جشن سیرسور جشن زیبایی ست كه امروزه كمتر نامی از آن در میان است اما شایسته توجه بیشتر است .جشن‌های ایرانی پیوندی ناگسستنی با طبیعت دارند، از این روی پیوسته شادابی و سرزندگی را برای مردمان به ارمغان می‌آورند.ایرانیان باستان توجه ویژه‌ای به زیست‌بوم، بهداشت غذا و غذا خوردن داشتند و بر اساس باورهای خود جشن‌های بسیار بر پا می‌داشتند. یكی از این جشن‌ها سیرسور یا جشن سیر بوده است.
«سیر سور» یا «جشن سیر» پیش و پس از اسلام در نواحی مختلف ایران در روز چهاردهم دی ماه برگزار می‌شد. به نوشته ابوریحان بیرونی در كتاب « آثارالباقیه»، ایرانیان جشن سیر یا «سیر سور» را در «روز چهاردهم» یا «روز گوش» از دی ماه برگزار می‌كنند.جشن سیرسور در چهاردهم دی هر سال برگزار می شد . در این روز اتفاقات بدی نظیر كشته شدن جمشید و غلبه دیوان بر انسان ها به وقوع پیوست . ایرانیان سیر را مظهر رفع بلا و مشقت می دانستند و برای رفع بلا در خوراك هاشان از سیر استفاده می كردند . به همین منظور در روز چهاردهم دی برای رفع شر و بدی جشن سیرسور را برگزار می كردند و در آن غذاهای متنوعی از سیر آماده و میل می نمودند . در این روز مردم خوراك‌های ویژه‌ای می‌پختند. در این خوراك‌ها از سیر و سبزی‌های دیگر استفاده می‌كردند و از خوردن چربی دوری می‌جستند .
در این روز سیر و سبزی را باگوشت پخته میخوردند و شراب می نوشیدند.و صورتی از خمیر،یا گل سرخ می ساختند و در فردای جشن سیر سور ، یعنی پانزدهم دیماه بالای در گاه منزل مینهادند. در چنین روزی جمشید كشته شد و دیوان غالب شدند و مردم برای رفع شر آنان با خوراك‌های‌شان سیر میخوردند تا آثار شر شیاطین رفع شود. از آن پس هر سال در این روز از دی ماه – این جشن را برپا می‌كردند. در تقویم ایرانی روز چهاردهم دیماه به نام «روز ملی تغذیه» نام‌گذاری شده است. انجمن تغذیه ایران، روز ۱۴ دیماه همزمان با سیرسور را به عنوان «روز ملی تغذیه و سلامت» نام‌گذاری نموده و برای این انتخاب از گروه تغذیه همه دانشگاه‌های كشور نیز نظرخواهی كرده است كه حدود ۹۰ درصد دانشگاه‌ها و دانشكده‌های علوم پزشكی با این انتخاب موافقت كرده‌اند. اگرچه این روز هنوز در تقویم ملی ایرانیان ثبت نشده است ولی انجمن تغذیه ایران هر ساله این روز را در جمع متخصصان تغذیه جشن می‌گیرد.
به نظر می‌رسد كه در این اسطوره مردم بر بنیان تجربه برای در امان‌ماندن از بیماری‌ها (دیوان) از خوردن خوراك‌های چرب پرهیز نمودند و برای بهره‌مندی از خواص سیر در درمان بیماری‌ها از جمله كاهش چربی خون همراه با غذای خود سیر مصرف نمودند.به روایت بیرونی، براساس سنتی كه میان برخی از به‌دینان (زرتشتیان) رایج است، در ۴ روز از هر ماه یعنی روزهای دوم (بهمن) و دوازدهم (ماه) و چهاردهم (گوش) و بیست و یكم (رام) از كشتن حیوانات و خوردن گوشت آنان پرهیز می‌كردند كه به این روزها «نَبُر» می‌گویند.
زرتشتیان با سیر خوراكی آیینی به نام «سیروسدو»( Sirosedow) درست می‌كردند كه از تركیب سیر و گیاه سداب (Ruta graveolens) و روغن كنجد و سركه و پیاز و نان تهیه می‌شد كه در گاهنبار و مراسم روز و سال درگذشته به كار می‌رفت.
«ابن خلف تبریزی» در «برهان قاطع»، «سیر سور» را با « روز گوش» یكی دانسته و آن را نام «روز چهاردهم از هر ماه شمسی» می‌داند و می‌گوید كه «فارسیان در این روز عید كنند» و «در این روز گوشت و سیر، برادر پیاز، خورند» تا خود را ایمن دارند. ولی چنان كه دكتر محمدمعین در زیرنویس برهان قاطع با استناد به «آثارالباقیه ص۲۶۶» و «یشت‌ها ص ۳۷۴» تاكید می‌كند، «سیر سور» نام روز چهاردهم از هر ماه سال شمسی نیست و جشنی بوده كه ویژه روز چهاردهم دی ماه بوده است.
بیرونی در كتاب «قانون مسعودی» نیز به سیرسور اشاره نموده و «گردیزی» در كتاب «زین الاخبار» از «سیر سور» یاد می‌كند و می‌نویسد: «در این جشن مغان طعام‌ها سازند و بخورند و چنین گویند كه آن طعام‌ها مضرت دیوان را دفع كند، سنت بر آن بود كه در این روز از خوردن چربی خودداری كنند».
