قلعه كیقباد هرنج یكی از جاذبه های گردشگری طالقان می باشد كه در فاصله ۳ كیلومتری شمال غربی روستای هرنج بر فراز كوه قرار دارد و در ارتفاع ۲۹۰۰ متری از سطح دریا بر فراز كوه ساخته شده است. قلعه كیقباد مربوط به سده ۴ و ۵ هجری قمری است و در روستای هرنج از شهرستان طالقان واقع شده است. این اثر در تاریخ ۱۲ بهمن سال ۱۳۸۱ با شماره ثبت ۷۰۸۰ بهعنوان یكی از آثار تاریخی ایران به ثبت ملی رسیده است. سابقه ساخت قلعه كیقباد به دوره اسماعیلیه میرسد. اسماعیلیه یا باطنیه فرقهای از شیعه امامیه است. آنها در میان اهل سنت به «باطنیان» مشهور هستند و شیعه هفت امامی نیز نامیده میشوند.
قلعه كیقباد هرنج یادگاری از دوره اسماعیلیه است كه در طالقان برجای مانده است. از این قلعه تاكنون جز بقایای دیوارهایی از ملات ساروج چیزی برجای نمانده است. اسماعیلیان قلعههای خود را با اهداف خاص میساختند. دژهای اسماعیلی به آسانی قابل دفاع نبودند، اما موقعیت سوقالجیشی داشتند. قلاع مذكور در مكانهای دورافتاده برپا میشدند تا از دشمنان فراوانی كه دائما آنها را مورد حمله قرار میدادند، دور باشند و با اطمینان بتوانند مبارزات و حملات خود را سازماندهی كنند. قلاع اسماعیلیه از پشتیبانی خوبی نسبت به هم در وقوع حملات دشمن (بر علیه حكومت عباسیان) برخوردار بودند و یك نظام ارتباطی كارآمد را داشتند. جمعآوری و ذخیرهسازی آب در قلعهها در راس امور قرار داشت. اسماعیلیان این مهم را در قلاع خود با شیوههای پیشرفته آبرسانی مثل ایجاد آبانبار یا چاه در صخرهها حل میكردند. قلعه كیقباد نیز این خصوصیات را داشته است. مكان قلعه در جایی انتخاب شده بود كه از لحاظ آبرسانی خودكفا بود. كشت غله به منظور تامین ذخیره غذایی در اطراف قلعه صورت میگرفت.

قلعههای اسماعیلی كاركردهای مختلفی داشتند كه از جمله آنها میتوان به استفاده از قلعه برای زندان و ارگ حكومتی، خزانه دولتی، پناهگاه مخالفان و یاغیان، استفاده بهعنوان پناهگاه مردمی در مقابله با دشمنان، تامین امنیت شهرها و جادهها و برای دفاع از مرزها مورد استفاده قرار می گرفتند. اگرچه قلعه كیقباد بهعنوان یكی از قلاع رده پایین اسماعیلیان محسوب میشد و از قلاع اصلی آنها نبود، اما تمامی كاركردهای قلاع بزرگی چون قلعه الموت و قلعه قهستان و دیگر قلاع اصلی اسماعیلیان در قالبی كوچكتر در این قلعه و دیگر قلاع فرعی اسماعیلیه نیز به كار برده شده بود. قرار گرفتن قلعه روی بلندی، میتواند بهانهای باشد برای علاقهمندان به كوهنوردی و صعود سبك در روزهای پاییزی كه به این قلعه بروند و از فضای زیبای اطراف آن استفاده كنند. حدفاصل دیوار شرقی و غربی حدود ۱۰۰ متر و در وسط محوطه آثار یك حوض سنگی به چشم میخورد كه به احتمال زیاد برای جمعآوری آب باران و برف مورد مصرف بود.

سفالینههای جمعآوری آب باران و برف مورد مصرف بود. سفالینههای جمعآوری شده از سطح تپه به قرن پنجم هجری قمری تعلق دارد. در مسیر حركت به سمت قلعه كیقباد، نیم ساعت مانده به قلعه، مسیری سنگی قرار دارد كه عبور از آن كمی مشكل است. سالها پیش از این مسیر مصالح ساختن قلعه را بالا برده و در قلعه كار كردهاند. قلعه كیقباد مكانی است كه علاقهمندان به تاریخ میانه ایران و مشتاقان آثار معماری این دوره و طرفداران طبیعت و كوهنوردی را بیش از دیگران به خود جذب میكند. قرار گرفتن قلعه روی ارتفاع و بلندی، سبب میشود كه چشمانداز زیبا و جالبی را از بالای آن مشاهده كرد.
