در تاریخ قلمزنی ایران به قدمت ساخت آثار به جای مانده، هنرمندانی بوده‌اند كه با آفرینش آثار قلمزنی برگی از تاریخ فرهنگ و هنر و آرا و عقاید مردمان این مرز و بوم را، بسته به اوضاع فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی روزگار خود، بر پهنه تاریخ رقم زده‌اند و به نسل پس از خود انتقال داده‌اند و با خلق آثار گرانبها یادگارهای ارزنده‌ای از خود به جای گذاشته‌اند، به گونه‌ای كه آثار آنها در هر دوره‌ای سرآمد هنرهای قلمزنی در جهان بوده است. سراسر موزه‌‌های ایران و جهان گویای تلاش و زحمات آنان است و بحث دربارهٔ آن آثار ارزنده فرصت دیگری می‌طلبد.
استاد محمدتقی ذوفن
مرحوم استاد محمدتقی ذوفن در شهر اصفهان متولد شد و از سن دوازده سالگی به فراگیری هنر قلمزنی پرداخت. نخستین استاد و مشوق وی، عمویش حاج حسنعلی قلمزن از اساتید معروف زمان خود بود. استادش هنرمند ماهر و چیره‌دستی بود و چون اشتیاق محمدتقی را به هنر قلمزنی دریافت به حمایت و راهنمایی و تعلیم او پرداخت. مرحوم محمدتقی علاقهٔ وافری به ابنیه ارزشمند تاریخی و هنری ایران چون بناهای عالی‌قاپو، مسجد امام اصفهان و مسجد شیخ لطف الله داشت و به طراحی و قلمزنی این آثار همت گماشت.
مینیاتورهای رضا عباسی از ایده‌آل‌های ایشان بود. به نظر استاد هنر قلمزنی از دیرباز در ایران مرسوم بوده و در زمان صفوی به نقطه اوج خود رسیده است. ذوفن دوره قاجار را افول هنر قلمزنی می‌داند. به گفته او قلمزنی پس از صفویه دیگر گامی به جلو برنداشت، در همان حد متوقف شد و گاه به قهقرا رفت. وی معتقد بود زمانی كه ابتكار و خلاقیت از یك در بیرون می‌رود، تقلید از در دیگر وارد می‌شود، و اگر هنر قلمزنی را درنیابیم سقوط تدریجی آن به مرگ قطعی منجر می‌شود.
استاد ذوفن در راستای اعتلای هنر قلمزنی نهایت توان خود را به كار بست و طرحها و تكنیك قلمزنی دوران پیش از اسلام، به ویژه زمان هخامنشی و ساسانی را زنده كرد. او شاگردان بسیاری را پرورش داد و اعتقاد داشت كه هنرمندان كهنه‌كار باید شگردها و ریزه‌كاری‌‌ها و ظرافت‌‌ها را به شاگردان و نوآوران فن بیاموزند و به همین سبب منزل خود را به آموزشگاه هنر قلمزنی اختصاص داد.
مرحوم استاد علی‌اكبر عین القضایی
مرحوم استاد علی‌اكبر عین القضایی فرزند علی عسگر كلوچه‌پز در سال ۱۲۸۹ ش در گذر صاحب جمع در شهرستان كرمانشاه به دنیا آمد. وی آخرین فرد از تبار هنرمندان قلمزن ماهر و با تجربه كرمانشاه است. پدرش در اوان كودكی وی را برای فراگیری هنر قلمزنی نزد مرحوم استاد حبیب‌الله خان سیم‌نگار فرستاد. سیم‌نگار از اساتید معروف و برجسته هنر قلمزنی در دیار غرب ایران بود. عین‌القضایی مدتی نیز از محضر استاد میرزا ابوالقاسم معتمدی كه از اساتید بزرگ طراحی و قلمزنی بود استفاده برد. استاد عین‌القضایی از سال‌های ۱۳۲۶-۲۷ ش در محلی در بازار كرمانشاه (دالان مسجد عمادالدوله) به كار قلمزنی پرداخت و هنوز به نقش آفرینی در این عرصه مشغول است، وی عمر پربار خود را در راه اعتلای این هنر سپری می‌كند، و با آثار ارزشمند خود در چندین نمایشگاه معتبر داخلی و خارجی شركت كرده است.
