلاحتی (كشاورزی) معروف شد. نقشه درونی كاخ به صورت دو اتاق تو در تو در اطراف و یك سالن بزرگ در وسط است كه در جلوی آن یك ایوان قرار گرفته و اتاقها و سالن به آن باز میشوند. این ساختمان در گذشته توسط باغ محصور شده بود اما با توسعه شهری، فضای باز آن تبدیل به ساختمان و خیابان شده. كاخ فلاحتی نمای سابق خود را از دست داده است.
مشخصات بنا
زمینی كه كاخ در آن ساخته شده است، مساحتی در حدود ۸۱۰ مترمربع دارد. خود كاخ نیز زیربنایی بالغ بر ۳۳۷ مترمربع را دارا است. وارد كاخ كه شوید، یك هال بزرگ در وسط آن قرار دارد و در اطراف آن دو اتاق تو در تو دیده میشوند. در جلوی این هال میانی یك ایوان قرار دارد كه هم اتاقها و هم هال به این ایوان ورودی دارند.
دو سمت این اتاقها به صورت چند ضلعی بیرون آمدهاند و همچنین در میان آنها دو تراس نیز وجود دارد. پنجرههایی نیز در هر دو طرف وجود دارند كه به لطف ظرافتهای طراحی همچون طاق نیم دایرهای و گچ بریهای هنرمندانه با نقش و نگارهای گل و گیاه و انسان بسیار زیبا به چشم میآیند كه این نشان از درك هنری بالای معمار و طراح این بنا دارد. اگر به داخل اتاقها بروید، سادگی و طراحی بدون تزیین آنها كاملا در نظرتان مشهود خواهد بود.
مشخصات بنا
زمینی كه كاخ در آن ساخته شده است، مساحتی در حدود ۸۱۰ مترمربع دارد. خود كاخ نیز زیربنایی بالغ بر ۳۳۷ مترمربع را دارا است. وارد كاخ كه شوید، یك هال بزرگ در وسط آن قرار دارد و در اطراف آن دو اتاق تو در تو دیده میشوند. در جلوی این هال میانی یك ایوان قرار دارد كه هم اتاقها و هم هال به این ایوان ورودی دارند.
دو سمت این اتاقها به صورت چند ضلعی بیرون آمدهاند و همچنین در میان آنها دو تراس نیز وجود دارد. پنجرههایی نیز در هر دو طرف وجود دارند كه به لطف ظرافتهای طراحی همچون طاق نیم دایرهای و گچ بریهای هنرمندانه با نقش و نگارهای گل و گیاه و انسان بسیار زیبا به چشم میآیند كه این نشان از درك هنری بالای معمار و طراح این بنا دارد. اگر به داخل اتاقها بروید، سادگی و طراحی بدون تزیین آنها كاملا در نظرتان مشهود خواهد بود.
موزه كشاورزی
در سال ۱۳۹۰ بنای تاریخی كاخ فلاحتی به موزه كشاورزی شهرستان ایلام تبدیل شد. این موزه دارای ۴ فضای نمایشی است كه در فضای اول آن ابزارهای سنگی تپه علی كش كه مربوط به ۸ هزار سال قبل از میلاد است . شامل تیغه، ریزتیغه و خراشنده از جنس چخماق، ابسیدین، كوبه و سنگ معمولی است. فضای دوم شامل مراحل كاشت، داشت و برداشت است.
این بخش بیانگر وضعیت كشاورزی در حدود ۵۰ سال پیش است كه كشاورزی به صورت سنتی انجام میگرفت و وسایل مورد نیاز این فعالیتها در این بخش از موزه به نمایش گذاشته شده است. بخش سوم و چهارم این موزه به گیاهان دارویی و اسناد زمینهای كشاورزی و نمایش خرمن و مهر خرمن اختصاص دارد.
ثبت ملی
كاخ فلاحتی به عنوان یكی از یادگارهای بر جای مانده از دوران قاجار در شهر ایلام كه گوشهای از هنر معماری آن دوران را نیز به تصویر میكشد، در شهریور ۱۳۵۷ با شماره ۱۷۵۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است تا بر اهمیت آن به عنوان یك اثر تاریخی ارزشمند تاكید بیشتری شود.
نحوه دسترسی
آدرس : ایلام، خیابان آیت الله عبدالرحمن حیدری ایلامی