بازی محلی اش تی تی

بازی محلی اش تی تی كه به بازی كبدی (زو) شبیه است، ویژگیهای منحصربه‌فرد خود را هم دارا است. اش تی تی یكی از بازیهای محلی ایران است كه به ویژه در خوزستان و شوشتر هوادار زیادی دارد. اش تی تی درگیلان «شیرین دودو» در سیستان و بلوچستان كبدی و درخراسان و گلستان و مازندران و گلپایگان به «زو» مشهور است.بازیكنان دودسته‌اند و میدان بازی را به دو قسمت تقسیم می‌كنند، دو گروه آن‌ها روبه‌روی‌هم می‌ایستند، سپس گاهی با قرعه و گاهی با رضایت طرفین، یك نفر با گفتن «اش تی تی» به‌طرف گروه مقابل می‌آید و باید یكی از افراد گروه مقابل را بزند و برگردد و دسته حریف سعی دارد او را دستگیر كند. اگر او طرفین حریف را با دست زد و دستگیر نشد، آن‌ها كشته محسوب می‌شوند و باید كنار میدان بایستند. اگر در این فاصله گروه حریف او را گرفت و نتوانست خود را رها كند و یا از گفتن اش تی تی خسته شد بازی را باخته است و نوبت بازی گروه دوم است.

در زندان‌های سیاسی پیش از انقلاب (به ویژه زندان قصر)، اش تی تی از جمله بازیهای زندانیان سیاسی بود كه غروب هر جمعه انجام می‌شد اگرچه مقامات زندان قصر از آن تعبیر خاص نموده و گاه مانع می‌شدند.

نحوه بازی اش تی تی

بازی كنان به دو گروه مساوی تقسیم و هر گروه دریك نیمه زمین قرار می‌گیرند. به نوبت از هر گروه یك نفر با گفتن اش تی تی با یك پا بدون اینكه نفس تازه كند داخل زمین گروه مقابل می‌شود. بازیكن پیش از آنكه نفس تازه كند باید با بازیكن مقابل با دست تماس پیدا كند و اگر دست بازیكن اش تی تی كنان به او بخورد باید از بازی خارج شود.

در بازی اش تی تی دو گروه یارگیری می‌كردند و دو طرف می‌ایستادند. (هر طرف حدود ۱۰ نفر یا بیشتر) بعد یكی می‌بایست یك نفس بیاید و با ادای ممتد كلمه اش… تی… تی… هر چند نفر از طرف مقابل را كه می‌تواند بزند و در برود و ضمناً مواظب باشد در تله نیفتدو او را طرف مقابل نگیرد. اگر صف مقابل می‌توانست او را می‌گرفت و از دور خارج می‌كرد. بازی دوباره از طرف صفی كه برنده شده بود ادامه می‌یافت… این بازی مانند كشتی است و زور نگه داشتن خود و دیگران و كشیدن را می‌طلبد و بازی نفس گیری است.

در گذشته اش تی تی را اغلب در كنار رودخانه و همراه شنا كردن انجام می‌دادند تا گرفتن افراد (به دلیل لباس نداشتن و لیز بودن) سخت‌تر شود.

در ساحل شنی رودخانه یك خط دراز به طول ۳ متر یا بیشتر می‌كشیدند و دو گروه چند نفره می‌شدند. یك گروه این سوی خط و دیگر گروه طرف دیگر خط می‌ایستادند. بازی با حمله یكی از نفرات یك گروه به سمت نفرات گروه دیگر آغاز می‌شد ولی به محض اینكه پای نفر مهاجم از خط رد می‌شد و به میدان حریف می‌رسید باید كلمه اش تی تی را با صدای بلند و بدون مكث می‌خواند. اگر صدایش قطع شده بود سوخته بود و از زمین كنار می‌رفت. مهاجم باید یكی از نفرات حریف را به داخل زمین خود بكشد قبل از اینكه صدایش قطع شود. اگر كشید، آن نفر كشیده شده سوخته است و بیرون می‌رود.

در زمان كشیدن یار حریف، بقیه می‌توانند به كشیده شده كمك كنند و نگذارند او را ببرد ولی هر كس به مهاجم دست زد اگر مهاجم برنده شده در این گیر ودار او هم می‌سوزد… موقعی بازی تمام می‌شود كه تمام نفرات یك تیم سوخته باشند یعنی زمین را ترك كنند.

جدا از اهواز، آبادان، خرمشهر، سوسنگرد آغاجاری و شوشتر، بازی اش تی تی در «اشكنان» (از شهرهای قدیمی كه زیر مجموعه شهرستان لامرد در استان فارس)، از قدیم مرسوم بوده و هنوز طرفداران بسیار دارد.