از جمله نمایشگاه‌‌های ایرانگردی و جهانگردی داخل كشور و برخی نمایشگاه‌‌های خارجی، از جمله نمایشگاهی كه در كشور قبرس برگزار شد، كه مورد تشویق وزیر بازرگانی این كشور قرار گرفت. وی آثار بسیاری به صورت تابلوهای بسیار زیبای قلمزنی برای هدیه به اماكن متبركه ساخته و اهدا كرده است. از جمله تابلوی نفیسی به مقبره متبركه حضرت زینب (س) در شام هدیه كرد و دو تابلوی زیبای دیگر هم ساخته كه یكی شمایل حضرت ابوالفضل العباس (ع)، و دیگری شمایل مبارك حضرت امام حسین (ع) است؛ كه هر دو اثر را برای اهدا به مقابر این بزرگواران ساخته است. از دیگر آثار ارزشمند وی تصویر دانشمند نامی ایران، ابوعلی سینا، نقش برجسته كتیبه بیستون، حجاری‌‌های طاق بستان و … را می‌توان برشمرد كه به شیوه‌ای بسیار زیبا و ماهرانه قلمزنی شده‌اند.
استاد محمود دهنوی
شادروان محمود دهنوی استاد چیره‌دست و ماهر قلمزنی از سرآمدان این هنر در سال ۱۳۰۵ ش در اصفهان به دنیا آمد، پدرش كشاورز بود و او را از سن هشت سالگی به فراگیری این هنر تشویق كرد. مرحوم دهنوی پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی، زیر نظر استاد كریم عتیقه‌چی مدت سه سال به یادگیری این هنر پرداخت. او ابتدا روی بوم‌‌های فلزی چون: مفرغ، ورشو و برنج كار كرد و دیری نپایید كه تحت تعلیم استاد رضا نایب‌پور درآمد و بر روی اشیای نقره به كار پرداخت. ذوق، اشتیاق و استعداد سرشار او سبب شد كه به زودی مهارت لازم را كسب و كارگاهی مستقل ایجاد كند.
اندكی بعد با خانواده راهی تهران شد و با ارشادات اساتید بزرگی چون مرحوم حسین مصورالملكی و علی كریمی در سال ۱۲۳۴ به اداره كل هنرهای زیبای كشور راه یافت و بیش از ۲۶ سال مدیریت كارگاه قلمزنی آن مركز را عهده‌دار بود.
در زمان شاگردی حاج مصورالملكی، طراحی را فرا گرفت و به سفارش ایشان به مطالعه نقوش بناهای تاریخی اصفهان پرداخت و با مطالعه و بررسی طرحها و نقوش ادوار گوناگون تاریخی، چون مفرغ‌های لرستان، هخامنشی، اشكانی، ساسانی، سلجوقی و صفوی به احیای نقوش اصیل هنر قلمزنی ایرانی همت گماشت و دریافت كه طرحها و نقوش این دوران سرشار از رمز و رازهایی است كه برای خلق آثار ارزشمند باید دقایق و ظرایف آنها را درك كرد. وی باور داشت كه یك هنرمند قلمزن ابتدا باید با تعمق به آثار گذشتگان بنگرد و با الهام از آثار و سبك‌‌های آنان در كار خود نوآوری و خلاقیت ایجاد كند. استاد دهنوی پس از بازنشستگی به تدریس قلمزنی و طراحی سنتی در مراكز آموزش عالی پرداخت. وی ده‌‌ها نمایشگاه در داخل و خارج كشور برپای داشت و در كشورهایی چون: بروكسل، بلژیك، مصر، تونس، امارات متحدهٔ عربی، هند، ایتالیا، انگلیس و آلمان به عرضه آثار خود پرداخت. بخش اعظم آثار وی در موزه‌‌های داخلی و گنجینه‌‌های شخصی در خارج از كشور نگهداری می‌شود.
استاد دهنوی با این كه كمتر به ساخت اشیا و بیشتر به آموزش قلمزنی می‌پرداخت اما، آثار وی ارزشمند، ممتاز و برجسته است، از جمله، آثار ارزندهٔ وی در نمایشگاه ۱۹۵۸ بروكسل به اخذ مدال نقره نایل شد. همچنین در سال ۱۳۶۸ ش از سوی سازمان صنایع دستی از یكی از آثار وی تمبر یادبود به چاپ رسید. استاد سرانجام در سال ۱۳۸۰ ش به دیار باقی شتافت.
