دشت لار یكی از زیباترین دشت‌های ایران است. منطقه‌ای در فاصله ۷۰ كیلومتری شرق تهران و در دامنه رشته كوه‌های البرز. دشت لار در واقع بزرگ‌ترین دره ایران است و با داشتن طبیعت زیبا، دریاچه، چشمههای فراوان و نزدیكی به قله دماوند، مورد علاقه طبیعت‌دوستان زیادی است. دشت لار كه مدت‌هاست به پارك ملی لار تغییر نام داده، دشتی است بكر و پر شقایق. این دشت شقایق از تهران خیلی دور نیست (۷۰ كیلومتر) و همان‌طور كه در نقشه زیر می‌بینید دقیقا كنار لواسان واقع شده است. اگر روی نقشه دقت كنید موقعیت جغرافیایی لار به این صورت است: از شمال به كوه نور می‌خورد و جنوبش به لواسانات می‌رسد. خاتون بارگاه و گرمابدر در قسمت غربی آن قرار دارند و شرقش هم پلور و كوه دماوند نگهبانیش را می‌دهند.
پوشش گیاهی و جانوری دشت لار
دشت لار از تنوع گیاهی خوبی برخوردار است. انوع گیاهان دارویی و خوراكی پوشش گیاهی این دشت دل‌انگیز را تشكیل می‌دهند. گون، خرگوشك، آویشن یا اوشم، شنگ، لواش، سیرك یا تلم، پیازك، قارچ وحشی، كاسنی، گلپر یا الرگ، شیرین بیان، باریجه، چای كوهی، بارهنگ و والك از جمله گیاهان این دشت و ارتفاعات آن هستند.
دشت لار همچنین مملو از گل‌های زیبا و رنگارنگ است. وجود انواع گل‌های زنبق وحشی بنفش و ارغوانی، زرد مرغك و شقایق، این دشت را در بهار همچون رنگین‌كمانی از زیبایی‌ها كرده و جلوه و سیمایی چشم‌نواز به آن هدیه كرده است.
دشت لار به‌دلیل پوشش گیاهی مرتعی و همچنین تنوع زیاد گل و گیاه جهت زنبورداری و پرورش زنبور عسل بسیار مناسب است كه این كار از اوایل خردادماه در این دشت شروع میشود و تا اواخر شهریورماه ادامه می‌یابد.
افعی دماوندی و البرزی، گونه‌های بومی دشت لار هستند
در دشت لار تمامی جانداران و گیاهان منطقه البرز مركزی زندگی می‌كنند. در رودخانه و دریاچه لار ماهی قزل‌آلای خال‌دار قرمز كه از جمله ماهیان تحت حفاظت است، یافت میشود. بزمجه، مارمولك، روباه، گرگ، خرس قهوه‌ای، پلنگ، گراز، كل و بزكوهی، قوچ و میش، آهو، موش صحرایی، قورباغه، لاك‌پشت، واشه، شهباز، عقاب، كبك، كبك دری و خفاش گونه‌های جانوری هستند كه در دشت لار مشاهده می‌شوند. افعی دماوندی و البرزی، از جمله گونه‌های اندمیك یا بومی این منطقه هستند.
دشت لار به دشت شقایقها معروف است، چرا كه در بهار پر از گل‌های شقایق میشود و این مسئله خودش یكی از جاذبههای گردشگری این منطقه به شمار می‌آید. به علاوه وجود سد خاكی لار باعث شده به یكی از مناطق اصلی ماهیگیری در نزدیكی تهران تبدیل شود.پوشش گیاهی دشت لار یه صورت كلی علفزار است. با این كه به علت چرای بی رویه دام تغییراتی در آن صورت گرفته اما انواع گونه‌های گیاهی در آن یافت میشود. از نظر توریستی شاید مهم‌ترین گونه گیاهی، شقایق وحشی باشد؛ به همین خاطر به پارك ملی لار، دشت شقایق لار هم گفته میشود. انواع دیگر گونه‌های گیاهی دشت لار شامل گنسیان، بوته زارها و پوشش‌های آلپی است.
هر سال تعداد زیادی از مردم برای ماهیگیری، طبیعت‌گردی، دوچرخهسواری و تفریح به پارك ملی لار میروند و با خود یادگارهای بسیار خوبی از این منطقه زیبا میآورند، خاطره سفری خوش و دلپذیر در منطقه‌ای زیبا و خوش‌آب‌وهوا.
