جاذبه های تاریخی قصرشیرین بسیار باارزش و گرانبها هستند . با ماهمراه باشید تا بیشتر با قصر شیرین آشنا شوید .شهرستان قصرشیرین با جمعیت ۱۹۸۲۱ نفر در سال ۸۵ از شهرستانهای استان كرمانشاه ایران است. مركز این شهرستان شهر قصرشیرین است كه در ۱۶۶ كیلومتری غرب شهر كرمانشاه واقع شده است از سطح دریا ۴۰۰ متر ارتفاع دارد و سومار دیگر شهر آن است. شهرستان قصرشیرین از شمال و غرب به كشور عراق از جنوب به استان ایلام از شرق به شهرستان های سرپل ذهاب و گیلانغرب محدود می شود. شهرستان قصرشیرین بر سر راه اصلی تهران بغداد قراردارد. مشهورترین آثار باستانی آن چهارطاقی و عمارت است.از دیگر بناهای تاریخی آن كاروانسرای شاه عباسی و قلعه جوامیر هستند. مردم قصرشیرین كرد زبان هستند .
قصرشیرین از شهرهای قدیمی و تاریخی استان است و بنای آن را در آثار تاریخی و ادبی به خسرو پرویز نسبت می دهند وی در زمان پادشاهیش باغی وسیع با قصرهایی دلپذیر كه متناسب با آب و هوای زمستان این ناحیه بود در این شهر بنا نهاد .
مراكز دیدنی : چهارقاپو ، كاخ ساسانی خسرو ، حوش كری ، كاروانسرای قصرشیرین ، نهرشاه گدار
قصر شیرین به دلیل نخل‌های بلند و همچنین محصولات متنوع كشاورزی مورد توجه بوده‌است. این شهر از دیرباز مكانی برای هم زیستی اقوام مختلف كرد، و مذاهب مختلف ازقبیل (یارسان، شیعه، سنی، یهودی، مسیحی و بهائی) بوده‌است. لازم به ذكر است در اطراف قصر شیرین منابع نفت نیز وجود دارد.
علت نامگذاری این ناحیه به قصر شیرین، احداث كاخی برای شیرین، همسر مسیحی خسرو پرویز در این محل بوده‌است.
قصر شیرین از شهرهای قدیمی و تاریخی استان كرمانشاه است و بنای آن را در آثار تاریخی و ادبی به خسرو پرویز نسبت می‌دهند وی در زمان پادشاهیش باغی وسیع با قصرهایی دلپذیر كه متناسب با آب و هوای زمستان این ناحیه بود در این شهر بنا نهاد. پس از حمله عرب ها به امپراتوری ساسانیان، قصرهای خسرو پرویز به كلی ویران گشت. تا سال ۱۲۷۰. ق(برابر با ۱۸۵۳ میلادی)، قصرشیرین قصبه كوچكی بیش نبود.
ابودلف مسعر بن المهلهل الخزرجی در آغاز سده چهارم هجری قصرشیرین را به صورت شهری «دارای ساختمان های بلند و عظیم» كه «دید انسان از تعیین ارتفاع آن عاجز، و فكر از پی بردن به آن قاصر است» توصیف كرده است. اما یعقوبی در سال ۲۸۷ قمری از ویرانه های قصر یاد می كند و ابن اثیر از تخریب بیشتر آن در طی زلزله ای در سال ۳۴۵ قمری خبر می دهد.حمدالله مستوفی در قرن هشتم هجری و در سال ۷۴۰ قمری (۱۳۴۰ میلادی) قصرشیرین را دارای هوایی بد و دارای بادهای سموم عنوان می كند و كاخ شیرین را «اندكی معمور» می نامد.
با آغاز جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۵۹ قصر شیرین نخستین شهر از ایران بود كه توسط ارتش بعث عراق تسخیر شد. ارتش عراق با ورود به شهر به تخریب شهر پرداخت، چنانكه تمامی ساختمان‌های شهر در مدت كوتاهی ویران گشت و تنها یك ساختمان باقی‌ماند كه به عنوان مقر نیروهای بعثی مورد استفاده قرار می‌گرفت. آثار تاریخی شهر نیز همگی مورد تخریب قرار گرفتند. اگرچه قصر شیرین در روز ۲۰ فروردین ۱۳۶۰ از نیروهای عراقی بازپس گرفته شد، اما بازسازی آن تا پایان جنگ انجام نشد. پس از پایان جنگ در سال ۱۳۶۷ اهالی شهر مجدداً به بازسازی شهر پرداختند و شهر را از نو بنا كردند. همچنین تعدادی از مردمان قصرشیرین در شهرستان ایوانغرب ساكن می‌باشند.