استاد حسن خواجه شیرانی
استاد حسن خواجه شیرانی اهل اصفهان و متولد ۱۳۰۶ ش است. در سن هشت سالگی به فراگیری هنر قلمزنی پرداخت و محضر استادان بزرگی چون استاد صنایع پسند، اشرف‌زاده و دهنوی را درك و آموزش خود را تكمیل كرد. وی در سن ۲۲ سالگی به همراه استاد صنایع پسند كه غالباً به كشورهای خارجی به ویژه عتبات عالیات برای ساخت ضریح اماكن متبركه سفر می‌كرد، راهی كربلای معلا شد و در آنجا به مدت هشت سال مشغول ساخت و قلمزنی در ضلع سَمتِ قبلهٔ بارگاه حضرت سیدالشهدا (ع) شد.
پس از اتمام كار به اصفهان بازگشت و بعد از گذشت حدود یك سال عازم كربلا شد و به قلمزنی در ضریح مبارك مرقد موسی بن جعفر (ع)، و ضریح‌‌های متبرك مراقد حضرت ابوالفضل (ع) و حضرت علی بن ابوطالب (ع) در نجف، پرداخت. وی پس از بازگشت از كربلا در سال ۱۳۴۱ به درخواست رئیس كارگاه قلمزنی اداره هنرهای زیبا (استاد دهنوی) به كار دعوت شد و از اصفهان به تهران عزیمت كرد. استاد خواجه شیرانی پس از ۲۲ سال فعالیت به سرپرستی كارگاه قلمزنی و نقره‌سازی منصوب شد و تا زمان بازنشستگی (۱۳۷۳ ش) با همین سمت مشغول انجام وظیفه بود.
در این مدت در نمایشگاه‌‌های داخلی و خارجی (مانند مالزی و اسپانیا) شركت كرد و آثار خود را به معرض تماشای عام نهاد و آثارش مورد تحسین هنرمندان و علاقه‌مندان قرار گرفت. تعدادی از آثار ارزشمند استاد خواجه شیرانی در موزه‌‌های اصفهان، هنرهای ملّی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نگهداری می‌شود. استاد پس از بازنشستگی بار دیگر به كار قلمزنی در مركز هنرهای سنتی میراث فرهنگی دعوت شد و تا سال ۱۳۸۰ش به كار ادامه داد. از آن پس به دلیل كهولت سن و ناتوانی جسمی و بیماری آرتروز از كار بازمانده و در منزل به سر می‌برد. سفارش استاد به علاقه‌مندان هنر قلمزنی این است كه با وجود ذوق و استعدادی كه دارند به كسب اطلاعات مورد نیاز در دانشگاه بپردازند و سپس زیر نظر استادان برجسته به آموزش عملی این رشته پرداخته و تلاش كنند تا این هنر اصیل ایرانی پایدار بماند.
استاد احمد فیناستیان
استاد احمد فیناستیان در سال ۱۳۱۶ در شهر اصفهان در خانواده‌ای هنردوست دیده به جهان گشود. پیش از وی چهار برادر بزرگترش در كارگاه قلمزنی محمود فرشی‌زاده به كار قلمزنی مشغول بودند. وی كه كوچك‌ترین فرزند خانواده به شمار می‌رفت در سن هشت سالگی محضر استاد فرشی‌زاده را درك كرد و ۱۷ سال نزد وی به فراگیری هنر قلمزنی پرداخت، سپس به تهران آمد و مدت شش سال نزد استاد احمد شكوهی كارآموزی كرد و به مهارت رسید. بعد از آن با ایجاد كارگاه در خیابان ری تهران به كار مستقل قلمزنی پرداخت. به توصیه و راهنمایی مرحوم استاد دهنوی در سال ۱۳۴۶ ش به استخدام كارگاه‌‌های هنری وزارت فرهنگ و هنر وقت درآمد و زیر نظر وی به ساخت ظروف فلزی ادامه داد.
از این زمان تا سال ۱۳۵۳ ش كار را در كارگاه به صورت گروهی انجام داد او و هنرمندان دیگر طرح‌‌های استاد دهنوی را اجرا می‌كردند. از سال ۱۳۵۳ ش به بعد به اجرای كارهای انفرادی كه هویّت فردی ایشان در آنها نمایان است، پرداخت. فیناستیان از سال ۱۳۶۲ ش تاكنون به آموزش هنر قلمزنی در دانشگاهها و مراكز هنر قلمزنی اشتغال دارد و توانسته است شاگردان برجسته بسیاری را تعلیم دهد. وی در این سال‌ها در نمایشگاه‌‌های بسیاری شركت كرده و آثار ارزنده خود را به عموم معرفی كرده است.
