ریپورتاژ آگهی
سنگ‌نگاره پیروزی بهرام دوم نقش رستم

سنگ‌نگاره پیروزی بهرام دوم نقش رستم

سنگ‌نگاره پیروزی بهرام دوم (ساخته حدود ۲۸۵ میلادی) شامل دو سنگتراش بزرگ از دوره ساسانی است
  • 1400/12/16
  • استان : فارس
  • شهر : مرودشت
  • دسته : محوطه های باستانی
آدرس : استان فارس, مرودشت- واقع در روستای زنگی‌آباد در شمال شهرستان مرودشت استان فارس است
تلفن : 66059000-021

سنگ‌نگاره پیروزی بهرام دوم (ساخته حدود ۲۸۵ میلادی) شامل دو سنگتراش بزرگ از دوره ساسانی است كه در زیر آرامگاه داریوش بزرگ در نقش رستم جای دارد. هر دو صحنه نبرد پادشاهان اسب سوار را نشان می‌دهد كه دشمنان خود را نگون سار كرده‌اند. نقش پایین سنگ‌نگاره پیروزی بهرام دوم احتمالاً و نقش بالایی به قطعیت به بهرام دوم منسوب شده‌است.نقش رستم نام مجموعه‌ای باستانی بی‌نظیری واقع در روستای زنگی‌آباد در شمال شهرستان مرودشت استان فارس است كه تاریخ كهن سه دوره ایران باستان را در حافظه خود به یادگار دارد. در این مجموعه از نقوش ایلامی گرفته تا آرامگاه پادشاهان هخامنشی و نقوش برجسته پادشاهان ساسانی به یادگار مانده است.

این مجموعه به ترتیب از چپ به راست آرامگاه ابدی خشایارشا، داریوش اول، اردشیر اول و داریوش دوم را شامل می‌شود. همچنین روبروی این آرامگاه‌ها، بنای مكعب شكلی قرار دارد كه آن نیز متعلق به دوران هخامنشیان است و به نام كعبه زرتشت شناخته می‌شود. نخستین پادشاهان ساسانی نیز كه از پارس بر خواستند در راستای علاقه به زادگاه‌شان و برای بزرگداشت مراسمی چون كسب قدرت و یا پیروزی بر دشمن، نقوشی نظیر نقش برجسته ناتمام تاجگذاری نرسه، پیروزی بهرام دوم، پیروزی شاپور اول بر امپراتوران روم، آذر نرسه یا شاپور دوم، بهرام دوم و اردشیر اول را در دامنه این كوه به یادگار گذاشته‌اند.

سنگ‌نگاره پیروزی بهرام دوم نقش رستم-CtFZbDwhOa


در گذشته، نام این مكان سه‌گنبدان یا دوگنبدان بوده است كه در بین مردم منطقه، به نام‌های كوه حاجی‌آباد،كوه استخر یا كوه نِفِشت نیز خوانده می‌شد و احتمالاً نام نقش رستم پس از آنكه ایرانیان بین رستم، پهلوان شاهنامه و سنگ نگاره‌های شاهان ساسانی ارتباط برقرار كردند به این مكان داده شد.
نقش بالایی سنگ‌نگاره پیروزی بهرام دوم ۷ متر درازا و سه متر ارتفاع دارد و در آن، نبرد پیروزمندانهٔ بهرام دوم با دشمنی كه هویتش مشخص نیست را نشان داده‌است. بهرام در سوی چپ تصویر قرار دارد و در پشتش نشانه‌های یك پرچم دیده می‌شود. شاه لباسی پر زرق و برق دارد و با دست راست نیزه درازی را به سوی سینه یا گردن دشمن سوار بر اسب گرفته. سر دشمن سواره رو به عقب قرار گرفته گویی كه نیزه شاه با آن برخورد كرده. دشمن دیگری نیز در زیر پای راست اسب شاه قرار گرفته و مرده به نظر می‌رسد.
در پایین این نقش و متصل به آن، نقشی به درازای ۶٫۷۰ متر و عرض ۲٫۳۵ متر تراشیده شده كه از هر لحاظ با نقش بالایی ارتباط دارد و به‌همین جهت، آن را به بهرام دوم منسوب كرده‌اند. اما اشمیت احتمال داده كه نقش پایینی به بهرام سوم كه چهار ماه سلطنت كرد، تعلق داشته باشد. او دلیل این احتمال را آن ذكر می‌كند كه قهرمان این نگاره شاهزاده‌ای بی‌ریش است كه نشان شاهی بر تاج یا دیگر نشان‌های ویژه‌ای ندارد، با این حال از روی لباس می‌توان او را متعلق به خاندان پادشاهی دانست. همزمانی ساخت هر دو نگاره در دوران فرمانروایی بهرام دوم نیز از دیگر دلایلی است كه می‌توان نقش دوم را متعلق به ولیعهد بهرام دوم دانست.
منابع:خبرگزاری ایسنا-ویكیپدیا