میدان شهرداری رشت مربوط به دوره پهلوی است و در رشت، میدان شهرداری واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۶ آذر ۱۳۵۶ با شمارهٔ ثبت ۱۵۱۶ بهعنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ساختمان شهرداری و برج ساعت آن كه نماد شهر رشت میباشد و نیز موزه پست و ساختمان قدیمی هتل ایران میباشد. مجموعه بناهای میدان شهرداری رشت در اوایل سلطنت رضا شاه پهلوی (۱۳۰۴-۱۳۲۰ ه. ش) احداث شدهاست. برج ساعت شهرداری كه نماد شهر رشت محسوب میشود، به هنگام وقوع زلزله مهیب و ویرانگر گیلان در سال ۱۳۶۹ آسیب دیده بود كه چندی بعد به صورت سابق بازسازی گردید.
بر طبق خبر درج شده در روزنامه پرورش شماره ۱۳۵ چهارشنبه اول تیر ماه ۱۳۰۵، اداره بلدیه رشت در این تاریخ به ساختمان نوساز خود انتقال یافت. ساختمانی كه با الهام از معماری نئوكلاسیك اروپا به ویژه معماری سنت پیترزبورگ روسیه و توسط معماران ایرانی مقیم رشت ساخته شد و هماكنون نیز پس از گذشت ۷۵ سال مقر شهرداری رشت است.اجرای موزیك زنده بهطور روزانه در صبحگاه و مناسبتها توسط گروه اركستر شهرداری رشت رو به روی درب شهرداری داخل محوطه میدان و در محوطه مخصوص گروه اركستر از ویژگیهای بی نظیر شهرداری رشت است.زنگ ساعت مجموعه در هر ساعت برابر با عدد ساعت و هر نیم ساعت یك زنگ به صدا در میآید.

كاخ شهرداری رشت
شهرداری رشت یك نهاد عمومی اما غیردولتی است كه در شهر رشت تاسیس شد. این شهرداری پس از شكلگیری مشروطیت در ایران و با تصویب قانون بلدیه در سال ۱۲۸۶ شمسی رسما تاسیس شد و در زمره اولین بلدیههای ایران قرار گرفت. تا پیش از تصویب قانون بلدیه اداره شهر بر عهده انجمن بلدیه رشت بود.
كاخ شهرداری رشت یا عمارت شهرداری رشت ساختمانی است كه بین سالهای ۱۲۸۶ تا ۱۳۰۵ شمسی به دستور ادارهی بلدیه رشت، در ضلع غربی میدان شهرداری در شهر رشت با الهام از معماری سن پترزبورگ توسط آرتم سرداراف معمار ارمنی-آلمانی مقیم رشت ساخته شد و از آن زمان تاكنون به عنوان ساختمان شهرداری رشت مورد استفاده قرار گرفتهاست. امروزه با تقسیم شهر رشت به ۵ منطقه، این بنا به عنوان شهرداری مركزی شهر رشت محسوب میشود. ساختمان شهرداری رشت در مركزیترین نقطهٔ رشت و در مجموعه میدان شهرداری، منطقه ۱ این شهر واقع شدهاست.DSC_0017
در زمان تصدی حاج میرزا خلیل آقا، ساختمان كنونی شهرداری رشت هنوز ساخته نشده بود و اداره بلدیه در محل ساختمان «خوشتاریا» مستقر بود. اما واهانیان كه مقالات بسیاری در زمینههای تاریخ شهر رشت در نشریات معتبر كشور نوشته در بارهی چگونگی ساختن عمارت تاریخی شهرداری رشت میگوید: «در پاییز سال ۱۳۰۲ كلنگ این ساختمان به زمین زده شد و در چهارم اردیبهشت ۱۳۰۵ ساختمان تكمیل شده به وسیلهی آرتم سرداراف كه مهندس بلدیهی رشت بود تحویل داده شد و افتتاح گردید. ادارهی بلدیه از اول فروردین ماه سرداراف را به سمت مهندس بلدیه رشت با ماهی هفتاد تومان حقوق استخدام كرد كه هفتهای سه روز در بلدیه شعبه ساختمان (یعنی واحد عمران) حاضر و وظایف خود را ایفا كند.»
كاخ بلدیهی رشت (شهرداری رشت) روز چهارم اردیبهشت ماه ۱۳۰۵ به مناسبت تاجگذاری پهلوی اول افتتاح شد و در سال ۱۳۰۸ با آگهی كردن در روزنامهها برای طرح جاگذاری ساعت روی ساختمان دیدهبانی شهرداری رشت اقدام گردید.

مقبرهی ابوجعفر
زمین ساختمان بلدیه پیش از ساخت عمارت، تپه بود. روی این تپه هم بقعهای به نام آقاسیدابوجعفر قرار داشت كه این بقعه پس از ساخت عمارت، به حیاط عمارت شهرداری منتقل شد.DSC_0021
هتل ایران
هتل ایران مربوط به دوره پهلوی و در رشت، میدان ضلع شمالی شهرداری واقع شده است. این اثر در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهی ثبت ۳۴۹۹ بهعنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
