ریپورتاژ آگهی
موزه پست میبد

موزه پست میبد

موزه پست میبد كه موزه‌ای بسیار زیبا و دیدنی می باشددر اصل چاپارخانه میبد می باشد كه مربوط به دوران قاجار می باشد و با شماره ثبت ۲۷۶۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.این یكی از مهمترین دفاتر پستی و چاپارها در گذشته بوده است كه در میبد تأسیس شده است.در گذشته برای رساندن نامه‌ها از اسب استفاده می‌شد. در بسیاری موارد به‌دلیل مسافت زیاد مبدا تا مقصد، نامه‌رسان ناچار بود اسب خود را تعویض كند و با مركبی تازه‌نفس باقی راه را طی كند. چاپارخانه‌ها وظیفه‌ی تعویض اسب و نگهداری نامه‌ها را به‌عهده داشتند. به‌دلیل این‌كه نامه‌های مهم در این مكان نگهداری می‌شد به‌صورت قلعه ساخته شده تا وظیفه‌ی حفاظت را به‌درستی انجام دهد.
  • 1400/12/26
  • استان : يزد
  • شهر : ميبد
  • دسته : موزه های ایران
آدرس : میبد – بلوار قاضی میر حسین
تلفن : 66059000-021

موزه پست میبد كه موزه‌ای بسیار زیبا و دیدنی می باشددر اصل چاپارخانه میبد می باشد كه مربوط به دوران قاجار می باشد و با شماره ثبت ۲۷۶۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.این یكی از مهمترین دفاتر پستی و چاپارها در گذشته بوده است كه در میبد تأسیس شده است.در گذشته برای رساندن نامه‌ها از اسب استفاده می‌شد. در بسیاری موارد به‌دلیل مسافت زیاد مبدا تا مقصد، نامه‌رسان ناچار بود اسب خود را تعویض كند و با مركبی تازه‌نفس باقی راه را طی كند. چاپارخانه‌ها وظیفه‌ی تعویض اسب و نگهداری نامه‌ها را به‌عهده داشتند. به‌دلیل این‌كه نامه‌های مهم در این مكان نگهداری می‌شد به‌صورت قلعه ساخته شده تا وظیفه‌ی حفاظت را به‌درستی انجام دهد.

موزه پست میبد-DT1NFXiwc9

تاریخچه چاپارخانه میبد

سابقه ی ساخت چاپارخانه های در ایران به قرن ها پیش از اسلام بر می گردد. به طوری كه هرودت و گزنفون در این باره توضیحاتی را ارائه كرده اند.

هرودت

در منازل، اسب‌های تندرو تدارك شده. به این ترتیب كه چابك سوارها نوشته‌های دولتی را از مراكز تا نزدیك‌ترین چاپارخانه برده، به چاپاری كه حاضر است می‌رساند و او فوراً حركت كرده، آن را به چاپارخانه دوم می‌برد و باز تسلیم چاپاری می‌كند. بدین منوال شب و روز چاپارها در حركت اند و اوامر مركز را به ایالات می‌رسانند. راجع به سرعت حركت چاپارها مورخ مذكور گوید كه نمی‌توان تصور كرد كه جنبنده‌ای سریعتر حركت كند….

گزنفون

تاسیس چاپارخانه‌ها را به كوروش بزرگ نسبت داده و گوید كه برای تعیین مسافت چاپارخانه‌ها از یكدیگر تجربه كردند كه اسب در روز چقدر می‌تواند راه برود بی اینكه خسته شود و آن را میزان قرار دادند. اگر هم این گفته اغراق باشد، مسلم است كه كسی نمی‌تواند به سرعت چاپارها حركت كند.

در دوره سلطنت حكومت‌های اشكانی و ساسانی و بعد از اسلام نیز چاپارخانه‌ها برای دستگاه‌های دولتی اهمیت بسیار داشته‌اند و چاپارها علاوه بر انجام مراسلات، چشم و گوش حكومت نیز بوده‌اند و اخبار گوناگون را از نقاط مختلف به مركز انتقال می‌دادند. «در دوره قاجاری مسافران ترجیح می‌دادند كه در چاپارخانه‌ها اقامت كنند چون اطاق‌های آن تمیز تر از اطاق‌های كاروانسرا بوده. چاپارهای این دوره در مقابل دریافت وجهی مسافران را به مقصد می ‌رساندند.