وی در سال ۱۳۷۳ به سرپرستی كارگاه قلمزنی هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی كشور منصوب شد و تا زمان بازنشستگی (۱۳۷۹) به این كار ادامه داد. او توانسته است آثار بسیار زیبای هنر قلمزنی را خلق كرده و روانه موزه‌‌های داخلی و اماكن متبركه كند. از جمله آثار بسیار ارزشمند وی؛ جام پایه‌دار دو پوست مسی با خط نستعلیق از جنس نقره با مضمون آیة‌الكرسی، تابلوی ملائكه با آرم جمهوری اسلامی و گلدان برنجی با نقش سلجوقی است كه در گنجینه هنرهای سنتی میراث فرهنگی نگهداری می‌شود.
از دیگر آثار وی؛ تابلوی «بسم الله الرحمن الرحیم» بر سردر تالار آینه كاخ گلستان، لوستر باجار ۱۱۰ شاخه به نام مبارك حضرت علی (ع) با نقش و كتیبه یاعلی كه برای صحن مطهر حضرت رضا (ع) كار شده، جعبه قرآن از جنس برنج با خط نسخ، تابلو چهارده معصوم از جنس نقره و برنج كه در دفتر مقام معظم رهبری نگهداری می‌شود، و آثار بسیار دیگر است.
استاد محمدرضا پوشیده نامجو
استاد محمدرضا پوشیده نامجو در سال ۱۳۲۲ در شهرستان رشت به دنیا آمد و پس از مهاجرت به تهران در سن ۱۰ سالگی به فراگیری رشته قلمزنی روی آورد، چون دو برادر بزرگتر ایشان به قلمزنی اشتغال داشتند، علاقه وی به این هنر دو چندان شد و پس از فراگیری این هنر زیر نظر استادان؛ جواد و حسن علاقمندان، محضر استاد محمود دهنوی را درك و تجربیات خود را تكمیل كرد. در سن ۲۵ سالگی (سال ۱۳۴۷ ش) به استخدام وزارت فرهنگ و هنر وقت درآمد و در كارگاه قلمزنی زیر نظر استاد دهنوی و سایر اساتید كارگاه به اندوختن تجربه و كسب مهارت هنری پرداخت.
وی در سال ۱۳۶۴ ش به عنوان استادیار دانشگاه و از سال ۱۳۶۹ ش به عنوان استاد قلمزنی در دانشگاه‌‌های كشور به آموزش هنر قلمزنی پرداخت. پس از بازنشستگی (سال ۱۳۷۹ ش) از میراث فرهنگی كشور در دانشگاهها و مؤسسات هنری به آموزش این رشته مشغول شد كه تاكنون ادامه دارد. استاد نامجو در نمایشگاه‌‌های داخلی و خارج از كشور، از جمله كشور ژاپن، شركت كرد و آثار خود را در معرض دید عام قرار داد و آثارش مورد تحسین قرار گرفت.
از جمله آثار برجسته قلمزنی ایشان عبارت‌اند از تابلوهای قلمزنی منقوش به آیه شریفه وان یكاد، آیه‌الكرسی، آیه نور، سوره حمد و توحید، سوره یاسین، الم نشرح، لااله الاالله، به خط كوفی، اسماء الهی و شجره طیبه، چهارده معصوم، همچنین تابلویی از مس و برنج منقوش به نام پنج تن آل عبا و آیاتی از آخر سوره مباركه فجر و نام علی (ع). از جمله دیگر آثار ارزشمند وی ۷۲ لاله با نام شهدای كربلا، تابلویی منقوش به آیه‌ای از سورهٔ مباركه انشراح و اسماء مبارك چهارده معصوم روی مس، برنج و نقره كه یك كار گروهی است.
اثر دیگر ایشان كه به یاد دو فرزند شهید خود در دفاع مقدس و ۲۴ تن دیگر از شهدای جنگ تحمیلی قلمزنی كرده اثر منقوش به طرح لاله و اسامی شهداست كه آن را به یكی از مساجد تهران اهدا كرده است. استاد محمدرضا پوشیده نامجو در سال ۱۳۷۸ ش در هفتمین نمایشگاه قرآن كریم به عنوان خادم قرآن شناخته شده و مورد تجلیل قرار گرفت. از ابتكارات ایشان در هنر قلمزنی، به كارگیری و استفاده از قلم‌‌ها در اجرای خوشنویسی است.
