حسینه جاجرمی های بجنورد بنایی‌ست مربوط به اواخر دوره قاجار با حیاطی مركزی كه اتاق‌ها دورتادور حیاطش قرار گرفته‌اند. چیزی كه باعث تمایز این بنا می‌شود، آجركاری‌ها، مقرنس‌كاری‌ها و كتیبه‌های گچ‌بری‌ایست كه باعث شده این بنا در شمار قشنگ‌ترین بناهای بجنورد قرار بگیرد.حسینه جایی عمومی برای عزاداری و تعزیه در ماه محرم است، در این ماه خیلی از مردم در حسینیه ها دور هم جمع و به عزاداری مشغول می شوند.
از دیرباز مردم ایران در ماه محرم به عزاداری و تعزیه مشغول می شوند كه با استقبال زیاد مردم روبرو می شود برای همین در شهرها حسینیه هایی ساخته شده كه تعدادی از آن ها با قدمت طولانی و معماری جذابشان امروز به جاذبه های تاریخی و تماشایی شهرها تبدیل شده اند. برای ساخت بیشتر حسینیه ها از معماری ساده ای استفاده می شود تا فضایی سرپوشیده برای گردهمایی های مذهبی به وجود بیاید. حسینیه ها بر عكس مساجد معمولا به صورت منفرد ساخته می شوند اما گاهی در نقاط مختلف ایران به حسینیه هایی بر می خوریم كه در مجموعه ای شامل باغ، حمام، بازارچه و … ساخته شده اند. در تعدادی از شهرهای مذهبی مهم در حسینیه ها از مسافران و زائران هم پذیرایی می شود.
در شهر بجنورد، مركز استان خراسان شمالی هم حسینیه ای تاریخی ست كه یكی از تماشایی ترین جاذبه های دیدنی بجنورد به شمار می رود و برای طراحی آن از معماری سنتی بینظیری استفاده شده است. قدمت این حسینیه به اواخر دوره قاجار برمی گردد و با تاریخچه ی بلند خود یكی از زیباترین بناهای تاریخی را خلق كرده است. در این حسینیه كتیبه ای هست كه طبق اطلاعات حك شده بر روی آن، استاد غلامرضا بنا یزدی این حسینیه را ساخته است. برای رسیدن به این بنا باید به مركز شهر بحنورد بروید، اینجا بافتی تاریخی دارد كه تماشای معماری سنتی آن جالب توجه است. با رفتن به خیابان طالقانی شرقی و كوچه جاجرمی ها این حسینیه به خوبی مشخص است.
اهالی شهر بجنورد در زمان های گذشته در شب های محرم برای عزاداری به این حسینیه می رفتند و مراسم نوحه خوانی و عزاداری را هر چه باشكوه تر برگزار می كردند. این حسینیه از نظر مذهبی و تاریخی از اهمیت زیادی برخوردار است و باید قسمت های مختلف آن مورد مرمت و بازسازی قرار بگیرد. در ابتدا اینجا خانه ای بوده كه صاحبش آن را به حسینیه وقف كرده است. مساحت حسینیه جاجرمی ها ۶۰۰ متر مربع است و پلان آن مربعی شكل می باشد.
معماری حسینیه جاجرمی
حسینیه جاجرمی در دو طبقه در ضلع شرقی و غربی بنا شده و برای ساخت طاق ها از سه نوع هلالی ساده، كلیل و قوس تیزه دار استفاده شده است. طبقه همكف این بنا از طبقه ی بالایی قدمت بیشتری داشته و اینطور كه مشخص است مسكونی بوده است. طبقه ی بالایی از جهت سازه ای بر روی طبقه پایینی انطباق ندارد و مراسم مذهبی در آن برگزار می شده است. در بنا از پوشش هایی استفاده شده كه از نوع تخت و طاقی به شمار می روند.
در طبقه اول این بنا از پوششی به اسم قومی پوش استفاده شده كه به خوبی می تواند در برابر نیروهای عمودی مقاومت نشان دهد. برای چیدمان آجر هم تركیبی از صدفی و رومی بكار رفته است. این بنای سنتی پبا معماری درون گرا ساخته شده و سمت باز شدن در و پنجره ها به سمت حیاط است. با اینكه در بجنورد معماری درون گرا اصلا متداول نبوده و این جور طراحی بیشتر مخصوص مناطق گرم و خشك است. طبقه اول سه اتاق دارد كه در همه ی آن ها طاق نما به كار رفته است. همه ی این در و پنجره ها با چوب ساخته شده اند و قدمت آن ها با قدمت بنا برابر است. در اتاق وسطی طبقه ی اول لوحی به چشم می خورد كه وفق نامه بر روی آن ثبت شده است.
در این حسینیه یك هشتی هست كه متصل كننده ی ورودی حسینیه به حیاط مركزی است. در قسمت ورودی پله هایی هست كه به طبقه بالا منتهی می شود. اگر نگاهی به سقف هشتی بنا بیندازید سقف، پوشیده از قوس كلیل است. در جای جای مختلف بنا تزئیناتی شامل آجركاری، گچ بری، مقرنس ماری و كتیبه به كار رفته كه جذابیت خاصی به بنا داده اند.
یكی دیگر از جذابیت های این بنا ورودی های به سمت طبقه اول است كه در آن ها از مقرنس كاری های جذابی به كار رفته است و با اینكه سالیان سال از ساخت آن ها می گذرد ولی همچنان زیبایی خود از دست نداده اند. در زمان های گذشته در اتاق ها ۴ فرش دستباف پهن بود كه جذابیت اتاق ها را دوچندان كرده بودند. این حسینیه كه در لیست آثار ملی قرار دارد امروز به مركز آفرینش هنرهای سنتی و صنایع دستی تبدیل شده و از جاذبه های شهر بجنورد به شمار می رود. این بنای تاریخی در ۱۷ مرداد ماه سال ۱۳۸۳ با شماره سند ۱۱۰۵۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
آدرس: بجنورد، خیابان طالقانی شرقی، كوچه جاجرمی