موزه پست میبد-BgEEu6aVZD

معماری چاپارخانه میبد

چاپارخانه های بسیاری در ایران وجود داشته اند كه برای ساخت آن ها از خشت و گل استفاده می شده است اما بنابر هر دلیل در حال حاضر تعداد كمی از آن ها باقی مانده و یكی از آنها همین چاپارخانه ی قدیمی است كه در كناری كاروانسرای میبد واقع شده است و آن طور كه از ظاهرش مشخص است نسبتا سالم است و دارای برج و بارو برای محافظین است كه تامین امنیت افراد داخل چاپارخانه را بر عهده دارد. این ساختمان‌ ها به تبعیت از سایر ابنیه فلات مركزی ایران، دارای یك حیاط مركزی است و آخورها در دورتادور حیاط آن واقع شده است.

در سه طرف پشت آخورها اصطبل هایی قرار داده شده است كه در زمستان ها و شب ها اسب ها و دیگر چهارپایان را در آن جا نگهداری می كردند.

بین حیاط و جبهه ورودی ساحتمان اطاق هایی برای اقامت مسافران قرار داشت كه تقسیم بندی فضا و شكل كالبدی چاپارخانه ها نیز همانند كاروانسراها نیز بوده است. این مجموعه علاوه بر ‌اینكه جای مناسبی برای استراحت چاپارها بود نیز از آنها در فضای داخلی ساختمان در مقابل شرایط نامساعد اقلیمی نیز محافظت می كرده است؛

در داخل چاپارخانه ‌ها یك محیط زیست اقلیمی كوچك و مستقل وجود دارد و شرایط محیطی داخل بنا را در مقابل نوسانات بسیار زیاد درجه حرارت و باد و طوفان معصون نگه می داشته است. با ورود اتومبیل و همچنین سیستم پست‌های جدید، عملكرد سنتی چاپارخانه‌ ها و در نتیجه كالبد فیزیكی آنها رفته رفته از بین رفت و به طوری كه در حال حاضر تنها خرابه هایی از آن ها باقی مانده است.

خشت و گل از جمله اصلی ترین مصالحی بوده اند كه برای ساخت این بنا به كار برده شدهاست و در قسمت هایی از سردر ورودی، پشت بام و پای دیوارهای داخل حیاط آجرهایی نیز به كار برده شده است. از تزئینات مشهود در این بنا می ‌توان به نمای آجری سردر ورودی آن و كنگره‌ های بالای حصار چاپارخانه نیز اشاره كرد

موزه پست میبد-uXB6xlYSYx

ثبت چاپارخانه میبد در فهرست آثار ملی

همانطور كه گفتیم با دایر شدن اداره پست امروزی و پیشرفت روز افزون ارسال نامه ها و كالاها بین شهرها و كشورها دیگر چاپارخانه های اهمیت خود را در جوامع شهری از دست دادند و در حال حاضر تنها ویرانه ای از آن ها باقی مانده كه با مساعدت سازمان میراث فرهنگی تعدادی از آن ها نظیر چارخانه میبد مرمت شده اند و از آن ها به عنوان جاذبه های گردشگری مورد استفاده دارند. این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۶۷ به‌ عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در حال حاضر ماكت‌ های بسیار زیبایی از پستچیان قدیمی و اسبانی كه نگهداری می‌كرده اند به همراه تمبرهای قدیمی، وسایل پست قدیم و اسناد و تصاویر تاریخی مربوط به پست نگهداری می‌كنند. پیشینه این روش به زمان هخامنشیان می‌رسد و این قدیمی‌ ترین شیوه پست در جهان است؛ از این رو ایرانیان را مخترع پست می‌دانند

موزه پست میبد-SRxNegUtZc

نحوه دسترسی

آدرس :میبد – بلوار قاضی میر حسین

ساعات بازدید :۹-۱۴ و ۱۶-۲۰

تعطیلی هفتگی : ندارد