كاروانسرای قصرشیرین
این كاروانسرا در داخل شهر قصرشیرین قرار دارد كه متأسفانه در اثر حملات عراق آسیب زیادی دیده و تنها قسمت ورودی آن باقی مانده است ولی در سال های اخیر میراث فرهنگی اقدام به بازسازی آن نموده است. این كاروانسرا نیز از نظر پلان تا حدودی شبیه كاروانسراهای صفوی بیستون و ماهیدشت می باشد بطوریكه دارای ورودی طاق داری درضلع جنوبی بناست كه در هر طرف ورودی سكویی دراز ایجاد شده است . پس از ورودی ، هشتی گنبد داری قرار دارد كه از طریق آن می توان وارد حیاط مركزی شد . در چهار طرف این حیاط ، ایوانهای بزرگی با طاق جناغی قرار دارد . همچنین در اطراف ضلع حیاط مركزی تعدادی اتاق ساخته شده است در جلو هریك از این اتاق ها ایوان كوچكی و در پشت اتاق ها ، اصطبل های درازی احداث شده است . این كاروانسرا به وسیله لاشه سنگ و آجر ساخته شده است . حتی در برخی از قسمت‌های آن از جمله ورودی ، از آجرهای بناهای ساسانی نیز استفاده كرده اند . هم اكنون موزه مردم شناسی در این كاروانسرا دایر است.
آتشكده چهارقاپی
چهار قاپو یا چهار قاپی به معنی چهار در ، از جمله آتشكده های زمان ساسانی در شهر مرزی قصرشیرین است . آتشكده چهار باغی از نوع آتشكده هایی است كه دارای دالان طواف بوده ولی متأسفانه در اثر مرور زمان رواق آن فرو ریخته است ولی با این وجود در برخی از قسمت ها آثاری از آن دیده می شود . این آتشكده عبارت است از اتاقی مربع شكل به ابعاد ۲۵*۲۵ متر كه دارای سقفی گنبدی شكل به قطر ۱۶ متر بوده ولی متأسفانه اكنون اثری از آن باقی نمانده است و تنها بقایای گوشواره ها در چهار گوشه آن دیده می شود . این اتاق مربع شكل دارای چهار درگاه ورودی است كه به رواق اطراف فضای مركزی منتهی می شوند . در اطراف این بنا مجموعه اتاق ها و فضاهایی وجود دارد كه بخش هایی از آنها در نتیجه كاوش های باستان شناختی سال های اخیر شناسایی شده است . این بنا با استفاده از مصالح محلی از قبیل لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده است . البته گنبد بنا آجری بوده است .
اگرچه اكثر باستان شناسان این بنا را آتشكده ای از زمان خسرو پرویز پادشاه ساسانی می دانند ولی برخی نیز آن را كاخی از همان زمان می دانند.
كاخ خسرو
در حاشیه شمالی شهر كنونی قصرشیرین و در نزدیكی آتشكده چهار قابی ، ویرانه‌های قصر خسرو پرویز دیده می شود كه امروزه به صورت تلی از خاك در آمده است . این بنا بر روی مصطبه ای به ارتفاع ۸ متر ایجاد شده است . این بنا در جهت شرقی ـ غربی به ابعاد ۹۸*۲۸۵ متر ساخته شده كه راه ورود به داخل بنا از طریق پلكان دو طرفه ای بوده است . در قسمت شرقی بنا ، تالار ستون مستطیل شكلی وجود دارد كه سقف آن به وسیله طاق های آجری پوشش داده شده است . در پشت تالار ، اتاق گنبد دار بزرگی ساخته شده كه راه ورود به آن از طریق درگاهی است كه در قسمت غربی تالار ایجاد شده است .
در دو طرف شمال و جنوب كاخ خسرو اتاق گنبد دار ، اتاق های مستطیل شكلی وجود دارد كه از طریق اتاق گنبد دار قابل دسترسی بوده اند . همچنین در پشت اتاق گنبد دار ، حیاطی مربع شكل با رواق ستون دار قرار دارد كه ابعاد آن ۲۷*۲۷ متر می باشد . دور اطراف این حیاط ستون دار را اتاق های متعددی فرا گرفته است . در قسمت غربی حیاط نیز ایوانی ساخته شده است كه از طریق درگاهی به حیاط دیگر كاخ منتهی می شود . در اطراف این حیاط‌ها نیز مجموعه اتاق ها و اصطبل ها قرار گرفته است .
در قسمت شمالی تراس ، چندین خانه به صورت یك مجموعه وجود دارد . اسكار رویتر اظهار می كند خانه هایی كه در قسمت مركزی عمارت قرار دارند احتمالاً حرم پادشاه را شكل می دهند و خانه های واقع در بیرون ساختمان مكانی برای پذیرائی میهمانان بوده است .
در مورد این كاخ ، مورخین و جغرافی نویسان ایرانی و عرب هر كدام مطالبی نوشته‌اند ، اكثر اینها اظهار می كنند كه این كاخ توسط خسرو پرویز در میان باغ وسیعی ساخته شده كه حیوانات وحشی با كمال آزادی در این مكان می زیسته اند و آب فراوانی از رودخانه الوند در جدولی مرتفع به این باغ وارد می گشته است . با قوت این كاخ را جزء عجایب جهان به شمار آورده كه در سال ۶۲۸ میلادی توسط هراكلیوس ویران شده است.
