عمارت طومانیانس در روستای وینق در شهرستان كلیبر واقع شده است. این بنای زیبا با چشم‌انداز زیبای اطراف خود یكی از بناهای زیبای منطقه ارسباران است كه متعلق به دوره قاجار بوده و در دو طبقه احداث شده و شامل یك ایوان سراسری و چهار برج می‌باشد و به سبك قلعه‌های قرن نوزدهم اروپا بنا شده است. مقرنس‌های سنگی این بنا از نوع ظریف‌ترین و زیباترین تزئینات زمان خود بوده است. سنگ نوشته‌ای در دیوار عمارت در كنار درِ ورودی، تاریخ ۱۹۰۷ میلادی را نشان می‌دهد.وقتی به روستای وینق (وینه) در ۲۹ كیلومتری جنوب غربی شهر «خدا آفرین» و ۱۰ كیلومتری جاده مرزی جمهوری آذربایجان در استان آذربایجان شرقی سفر می كنید ، در غرب روستا و چسبیده به آن بر بلندای یك تپه با ارتفاع حدود ۵۰ متر، چشمتان به عمارت زیبایی می افتد كه به عمارت «تومانیانس» شهرت دارد و متعلق به «سركیس تومانیانس» ارمنی می باشد.
«سركیس تومانیانس» شخصی بود كه حدود یك صد پارچه آبادی در دهستان «منجوان» و «كیوان» كه هردو از دهستان های خداآفرین است را با پول امپراطوری روسیه خریداری كرده ومالك بزرگی درمنطقه به شمارمی رفته كه پس ازسرنگونی نیكلای پادگورنی بوسیله استالین وتشكیل اتحاد جماهیر شوروی نقشه ی آنها درایران برآب شده وبه ناچارایران رابه سوی فرانسه ترك نموده است. ساخت این بنا درسال ۱۹۰۱میلادی شروع ودرسال ۱۹۰۷میلادی تكمیل شده است. قرار گرفتن بنا روی تپه ای سنگی آن را همانند قلعه جلوه می دهد و این ساختمان كه به خاطر كنترل منطقه ساخته شده، در زبان محلی با نام «كانتور» شناخته می شود.
از آنجایی كه صاحب عمارت یك شخص ارمنی بوده، در ساخت آن از سبك معماری اسلامی ایرانی استفاده نشده است و بنا به سبك عمارت های قرن نوزدهم اروپا و روسیه بر بالای یك تپه سنگی ساخته شده است.
ساختمان تاریخی «تومانیانس» در دو طبقه با سنگهای تراشیده و بخش هایی مانند ایوان سراسری دورتادوری (بالكن)، شش برج مانند قلعه های قدیمی فرانسه، یك اصطبل درطبقه همكف،نانوایی ویك انبارغله، درجنوب غربی روستا برروی یك تپه كه ازسنگهای كنگلومرا زینت گرفته ساخته شده است.
بنای مذكور دارای دوحیاط جداگانه و درب ورودی و درب پشتی است كه ازدرب پشتی گورستان ارامنه كه كشته های نیروی دموكرات درجنگ با «عبداله خان محمدخانلو» را دراین گورستان دفن كرده اند، دیده می شود. درزمان فرقه دموكرات قوای فرقه دراین ساختمال مستقر ونیروها نیز دراین ساختمان سازماندهی می شده است.
آب مصرفی این ساختمان ازمحلی به نام «قوپلو» به وسیله لوله های كوزه ای آورده می شده است. آب آشامیدنی به وسیله لوله های سفالی به داخل اتاق ها و سایر قسمت ها كشیده شده و در میان دیوارها لوله های سفالی وجود داشته كه آب گرم در آنها جریان یافته و اتاق ها را گرم می كرده است.