استاد امیر ساعی
استاد امیر ساعی از ۹ سالگی به شاگردی مرحوم استاد لاهیجی درآمد و قلمزنی را نزد وی آموخت. در ۱۶ سالگی به طور مستقل قلمزنی را پی گرفت و راه پیشرفت و ترقی را در سایه ذوق، استعداد و تلاش بی‌وقفه به سرعت پیمود. اكنون حدود ۴۰ سال است كه اشعار، حكایات و داستان‌‌های باستانی را طراحی و با ظرافت وصف‌ناپذیری بر روی فلزات جاودانه می‌كند. وی تاكنون بیش از ۲۰ نمایشگاه در ایران و كشورهایی چون ژاپن، آلمان، امارات متحده عربی، اسپانیا، مكزیك، ایتالیا و … برگزار كرده است.
استاد مهدی علمداری
استاد علمداری در سال ۱۳۲۶ ش در شهر اصفهان متولد شد، قلمزنی را از ده سالگی فرا گرفت و نزد استاد محمد قلمی زاده كه تنها استادش بود هنر خود را تكامل بخشید. وی در زمینه هنرهای دیگر چون: نقاشی، مجسمه‌سازی با گچ و سنگ و طراحی فرش مهارت كافی دارد وی تاكنون در نمایشگاه‌‌های متعدد شركت كرده است.
استاد اكبر بزرگیان
استاد بزرگیان در سال ۱۳۳۴ در اصفهان به دنیا آمد، از كودكی به فراگیری كار هنری پرداخت و بدون بهره‌گیری از محضر هیچ استادی، كار هنری خود را رونق بخشید، سپس با اساتید برجسته‌ای همچون استاد علاقمندان و استاد دهنوی آشنا شد و از كارهای آنان الگو پذیرفت و از محضر آنان بهره كافی برد.
استاد اكبر صامتی
استاد صامتی در سال ۱۳۱۳ ش در شهر اصفهان به دنیا آمد و به تشویق پدربزرگش حاج حسین زركوب، كار دواتگری و حجم یا بدنه‌سازی را شروع كرد و در سال ۱۳۴۲ به دعوت اداره هنرهای زیبا در كارگاه نقره‌سازی مشغول شد. تهیه لوازم زیورآلات و آفرینش تندیس حیوانات به شیوه ساسانی از جمله كارهای هنری ایشان است.
استاد اصغر ختایی
استاد ختایی در سال ۱۳۲۸ ش در شهر تبریز به دنیا آمد و از دوران كودكی به فراگیری هنر پرداخت و راهی هنرستان تبریز شد و از محضر اساتید ایرانی و آلمانی كه در هنرستان آموزش می‌دادند، بهره جُست، استاد ختایی در طول ۳۰ سال گذشته در رشته‌‌های مختلف هنری چون: قلمزنی، طراحی، نقاشی، برجسته‌كاری، و… فعالیت داشته است.
استاد رضا قادران
استاد رضا قادران در اصفهان متولد شد و كار قلمزنی را از دوران كودكی فرا گرفت، وی آثار قلمزنی بسیار زیبایی خلق كرد. ویژگی‌‌های ممتازی در آثار او به چشم می‌خورد كه سبك او را از سایر اساتید متفاوت می‌سازد. در آثار وی مجموع ویژگی‌‌های اساتید بزرگی چون؛ محمود دهنوی، استاد حسین علاقمندان، استاد علی ظریفی، استاد امیر ساعی به وضوح دیده می‌شود. وی در نمایشگاه‌‌های داخلی و خارجی شركت كرده و آثارش را به معرض نمایش گذاشته است. لازم به یادآوری است كه در زمینه هنر قلمزنی گروه بسیاری از هنرمندان دیگر در كشور مشغول فعالیت هستند كه تنها به ذكر نام شماری از آنان برای آگاهی خوانندگان بسنده می‌شود.
از جمله استادان: مهدی ذوفن، عبدالرسول نباتی، محمد اسكندری، حاج علی پرورش، سید حسین جوزانی، منصور حافظ پرست، علی رمضانی، علی ساعی، علی ظریفی، على علاقمندان، حسین چوبانی، هراج مگردون، احمد قناعت، محمود گوهری، رضا نصیری، محمد نوایی، آوادیس هاكوپیان، حاج ابراهیم دایی‌زاده، حاج سید محمد عریضی، نصرالله مهذّب، سیدجلال اشرف‌زاده، محمود ثقفی، احمد شیربان، حسین نفری، حسن زمانی، سید مرتضی ذاكر، سید اسدالله ذاكر، احمدرضا احمدی، ابراهیم امین، نسرین حمزه‌لو، منیژه افرا، ندا حامدی، سبا جعفری، كورش قانونی، مهری فیناستیان و بسیاری دیگر.