یكی از جاهای دیدنی و مذهبی ساری امامزاده ای به نام امام زاده صالح می باشد.اگر به این استان و به شهر ساری، مركز استان مازندران سفر كردید، می توانید از این امام زاده دیدن كنید.بارگاه این امام زاده در ساری، جاده فرح آباد، جاده گوهرباران، روستای مرزرود واقع شده است .امام زاده صالح در ۱۵ كیلومتری شمال ساری، ۱۰ كیلومتری دریای خزر و روستای مرزرود قرار دارد كه از شرق به روستای سوربن و بهارآباد، از غرب به روستای اكند، از شمال به روستای قادیكلا و از جنوب هم به پنبه چوله میرسد.
این بنا در ابتدای ورودی روستای زردرود واقع شده است و سالهای نه چندان دور از حصار طبیعی برخوردار بوده است .امامزاده عبدالصالح در یك گورستان قدیمی در روستای مرزرود ساری واقعشده كه در گذشته دارای درختانی آزاد و كهن با شماره و شناسنامه بوده است و ازنظر طول عمر هم قدمت با امامزاده میباشد، اما امروزه تنها تكدرختی كهنسال رو به روی امامزاده باقیمانده كه سند قدمت آن تنه قطورش است.
قدمت تاریخی امام زاده صالح:
در مورد قدمت این امامزاده، كارشناسان از روی معماری بنا عقیده دارند كه این برج حدود قرنهای هشت و نه هجری ساخته شده كه در آن زمان سادات علوی بر طبرستان حكومت میكردند و حضرت امامزاده مرزرود یكی از آن حاكمان بودهاند و همچنین بر طبق روایات این امام زاده از نوادگان امام موسی كاظم می باشد.
معماری امامزاده صالح
ازنظر معماری دوران اسلامی ارتفاع زیاد این بناها تركیببندی مناسبی میان زمین و آسمان میباشد كه عظمت بنا نشاندهنده عظمت شخصیت صاحب آرامگاه بوده است.طاقنماهای چهارسوی بنا در نمای خارجی آنكه در قسمت شرقی اتاق مسجد به آن چسبیده و اكنون فقط در سه سمت دیگر طاقنما موجود است هم نشان عظمت و بزرگیاند.
درجایی كه گنبد به بدنه چهارگوش میچسبد از روشی به نام رسمی بندی استفاده میكردند كه در حكم مفصلی اتصالدهنده بود و زمانی كه میخواستند از گنبد هرمی به یك بدنه مستطیل شكل برسند برای زیباسازی نما و آزار ندیدن چشم از رسمی بندی استفاده میكردند. دكتر منوچهر ستوده در “از آستارا تا استرآباد” از كاشیهایی نامبرده كه بالای سر طاقنماها در دو ردیفكار شدهاند. یكی از ویژگیهای هویت معماری ایرانی استفاده از مصالح بومی بوده و ازآنجاكه چوب در طبرستان از مصالح بومی بوده، پنجره سقف داخلی اتاق مسجد را از چوب ساختهاند. از آجر هم برای دیوارهای خارجی و از سفال برای سقف استفادهشده است.
در مرمت بنا روی آجرهای نما را سیمانسفید كشیده و تنها بخش كوچكی از دیواره زیر گنبد آجری است، بهجای كاشیهای كهن هم از كاشیهای جدید آبی كه بههیچوجه با قدمت بنا همخوانی ندارند، استفادهشده است. گفتهشده تمام سقف امامزاده هم كندهكاری بوده و درب ورودی مسجد دستگیرهای به شكل گاو داشته كه امروزه اثری از آنها نیست. زیر پارچه پوشش مقبره صندوقی چوبی قرار دارد كه به گفته دكتر ستوده بر لبه بالای آن و بر دو چهارپایه اصلی آن آیات یك تا سیزده سوره الفتح كندهشده است كه با بسمالله آغاز میشود.
به گفته اهالی، در اتاق مسجد، مقبره ی افرادی قرارگرفته كه نمیخواستند در گورستان كنار مردم عادی دفن شوند. پس از مدتی كه رطوبت این مكان را خراب كرد و كف زمین را برای تعمیرات كندند و اجساد این افراد را كه فقط استخوان بود، بیرون كنار مردم عادی دفن كردند و امروز فقط قبر خادم قدیمی امامزاده، حاجآقا اسماعیل در اینجا قرار دارد.از خادمین این امام زاده می توان به مرحوم حاج اسماعیل خادم مرزرودی و حاج آقا نوری اشاره نمود.
بنای امامزاده برجی با معماری فوقالعاده و یادگار طبرستان قدیم است.بخش اصلی این بنا گنبد رُك هشت ضلعی آن است. گنبد نمادی از تبدیل كثرت به وحدت و صعود به آسمان است. شكل گنبد به دو دسته نارورُك تقسیم می شود. گنبد نار مثل گنبد مسجد گوهرشاد و مسجد امام اصفهان اناری شكل است.
همچنین در قدیم كلاهكی بر روی گنبد به نام شنگرك وجود داشته كه نشاندهنده مركز گنبد بوده است (این كلاهك به سرقت رفته است) و برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل گنبد و روبیدن برفهایی كه بر بالای گنبد مینشسته به كار میرفته است. برای تمیز كردن دور گنبد طنابی را به دور آن حلقه میكردند و به این وسیله به دور گنبد میچرخیدند و آن را تمیز میكردند.
بنای امامزاده عبدالصالح ابتدا به صورت یك آرامگاه برجی تك بوده است كه بعدها در زمان قاجار اتاق مسجد را به آن اضافه كردند، بر بالای گنبد كلاهكی بوده كه بعدها به سرقت رفته است. این كلاهك كه شنگرك نام داشت و نشان دهنده مركز گنبد بود، برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل گنبد و تمیز كردن برف هایی كه بر بالای گنبد می نشسته به كار می رفته است.
در مسجد چوبی است و كنده كاری هایی ماهرانه دارد كه چشم هر بیننده ای را محو تماشا می كند. دكترستوده كتیبه های كنده شده بر در چوبی را این طور ثبت كرده اند كه بر بالای لنگه راست عبارت «عمل استاد نجم الدین، استاد شهاب الدین دروگر» و بر لنگه چپ عبارت «فی شهر ربیع الاول لسنه ست و اربعین و ثمانمائه» نوشته شده بوده است. در دیگری هم درون اتاق مسجد قرار دارد كه به اتاق امامزاده باز می شود. این در هم مثل در اصلی كنده كاری دارد.
محوطه امام زاده از دهه های گذشته گورستانی برای روستاهای همجوار بوده و حتی تا دو دهه پیش آكندی ها هم اموات خود را در این مكان به خاك می سپردند. به هر حال این بقعه متبركه همچون نگینی مورد توجه قرار گرفته است.


