مدرسه حیاتی سومین مدرسه داخل بازار است.سردر آن كاشی‌كاری است و دو صحن و حجره های آن یادآور معماری عصر قاجاریه است و از مدارس بزرگ و تاریخی كرمان بشمار می رود.در جوار این مدرسه محوطه‌ای بازتر از بازبر وجود دارد كه مشابه چهارسوق است و بدون سقف كه در اصطلاح محلی به آن قیصریه می‌گویند.در تاریخ اول دی ماه ۱۳۱۲ دبستانی دولتی و شش كلاسه تشكیل شد كه ابتدا نام آن را ” دبستان نمره ۳″ گذاشتند اما بعدا، برای ارج نهادن به ” حیاتی ” شاعره ی قرن سیزدهم هجری، به این نام نامیده شد.محل ابتدایی این مدرسه در خیابان شاه سابق كوچه ماهانی بود بعدا به بازار وكیل منتقل گردید.مدرسه یك درب بزرگ چوبی داشت كه روی آن كنده كاری شده بود و سردر مدرسه،كاشی كاری لعابدار بسیار زیبایی داشت.علاوه بر این در، كه داخل بازار بود، در بزرگ دیگری نیز داشت كه در كوچه كنار بازرا باز می شد و در قدیم محل رفت و آمد دانش آموزان بود.
این مدرسه دارای سه حیاط تو در تو بود كه هر كدام یك فضای باز داشت، در وسط حیاط حوض آب بزرگی در كنار چاه آبی وجود داشت كه قبل از لوله كشی از آن استفاده می كردند و در حدود سال ۳۶-۳۵ كه لوله كشی آب انجام شد اطراف چاه را بالا آوردند تا خطری دانش آموزان را تهدید نكند.در حیاط اول، دفتر مدیر مدرسه و معلمان و كلاس های پنجم و ششم، در حیاط دوم كلاس های سوم و چهارم و در حیاط سوم كلاس های اول و دوم تشكیل می شد و غیر از این سه حیاط تو در تو حیاط كوچك دیگری در آخر مدرسه قرار داشت كه در انتهای آن یك اتاق كوچك وجود داشت كه در انتهای آن یك اتاق كوچك بود كه زنگ تفریح دانش آموزان برای خوردن خوراكیها خود به آن اتاق می رفتند و پوست میوه های خود را آنجا روی هم می ریختند مدتها این اتاق پر از پوست خشك شده میوه بود.
از مشخصات این مدرسه تغذیه و حتی نهار رایگان بوده با این صورت كه ساعت ده صبح یك قرص ویتامین آ به همراه یك لیوان شیر با نخود و كشمش به دانش آموزان داده می شد، لیوان هر دانش آموزی بایستی در كیفش باشد.ظهر هم معمولا در مدرسه غذا تهیه و پخته می شد . دانش آموزان می توانستند از نهار رایگان مدرسه استفاده كنند یا غذا با خود بیاورند.در این آموزشگاه مسائل بهداشتی مرتب پیگیری می شد و هر صبح سر صف موهای سر دانش آموزان و ناخنها را نگاه می كردند و هر روز قبل از ورود دانش آموزان به مدرسه فراش، حیاط را آب و جارو و اسفند و كندر دود می كرد.دكتر باخدا،پزشك آموزشگاهها نیز همیشه جهت معاینه چشم دانش آموزان به مدرسه می آمد و خصوصا مبتلایان به بیماری تراخم را درمان می كرد.تشویق و تنبیه، هر دو سر صف انجام می شد و با دریافت لوح توبیخ در مقابل بقیه شاگردان،دانش آموزان خاطی را تنبیه می كردند.مواد آموزشی مدرسه نیز كمابیش مثل سایر مدارس بود.
روسای اولیه این مدرسه عبارت بودند از: بانو نیره نبیلی زاده، بانو صدیقه گلستانی، بانو نزهت فروتن و فاطمه دهخوارقانی. خشت و گل مدرسهٔ بی‌بی حیاتی كه از سال ۱۳۵۶ دیگر صدای و هیاهوی دانش‌آموزان مدرسه را نشنیده است اما با همت مسئولین اكنون این مدرسه به عنوان اكونو موزه ( موزه مشاغل و حرفه های قدیم كرمان) تبدیل شده است و پس از مرمت و بازسازی گشایش یافته است.
این مكان در سال ۱۲۶۷ به عنوان نخستین بانك شاهنشاهی ایران و انگلیس در كرمان فعالیت خود را آغاز كرد و تا سال ۱۳۱۲ بانك بود و بعد از آن در اختیار اداره فرهنگ درآمد و در سال ۱۳۲۰ دبستان دخترانه حیاتی به احترام بانو بی بی جان حیاتی شاعر كرمانی به این مكان انتقال یافت و تا سال ۵۶ مدرسه بود.اسناد معتبری از این مكان جمع آوری شده و به مركز كرمانشناسی ارجاع داده شد.این مكان از سال ۵۶ در خوابی طولانی فرو رفته و پس از ۲۹ سال در مهرماه ۸۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
در دی ماه سال ۹۳ این بنا با دستور استاندار كرمان جانی دوباره گرفته و عملیات بازسازی، مرمت و تغییر كاربری با هدف تبدیل شدن به موزه تحویل شهرداری كرمان شد.كار بازسازی و مرمت این بنا توسط سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری كرمان انجام و مدرسه حیاتی تبدیل به موزه مشاغل و حرف كرمان قدیم شد.