شقایق‌های دشت لار
مسیر جاده هراز و پلور
از بزرگراه بابایی وارد جاده هراز شوید. از رودهن و بومهن رد شوید. گردنه امامزاده هاشم را پشت سر بگذارید. بعد از مدتی دماوند را می‌بینید. حدود ۱۰ دقیقه كه رانندگی كنید می‌رسید به پلور. در سمت چپ خود دنبال مجسمه طلائی كوهنورد بگردید. مسیر فرعی كه مجسمه با دست خود نشان می‌دهد را در پیش بگیرید. مسیر فرعی را بدون پیچیدن به چپ و راست ادامه دهید تا بعد از حدود ربع ساعت برسید به محیط بانی سد لار.
اما گاهی وقتها مسافران دشت لار یادگارهایی هم به او هدیه می كنند؛ یادگاریهایی كه باعث میشود تعدادی از مردم به این منطقه سفر كنند و آن را از زباله و آلودگی ها پاكسازی كنند!
مسیر دشت هویج به دشت لار
برای رفتن به دشت لار مسیر دیگری وجود دارد كه از دشت زیبای هویچ در افجه می‌گذرد. این مسیر یك راه مالرو است كه از طریق روستای افجه لواسان كوچك شما را به پارك ملی لار می‌رساند. در این مسیر از دشت هویج افجه عبور خواهید كرد و در ادامه راه به گردنه افجه به شم و سپس به دشت لار كوچك می‌رسید كه محلی‌ها به آن لار خشك یا قُلقُلك می‌گویند.
بعد از لار كوچك باید از رودخانه عبور كنید و رشته كوه میانی را پشت سر بگذارید تا به كوه كافر راه و دشت لار بزرگ برسید كه در اصطلاح محلی به آن مرغسر یا مرغزار می‌گویند. جالبه بدانید این مسیر قدیمی‌ترین راه دسترسی به دشت لار است كه از قدیم دامداران افجه از آن استفاده می‌كنند. فاصله افجه تا لار خشك یا لار كوچك هشت كیلومتر و تا مرغسر یا لار بزرگ ۱۸ كیلومتر است.
- فاصله تهران تا دشت لار: ۷۰ كیلومتر
- آدرس دشت لار: استان مازندران، بخش لاریجان، شهرستان آمل
هوای دشت لاردشت لار
به‌دلیل قرار گرفتن در كوهپایه قله دماوند منطقه‌ای ییلاقی و خوش آب‌هوا است كه در فصل‌های گرم سال با داشتن هوای دلپذیر و مطبوع، مقصدی عالی برای طبیعت‌گردی و لذت بردن از زیبایی‌های آن است. در این ایام خنكای هوای دشت لار میزبان گردشگران و مسافران بسیاری میشود.
رودهای دشت لار
از دل كوه‌های دشت لار، رودهایی با آب زلال و گوارا در لار جاری می‌شوند و این دشت را آبیاری و سیراب می‌كنند. لار، دیو آسیاب، سفید آب، ورارود، الرم، چهل بره، آب امام پهنك و آب سیاه چال از رودهای این شدت هستند. رود لار معروف‌ترین این رودها به شمار می‌رود كه سد لار روی آن احداث شده است.
آبشار سفیدآب
آبشار سفیدآب، یكی از آبشارهای جاری دشت لار است كه به نام آبشار قو نیز شناخته میشود. این آبشار تماشایی در انتهای دره سفیدآب قرار دارد. این دره محل قشلاق دامداران و عشایر نیز است.
دریاچه و سد لار
دریاچه و سد لار یكی از دیدنی‌های دشت پهناور و وسیع لار هستند. البته این سد جزو پارك ملی لار محسوب نمی‌شود و از جاهای دیدنی استان مازندران به شمار می‌آید. سد لار در سال ۱۳۶۱ تأسیس شده است كه بخشی از آب رود لار را برای مصارف آشامیدنی و كشاورزی به تهران منتقل می‌كند و باقی آن در منطقه پلور به رود هراز می‌پیوندد. از آب این سد همچنین برای تولید انرژی برق استفاده میشود.
بسیاری از مسافران و گردشگران تعطیلات خود را در كنار طبیعت زیبای دشت لار و دریاچه سد آن می‌گذرانند و به تفریح و گردش می‌پردازند. ماهیگیری، قایق‌رانی، طبیعت‌گردی و دوچرخهسواری از جمله تفریحات مفرحی است كه می‌توانید در این دریاچه انجام دهید.
