روستای ترخین آباد روستای بسیار زیبا از توابع بخش مركزی شهرستان اسدآباد در استان همدان ایران است كه فاصله آن با اسدآباد حدود ۳كیلومتر می باشد ودر شمال شرقی شهر اسدآباد و غرب كوه آلموقلاغ یا آلما قلاغ كه آن را آلما بولاغ هم می نامند واقع شده است. این روستای زیبا دارای ییلاقهای بسیار مصفایی می باشد از روستاهای نزدیك آن ملهمدر در قسمت بالای آن واقع شده و روستای بیاج (بیه) در غرب این روستا. این روستا در دهستان سید جمال‌الدین قرار دارد و براساس سرشماری مركز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۴۲۰ نفر (۱۲۸خانوار) بوده‌است.
معماری روستا
معماری ترخین آباد همان معماری رایج سایر دهات مناطق كوهستانی ایران می باشد و خانه ها در جهت شمالی دره و به اصطلاح رو به قبله -كه مناسب ترین نوع معماری منطقه كوهستانی و سرد ایران است – ساخته شده اند . در حیاط منازل علاوه بر آغل وانباری كه گاه به صورت زاغه و در زیر زمین كنده شده اند ، دستشویی ، آشپزخانه و تنور – (تنورسان گفته می شود)- نیز قرار دارد . در وسط اتاقك یا سكوی تنورسان ، تنور و در كنار آن اجاق گلی برای پخت و پز قرار دارد.گاهی در بعضی از تنورسان ها،تنور كوچكتر دیگری برای پختن گرده ۳ ساخته می شود . تنورسان معمولاً از كف حیاط بالاتر ساخته می شود و در سقف نیز سوراخی كه پاجه(باجه)نامیده می شود ، تعبیه شده تا هم دود تنور و اجاق به بیرون هدایت و هم نور مورد نیاز تأمین شود . اتاق های نشیمن در طبقه دوم قرار دارد كه معمولاً با دربهایی كوچك به هم مرتبط می باشند و برای گرم نگه داشتن در فصل زمستان ، معمولاً یكی از اتاقها كه طنبی نام دارد و در وسط آن تنوری كار گذاشته شده ، هم تنورسان و آشپزخانه است و هم نشیمن ، در واقع پس از پخت نان و گاه غذا ، كرسی روی تنور قرار می گیرد تا از گرمای آن نیز استفاده شود . جلو اتاقها نیز ایوانی قرار دارد كه با نرده های چوبی احاطه شده است . مصالح به كار رفته در ساخت خانه ها بیشتر سنگ ، خشت و گاه آجر با ملات گل می باشد و بر روی سقف ها نیز از الوار چوب صنوبر استفاده شده است كه برای جلو گیری از ریزش خاكِ سقف و ورود حیوانات موزی و خطرناك ، بر روی تیرها ، خار و خاشاك می ریزند .
موقعیت ده به شكلی ویژه است ، به گونه ای كه شیب كوچه ها و خانه ها ، گاه در جهت شمال به جنوب ، شرق به غرب و به عكس و گاه هموار است . در قسمتهایی كه شیب زمین زیاد است خانه ها بر دوش هم سوار شده اند و بام خانه های پایین دست ، با كف حیاط خانه های بالا دست یكسان است . در محله ی پایین ده ، «قلعه ی خان» قرار دارد كه دارای برج و باروی خاص می باشد . درست روبروی قلعه و برای دسترسی آسان حاكمان ، حمام عمومی قرار دارد . سقف این حمام كاملاً با كوچه همسطح بوده و درب آن از سمت شرق و در امتداد شیب كوچه و روبروی باغچه ای باز می شود۴ ،حمام قدیمی ترخین آباد ، دارای ورودی ، سربینه ، حوض آب سرد ، گرمخانه ، خزینه های آب گرم و سرد و…بوده وكاملاً – از لحاظ معماری- با سایر حمامهای سنتی كشور هماهنگی دارد .
اگر در فصل بهار و تابستان ، شب را در ترخین آباد سپری كنی ، علاوه بر نسیم روحبخش كه برگ درختان را به رقص و صدا در می آورد، با ستارگان تا سپیده دم بیدار مانده و به صدای شباویز(مرغ حق) گوش خواهی سپردو صبحگاهان كه از كوچه پس كوچه های ده و از كنار خانه های سنگی و خشتی عبور كنی ، بوی خاك نَمور را حس خواهی كرد كه زنان سخت كوش ده ، به مقدم خورشید عالمتاب ، كوچه ها را آب پاشی و جارو كرده اند و براستی اگر هنگام طلوع خورشید از كوچه ها عبور نمایی ، از آهنگ زیبای مشك زدن و كوبیدن لاوان (نَوَند) ۸ به دیواره ی داغ تنور و بوی نان و گرده تازه كه تا چند كوچه آن طرف تر هم می رود و ضربآهنگ دفینه ها برتار و پود قالیها ، به وجد خواهی آمد . اگر كمی بیشتر در كوچه ها و داخل خانه ها به گردش بپردازی ، علاوه بر مشاهده خانه های قدیمی ، صحنه هایی زیبا را خواهی دید از جمله : چوپانان آماده ی حركت به صحرا با سفره های قلمكار به پشت بسته ، باغبانان و كشاورزان سوار بر چهارپایان -كه توشه و كوزه های پر آبشان را در خورجین گذارده اند – كارگران بیل بدست كه كاه وگِل را به هم می آمیزند تا هم دیوارِخانه ها را جلا دهند و هم پشت بام خانه ها را برای فصل بارش آماده نمایند و همچنین زنان و دخترانی كه هریك به كاری مشغولند : از جمله پشم ریسیدن ، بافتن جوراب و شال وكلاه و … برای زمستان ، كیسه بافی و جاجیم بافی و در فصول مختلف به كارهایی از جمله پختن سمنو و شیره انگور ، شستن و كوبیدن گندم برای تهیه بلغور ، سفید كردن خانه ها با خاك سفید و تكه ای پارچه كه از اطراف تهیه كرده اند (گاه با خاك رُس و به رنگ قرمز ) و …