جالب است بدانید كه اولین مسابقه ماهیگیری بعد از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۷۹ در دریاچه سد لار برگزار شد و از سال ۱۳۷۳ همه ساله این‌گونه مسابقات برگزار میشود. فصل مجاز صید ماهی در دریاچه لار از اول خرداد شروع میشود و تا شهریور ادامه دارد. علاقه‌مندان برای پرداختن به این تفریح باید پروانه ویژه صید روزانه را از واحدهای محیط‌زیست قوشخانه، پلور و دلیچای دریافت كنند.
تجربه سفر در دشت لار
بدون شك سفر به دشت لار و گردش در دامان طبیعت بی‌نظیر آن تجربه‌ای شیرین و به‌یادماندنی خواهد بود. چنانچه در فصل بهار به این دشت رویایی سفر كنید از تماشای زیبایی‌های آن به ویژه گل‌ها و شقایق‌های قرمز رنگ سیر نخواهید شد و وسوسه می‌شوید بارها و بارها به این منطقه سفر كنید.
تنفس در هوای دلكش و تمیز لار، تماشای مناظر بی‌بدیل، دیدن منظره فوق‌العاده و بی‌نظیر قله دماوند و گشتن در لابه‌لای علف‌زارهای این دشت تجربه‌ای استثنایی و متفاوت را برایتان رقم خواهد زد.
عشایر دشت لار
در دشت لار عشایر نیز زندگی می‌كنند و می‌تواند ساعاتی را نیز در كنار این مردمان مهربان و مهمان‌نواز سپری كنید و با نحوه زندگی عشایر آشنا شوید. عشایر این دشت از شهر‌های ورامین و پیشوا استان تهران هستند و دشت لار منطقه ییلاق تابستانی آن‌ها محسوب میشود.
اقامتگاه دشت لار
گشت‌وگذارتان را در دشت لار با اقامت در دامان طبیعت و برپاكردن كمپ و چادر می‌توانید كامل كنید، البته در صورتی كه تجهیزات لازم را به‌همراه داشته باشید و تجربه كافی برای شبمانی در طبیعت را داشته باشید یا به‌همراه افراد و گروه‌های حرفه‌ای اقدام به این كار كنید. همچنین در نظر داشته باشید كه با توجه به تحت حفاظت بودن این منطقه، برای برپایی كمپ لازم است هماهنگی‌های لازم را با محیط‌بانی دشت لار به عمل آورید.
گزینه دیگر برای شبمانی در دشت لار، اقامت در اقامتگاه عشایری این دشت است كه قطعا خاطره فراموش‌نشدنی برایتان خواهد بود.
تهدیدات زیست محیطی دشت لار
طبیعت زیبا و بكر دشت لار متعلق به همه نسل‌ها است. برای اینكه این زیبای سحرانگیز برای حال و آیندگان نیز باقی بماند، باید در حفظ آن كوشا باشیم و به آن آسیب وارد نكنیم.
امروزه به‌دلیل هجوم گردشگران و مسافران و رعایت نكردن نظافت این دشت، شاهد وجود زباله در گوشه و كنار آن هستیم. صید بی‌رویه ماهی قزل آلا توسط گردشگران، این‌گونه بومی دریاچه و رود لار را در خطر انقراض قرار داده است.
چرای بیش از حد دام نیز موجب از بین رفتن پوشش گیاهی منطقه و وارد شدن سیلاب‌ها به داخل دریاچه و در نتیجه گل‌آلود شدن آب میشود. این اتفاق، تخم‌ریزی و زادآوری ماهی خال قرمز را با مشكل مواجه می‌سازد؛ چون این ماهی برای كه تخم‌ریزی به آب زلال نیاز دارد.
پرسش‌های متداول
دشت لار كجاست؟
دشت لار یكی از دیدنی‌ترین دشت‌های ایران، در مرز دو استان تهران و مازندران است.
آیا امكان اقامت در دشت لار وجود دارد؟
برای اقامت در دشت لار می‌توانید پس از هماهنگی با محیط‌بانی منطقه، كمپ و چادر برپا كنید یا در اقامتگاه‌های عشایری شب را سپری كنید.
بهترین زمان سفر به دشت لار كدام فصل است؟
زیباترین زمان تماشای دشت لار فصل بهار است.
دریاچه سد لار دارای كدام امكانات تفریحی است؟
ماهیگیری، قایق‌رانی، طبیعت‌گردی، دوچرخهسواری